هِلْمونْت، یان باپتیسْت وان (۱۵۷۹ـ۱۶۴۴)(Helmont, Jan Baptist van)
هِلْمونْت، یان باپتیسْت وان
شیمی دان و پزشک فلاندری. برای نخستین بار پی بُرد غیر از هوا گازهای دیگری هم وجود دارد و درک علمی کنونی از واژۀ گاز را رواج داد. همچنین، محتوای شیمیایی مایعات بدن انسان را بررسی کرد. هلمونت چهار گازِ دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، اکسید نیتروژن، و متان را شناسایی کرد و برای نخستین بار نقطۀ ذوب یخ و نقطۀ جوش آب را در حکم معیارهای سنجش دما به کاربرد. او اصطلاح اشباع را برای بیانِ ترکیبِ اسید و باز وضع کرد. در پزشکی، درمان هایی را به کار می برد که درآن ها توجه خاصی به نوع، تأثیرات عضوی، و عوامل مسبب بیماری می کرد. او نقش گوارشیِ معده را به اثبات رساند. هلمونت در بروکسل زاده شد و در دانشگاه لووَندرس خواند و استاد جراحی آن جا شد. چندسالی خود را درگیر بررسی مسایل عرفانی کرد، امّا تحت تأثیر فعالیت های پاراسِلسوس، کیمیاگر و پزشک آلمانی، به شیمی و فلسفۀ طبیعی روآورد. از ۱۶۰۰ تا ۱۶۰۵، و پیش از آن که در ۱۶۰۹ در ویلووردهبلژیک ساکن شود و خود را وقفِ تحقیقات در شیمی کند، به اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، و انگستان سفر کرد. از ۱۶۲۱ تا ۱۶۴۲، به سبب دیدگاهش دربارۀ درمان زخم ها از راه مرهم گذاریِ سِلاح درعوضِ زخم که در آن روزگار رواج داشت، از طرف کلیسای کاتولیک رُم مورد ایذا و اذیت قرار گرفت. با این حال، او از اعتقاد خود دست برنداشت و اصرار داشت که این موضوع پدیده ای طبیعی و عاری از ویژگی های فوق طبیعی است. هلمونت با توجهِ دقیق به وزن موادی که در واکنش های شیمیایی به کارمی برد، به شناختی دربارۀ فناناپذیری یا بقای ماده و این واقعیت دست یافت که فلزاتِ حل شده در اسید قابل بازیافت اند و هیچ گاه نابود یا مبدل نمی شوند. او اعتقاد داشت که همۀ مواد مرکب از آب و هوایند و رشد درخت بید در مقدار خاک اندازه گیری شده ای را که فقط آب به آن اضافه می شد، گواهی بر مدعای خود می دانست.
هِلْمونْت، یان باپتیسْت وان
شیمی دان و پزشک فلاندری. برای نخستین بار پی بُرد غیر از هوا گازهای دیگری هم وجود دارد و درک علمی کنونی از واژۀ گاز را رواج داد. همچنین، محتوای شیمیایی مایعات بدن انسان را بررسی کرد. هلمونت چهار گازِ دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، اکسید نیتروژن، و متان را شناسایی کرد و برای نخستین بار نقطۀ ذوب یخ و نقطۀ جوش آب را در حکم معیارهای سنجش دما به کاربرد. او اصطلاح اشباع را برای بیانِ ترکیبِ اسید و باز وضع کرد. در پزشکی، درمان هایی را به کار می برد که درآن ها توجه خاصی به نوع، تأثیرات عضوی، و عوامل مسبب بیماری می کرد. او نقش گوارشیِ معده را به اثبات رساند. هلمونت در بروکسل زاده شد و در دانشگاه لووَندرس خواند و استاد جراحی آن جا شد. چندسالی خود را درگیر بررسی مسایل عرفانی کرد، امّا تحت تأثیر فعالیت های پاراسِلسوس، کیمیاگر و پزشک آلمانی، به شیمی و فلسفۀ طبیعی روآورد. از ۱۶۰۰ تا ۱۶۰۵، و پیش از آن که در ۱۶۰۹ در ویلووردهبلژیک ساکن شود و خود را وقفِ تحقیقات در شیمی کند، به اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، و انگستان سفر کرد. از ۱۶۲۱ تا ۱۶۴۲، به سبب دیدگاهش دربارۀ درمان زخم ها از راه مرهم گذاریِ سِلاح درعوضِ زخم که در آن روزگار رواج داشت، از طرف کلیسای کاتولیک رُم مورد ایذا و اذیت قرار گرفت. با این حال، او از اعتقاد خود دست برنداشت و اصرار داشت که این موضوع پدیده ای طبیعی و عاری از ویژگی های فوق طبیعی است. هلمونت با توجهِ دقیق به وزن موادی که در واکنش های شیمیایی به کارمی برد، به شناختی دربارۀ فناناپذیری یا بقای ماده و این واقعیت دست یافت که فلزاتِ حل شده در اسید قابل بازیافت اند و هیچ گاه نابود یا مبدل نمی شوند. او اعتقاد داشت که همۀ مواد مرکب از آب و هوایند و رشد درخت بید در مقدار خاک اندازه گیری شده ای را که فقط آب به آن اضافه می شد، گواهی بر مدعای خود می دانست.
wikijoo: هلمونت،_یان_باپتیست_وان_(۱۵۷۹ـ۱۶۴۴)