هولمبرگ ۱۵ای

هولمبرگ ۱۵ای ( مخفف هولم ۱۵ای ) یک کهکشان بیضی شکل ابرغول و کهکشان غالب مرکزی خوشه کهکشانی آبل ۸۵ در صورت فلکی سیتوس، در حدود ۷۰۰ میلیون سال نوری از زمین است. [ ۱] کشف شد ح.   ۱۹۳۷ توسط اریک هولمبرگ. [ ۲] هنگامی که گزارش شد که بزرگ ترین هسته ای که تا به حال در یک کهکشان مشاهده شده است، شناخته شد، [ ۲] اما این موضوع متعاقباً رد شد. [ ۳] [ ۴]
فرض شده است که جزء اصلی هسته کهکشانی یک سیاهچاله بسیار پرجرم با جرم ۴۰ میلیارد خورشیدی ( M☉ ) است، [ ۱] [ ۲] اگرچه هنوز هیچ اندازه گیری مستقیمی انجام نشده است. برآوردهای قبلی توسط Lauer و همکاران. با استفاده از روش شعاع شکست نقطه اشعه گاما، مقدار جرمی تا ۳۱۰ میلیارد M☉ [ ۱] [ ۲] را به هم متصل کرده اند. کورمندی و بندر در مقاله ای در سال ۲۰۰۹ ارزشی معادل ۲۶۰ میلیارد M☉ ارائه کردند. برآوردهای کمتری توسط کورمندی و هو و همکاران ارائه شده است. در سال ۲۰۱۳ در ۲٫۱ و ۹٫۲ میلیارد M☉ . [ ۲] مقاله لوپز - کروز و همکاران. بیان کرد:[ ۲] "بنابراین، ما به طور محافظه کارانه پیشنهاد می کنیم که هولم ۱۵ای میزبان یک اس ام بی اچ با جرم ~1 ×۱۰۱۰ M☉ باشد. " کورمندی و هو و همکاران این معادلات را با استفاده از رابطه M - sigma و اندازه برآمدگی بیرونی کهکشان، که تخمین های غیرمستقیم هستند، استخراج کردند. Rusli و همکاران با استفاده از روش شعاع شکست، مقدار ۱۷۰ میلیارد M☉ را به دست آوردند. علاوه بر این، آبل ۸۵ دارای پراکندگی سرعتی هاله ماده تاریک در حدود ۷۵۰ است کیلومتر بر ثانیه، که تنها با یک سیاهچاله با جرم بیشتر از ۱۵۰ میلیارد M☉ قابل توضیح است، اگرچه کورمندی و هو و همکاران بیان کردند که "هاله های ماده تاریک بدون مقیاس هستند و تکامل همزمان اس ام بی اچ - ماده تاریک مستقل از اثرات باریون ها». [ ۲] این امر آن را به یکی از عظیم ترین سیاه چاله هایی تبدیل می کند که تاکنون کشف شده است و به عنوان سیاهچاله های فوق پرجرم طبقه بندی می شود. [ ۵]