هورمونِ جِنْسی (sex hormone) هورمون های استروییدی مترشح از غدد جنسی، شامل بیضه ها و تخمدان ها. هورمون های جنسی نمو و اعمال تولیدمثلی را کنترل می کنند و بر رفتار جنسی و سایر رفتارها مؤثرند.
استِروئید جنسی ( به انگلیسی: Sex steroid ) یا استروئیدهای گونادی یا هورمون جنسی، هورمون های استروئیدی هستند که با آندروژن مهره داران یا گیرنده های استروژن در تعامل هستند. مهم ترین هورمون های جنسی شناخته شده تستوسترون ( مردانه ) و استروژن ( زنانه ) اند. این هورمون ها در بروز صفت ها و رفتارهای جنسی نقش دارند. ... [مشاهده متن کامل]
هورمون های خر به صورت عمده در غدد جنسی ( بیضه یا تخمدان ) از کلسترول تولید می شوند؛ ولی در بافت های دیگر مانند غدد فوق کلیوی، جفت و … نیز مقداری تولید یا متابولیزه می شوند. هورمون تستوسترون در بدن هر دو جنس وجود دارد ولی به دلیل نسبت حدوداً ۵۰:۱ آن در مردان، هورمون مردانه نام گرفته است. دی هیدروتستوسترون ( فرم فعال تستوسترون ) و آندروستن دیون سایر هورمون های مردانه هستند. پروژسترون یک هورمون استروئیدی بیست و یک کربنه است. پرگننولون نیز از گروه پروژستوژن ها است. استروژن نام گروهی از هورمون های جنسی زنانه است که در انسان در سیکل طبیعی تخمدان در مرحله فولیکولی ( follicullar ) از تخمک آزاد می شود. طی دوران بارداری، مقدار زیادی از استروژن ها ترشح می شود. معروفترین استروژن ها استرون ( E1 ) ، استرادیول ( E2 ) و استریول ( E3 ) هستند. تنظیم ترشح هورمون های جنسی با هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها از هیپوتالاموس شروع می شود. این هورمون سطح ترشح دو هورمون هورمون لوتئینه کننده و هورمون محرکه فولیکولی را از هیپوفیز کنترل می کند. عدم تعادل هورمون های جنسی بیماری های متعددی را موجب می شود مانند ناباروری، عدم بروز صفت های جنسی ثانویه یا بروز نابجای آن ها مانند میکروپنیسی و ژنیکوماستی در مردان. این بیماری ها علت های مختلفی دارند، از نقص های ژنتیکی و هورمونی هر شخص گرفته تا تومورها، مصرف نابجای هورمون ها، نارسایی هیپوفیز و اختلال غدد جنسی.