هیالورونیک اسید

اسید هیالورونیک ( به انگلیسی: Hyaluronic Acid - به اختصار HA ) نام یک ترکیب شیمیایی آلی است. این ترکیب را با نام هیالورونان ( Hyaluronan ) نیز می شناسند و باز مزدوج آن، هیالورونیت نام دارد. سدیم هیالورونیت مثالی از باز مزدوج هیالورونیک اسید است. این اسید به ECM قابلیت فنری و لغزندگی می دهد . [ ۲] [ ۳]
این ماده بخشی از ماتریس برون یاخته ای مهره داران را تشکیل می دهد، بخش مهمی از بافت همبند، قسمت عمده مایع مفصلی ( با ویژگی لیز کننده ) است و همچنین نقش مهمی در کوچ یاخته ها و ایجاد تومور ها ایفا می کند. [ ۴]
اسید هیالورونیک پلیمری تشکیل شده از واحدهای د - گلولورونیک اسید و ان - استیل گلوکزآمین است. زنجیره های هیالورونیک اسید می توانند شامل ۲۵۰۰۰ واحد یا حتی بیشتر هم باشند و وزن مولکولی این زنجیره ها بین ۵۰۰۰ تا ۲۰ میلیون دالتون متغیر است. [ ۵]
اسید هیالورونیک توسط آنزیمی به نام هیالورونان سنتتاز ساخته می شود. انسان حداقل ۳ نوع آنزیم هیالورونان سنتتاز به نام های HAS2, HAS۱ و HAS۳ دارد.
آنزیم های HAS۱ و HAS۲، هیالورونیک اسیدهای با وزن مولکولی بالا تولید می کنند، در حالی که HAS۳ سازنده هیالورونیک اسیدهای سبک است. هیالورونیک اسید توسط آنزیمی به نام هیالورونیداز تخریب می شود.
کاربرد این ماده زمانی ارزشمند می شود که روی مولکول های آن عملیات پیوند فضایی مولکولی که به اصطلاح crosslink معروف است صورت پذیرد که تکنولوژی خاص دارد که چند کشور محدود به این تکنولوژی دست یافته اند. کلاس لینک کردن این ماده زمان قدرت حفظ رطوبت یا آب را چند برابر می کند. [ ۶] [ ۷] [ ۸]
اسید هیالورونیک می تواند - در مقایسه با حجم خود - مقدار بسیار زیادی آب را جذب کرده و تمرکز دهد ( هر گرم اسید شش لیتر آب به خود جذب می کند ) . به عنوان مثال ۹۸٪ زجاجیه چشم انسان از آب تشکیل یافته که به وسیلهٔ ۲٪ اسید هیالورونیک در محل متمرکز گشته است. [ ۹]
اسید هیالورونیک در پزشکی مصرف های بسیاری دارد و برای چنین مواردی از تاج خروس، تاج مرغ و تاج دیگر انواع ماکیان - مخاط حلزون ( هشدار: خطر آلرژی پروتئین پرندگان! ) و همچنین از طریق پرورش استرپتوکوکها بدست می آید. این ماده در داروهای درمان آرتروز، خشکی چشم، خشکی بینی، بی اختیاری ادراری و همچنین عمل جراحی آب مروارید یا زجاجیه چشم به کار می رود. [ نیازمند منبع]