هنری فوندا

هنری جینز فوندا ( به انگلیسی: Henry Jaynes Fonda ) ( زادهٔ ۱۶ مهٔ ۱۹۰۵ – درگذشتهٔ ۱۲ اوت ۱۹۸۲ ) هنرپیشهٔ سرشناس سینما، تلویزیون و تئاتر آمریکایی بود. او بیشتر به خاطر نقش هایش به عنوان افراد صریح و آرمان گرا مشهور بود.
مؤسسهٔ فیلم آمریکا در سال ۱۹۹۹ نام او را در ردهٔ ششم برترین هنرپیشه های مرد تمام دوران قرار داد.
هنری جینز فوندا در ۱۶ مهٔ ۱۹۰۵ در گرند آیلند، نبراسکا زاده شد.
او پدرسالار خانواده ای از هنرپیشگان معروف است: پسرش پیتر فوندا، دخترش جین فوندا و نوه هایش بریجیت فوندا و تروی گاریتی.
فوندا در طی حضور ۴۷ساله اش در عرصهٔ سینما در کلاسیک هایی همچون خوشه های خشم، ۱۲ مرد خشمگین، کلمنتاین عزیزم و روزی روزگاری در غرب نقش آفرینی کرده است.
در سال ۱۹۶۸ سرجو لئونه با ایجاد انقلابی در سبک بازی فوندا کلیشه همیشگی او که بازی در نقش «آدم خوب ها» بود را شکست و نقش یک قاتل شیطان صفت را در فیلم روزی روزگاری در غرب به او داد که به عنوان یکی از به یاد ماندنی ترین شخصیت های منفی سینما شناخته می شود.
فوندا در سال ۱۹۸۲ و در سن ۷۶ سالگی به خاطر بازی در فیلم «روی گلدن پاند» جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد که از این حیث به عنوان کهن سال ترین برنده جایزه اسکار شناخته می شود. قبل از آن و در سال ۱۹۸۰ نیز یک جایزه اسکار افتخاری دریافت کرده بود.
وی در ۱۲ اوت ۱۹۸۲ در لس آنجلس، کالیفرنیا بر اثر ناراحتی قلبی در سن ۷۷ سالگی درگذشت.
• برنده جایزه تونی بهترین بازیگر مرد برای فیلم آقای رابرتس
• برنده جایزه بفتا بهترین بازیگر مرد برای فیلم ۱۲ مرد خشمگین
• برنده جایزه اسکار افتخاری در سال ۱۹۸۰
• برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد برای فیلم کنار برکه طلایی
• برنده جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام برای فیلم کنار برکه طلایی
• کشاورز زن می گیرد ( ۱۹۳۵؛ اولین نقش آفرینی فوندا )
• تنها یکبار زندگی می کنید ( ۱۹۳۷ )
• جزبل ( ۱۹۳۸ )
• جسی جیمز ( ۱۹۳۹ )
• آقای لینکلن جوان ( نقش آبراهام لینکلن ) ( ۱۹۳۹ )
• طبل ها با چرخش پا ( ۱۹۳۹ )
• خوشه های خشم ( ۱۹۴۰ )
• لیلیان راسل ( ۱۹۴۰ )
• بانو ایو ( ۱۹۴۱ )
• حیوان نر ( ۱۹۴۲ )
• داستان های منهتن ( ۱۹۴۲ )
• خیابان بزرگ ( ۱۹۴۲ )
• حادثه آکس بو ( ۱۹۴۳ )
• کلمنتاین عزیزم ( نقش وایات ارپ ) ( ۱۹۴۶ )
• فراری ( ۱۹۴۷ )
• دیزی کنیون ( ۱۹۴۷ )
• دژ آپاچی ( ۱۹۴۸ )
• آقای رابرتس ( ۱۹۵۵ )
• جنگ و صلح ( ۱۹۵۶ )
• مرد عوضی ( ۱۹۵۶ )
• ۱۲ مرد خشمگین ( ۱۹۵۷ )
• ستاره حلبی ( ۱۹۵۷ )
• عشق بازیگری ( ۱۹۵۸ )
• وارلاک ( ۱۹۵۹ )
• طولانی ترین روز ( ۱۹۶۲ )
• چگونه غرب تسخیر شد ( ۱۹۶۲ )
• کوهستان اسپنسر ( ۱۹۶۳ )
• بهترین مرد ( ۱۹۶۴ )
• وضعیت رفع خطر ( نقش رئیس جمهور ) ( ۱۹۶۴ )
• سکس و دختر مجرد ( ۱۹۶۴ )
• راندرز ( ۱۹۶۵ )
• در راه خطر ( نقش چستر نیمیتز ) ( ۱۹۶۵ )
• بازی کثیف ( ۱۹۶۵ )
• نبرد تانک ها ( ۱۹۶۵ )
• به عصر سختی ها خوش آمدید ( ۱۹۶۷ )
• روزی روزگاری در غرب ( ۱۹۶۸ )
• مال من مال تو مال ما ( ۱۹۶۸ )
• برای قهرمانان خیلی دیر است ( ۱۹۷۰ )
• گاهی فکری بزرگ ( ۱۹۷۱ )
• چهارشنبه خاکستر ( ۱۹۷۳ )
• به من می گویند هیچ کس ( ۱۹۷۳ )
• میدوی ( نقش چستر نیمیتز ) ( ۱۹۷۶ )
• قطار هوایی ( ۱۹۷۷ )
• سد معبر بزرگ دودی ( ۱۹۷۷ )
• یورش بزرگ ( ۱۹۷۸ )
• کلاه شاپو ( ۱۹۷۸ )
• حمله زنبورها ( ۱۹۷۸ )
• شهاب وار ( ۱۹۷۹ )
• کنار برکه طلایی ( ۱۹۸۱؛ برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد؛ آخرین نقش آفرینی فوندا )