هولوکاست در لیتوانی

هولوکاست در لیتوانی منجر به نابودی تقریباً کامل یهودیان لیتوانیایی ( موسوم به لیتواک ها، Litvak ) و لهستانی شد که در رایخس کومیساریات اوستلاند در جمهوری شوروی سوسیالیستی لیتوانی تحت اشغال آلمان نازی زندگی می کردند. از حدود ۲۰۸٬۰۰۰–۲۱۰٬۰۰۰ یهودی این مناطق، تخمین زده می شود که ۱۹۰٬۰۰۰–۱۹۵٬۰۰۰ تا پیش از پایان جنگ جهانی دوم و بیشتر آنها در میان ژوئن و دسامبر ۱۹۴۱، کشته شده باشند. بیش از ۹۵ درصد از جمعیت یهودی لیتوانی در طی سه سال اشغال آلمان کشته شدند، و این نابودی بزرگتر از هر کشور دیگری که تحت تأثیر هولوکاست قرار گرفته بود، صورت گرفت. تاریخ دانان دلیل این امر را همکاری گسترده در این نسل کشی توسط شبه نظامیان محلی غیر یهودی می دانند، اگرچه دلایل این همکاری هنوز مورد مناقشه هستند. [ ۱] [ ۲] [ ۳] [ ۴] هولوکاست منجر به بزرگترین تلفات جانی در طی مدت زمانی کوتاه در تاریخ لیتوانی شد. [ ۴]
حوادثی که در مناطق غربی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی اشغال شده توسط آلمان در هفته های نخست پس از حمله آلمان، از جمله در لیتوانی، رخ دادند، نقطه عطفی در تشدید هولوکاست به شمار می روند. [ ۵] [ ۶] [ ۷]
یکی از مولفه های مهم هولوکاست در لیتوانی این بود که دولت اشغالگر آلمان نازی با مقصر نشان دادن جامعه یهودی در انضمام اخیر لیتوانی به خاک شوروی در یک سال پیش از آن، به یهودستیزی دامن زد. عامل قابل توجه دیگر میزان اعتماد بالای نقشه پردازان نازی به همکاران محلی لیتوانیایی خود در ساماندهی، برنامه ریزی، و اجرای عملیات ضد یهودیان بود. [ ۲] [ ۳]
موضوع هولوکاست در لیتوانی و نقشی که لیتوانیایی ها، از جمله چندین ملی گرای برجسته لیتوانیایی، در نسل کشی داشتند، تا سال ۲۰۲۰ نیز همچنان بحث برانگیز است.
پس از حمله آلمان و شوروی به لهستان در سپتامبر ۱۹۳۹، اتحادیه جماهیر شوروی در ۱۰ اکتبر پیمانی با لیتوانی امضا کرد و در ازای دریافت امتیازات نظامی، شهر ویلنو ( که به ویلنا تغییر نام داد ) را که جمعیتی عمدتاً لهستانی و یهودی داشت، به لیتوانی تحویل داد، [ ۸] و سپس پس از انتخاباتی پرمناقشه در ۱۹۴۰، آن را به خاک خود منضم کرد. [ ۹] حمله آلمان به اتحاد جماهیر شوروی، در ۲۲ ژوئن ۱۹۴۱، پس از یک سال اشغال اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد که خود منجر به تبعید دسته جمعی هزاران تن در سراسر حوزه بالتیک در تنها یک هفته پیش از حمله آلمان شده بود.