همه کاره و هیچ کاره

همه کاره و هیچ کاره اصطلاحی در زبان فارسی به معنی کسی است که ظاهراً همه کاری را می تواند انجام دهد ولی در واقع کاری را به صورت تخصصی و دقیق بلد نیست.
این اصطلاح در فرهنگ ایرانی غالباً به صورت منفی به کار می رود و حاکی از اتلاف وقت برای سرکشی به حرفه های مختلف و آموختن ناقص و کم سطح مطالب و مهارت ها است، حال آنکه مطلوب، متمرکز شدن روی یک زمینه یا زمینه های مرتبط و محدود است که شخص به فردی متبحر در یک شاخه خاص بدل شود. [ ۱]
به نظر می رسد که منابع اسلامی انسان عاقل را کسی می داند که بجای آن که فکر و وقت خود را تلف کند و از هر کاری، مقدار کمی یاد بگیرد، نیروی خود را صرف یادگیری و انجام یک کار کند؛ مثلاً در کتاب نهج البلاغه ذکر شده «من أوما الی متفاوت خذلته الحیل/ کسی که به کارهای پراکنده بپردازد، از یافتن راه حل صحیح برای آنها ناتوان می ماند». [ ۲]
در فرهنگ انگولساکسون، این اصطلاح به صورت Jack of all trades به کار می رفته و در قدیم به معنی مثبت بوده، اما با گذشت زمان و اضافه شدن "master of none" معنی منفی و شبیه چیزی که در فارسی از آن اراده می شود به خود گرفته است.