همدانی یوسف بن ایوب

[ویکی نور] «امام ابویعقوب یوسف بن ایوب بن یوسف بن حسین بوزنجردی همدانی»، پیر بنیان گذاران طریقت نقش بندی است که به سال 440 یا 441، در بوزنجرد همدان دیده به جهان گشود.
در آغاز جوانی برای کسب علوم و معارف اسلامی به سال 458 یا 459 در سن 18 سالگی راهی بغداد شد و فقه شافعی را در نزد شیخ ابراهیم بن علی بن یوسف فیروزآبادی فراگرفت و نیز از محضر شیخ ابواسحاق شیرازی (متوفی 476) فقیه معروف شافعی که در آن روزگار ریاست نظامیه را به عهده داشت، کسب فیض کرد.
تازه جوان بوزنجردی از اقران پیشی گرفت و به اصفهان و بخارا و سمرقند و خراسان و خوارزم و ماوراءالنهر سفر کرد و در سال 506 به بغداد بازگشت و در همان مدرسه نظامیه که روزگاری شاگرد آنجا بود، مجلس وعظ و تدریس تشکیل داد. وی طبق نوشته جامی، در تصوف به ابوعلی فارمدی (متوفی 477) دست ارادت داد و با شیخ عبد الله جوینی و شیخ حسن سمنانی صحبت داشته است.
خواجه یوسف، مرو را برای اقامت خویش برگزیده و در آنجا خانقاهی بنا کرده بود که از نظر تکریم، آن را «کعبه خراسان » می گفتند و در سال های آخر زندگی برای ارشاد و هدایت سالکان، اغلب به هرات سفر می کرد و در آخرین بار که از این شهر به مرو می رفت در میان راه در شهر بامیین به سال 535 وفات یافت و جنازه او را در همان جا به خاک سپردند، اما پس از مدتی یکی از شاگردانش به نام ابن النجار جسدش را به مرو انتقال داد و اینک آرامگاه او در محلی به نام «بیرام علی» در 30 کیلومتری شمال مرو، مطاف اهل دل است.
یکی از آثار ارزنده خواجه یوسف، کتاب «رتبة الحیات» است که گنجینه ای گران قدر از نثر کهن فارسی به شمار می رود.
آشنایی با طریقت نقش بندی.