هزلیات مولوی

اشعار مولوی حکایاتی است که بی پرده از ویژگی های جنسی و شهوانی در انسان سخن گفته و از به کارگیری واژه های رکیک در این زمینه ابایی نداشته است. وی با هنر داستان سرایی و صراحت لهجه در این مقولات که بشریت از دیرباز با آن سروکار داشته سخن رانده است. [ ۱]
مولانا شهوت و شهوت رانی را همزاد و همراه بشریت می داند و معتقد است که آدمیان در هر عصری مبتلای آنند. به همین دلیل با گفتمان خاص خود به ارائهٔ داستان ها و تجاربی تلخ در این زمینه می پردازد. [ ۱]
وی انسان را ترکیبی از حیوان و فرشته می داند که خصلت های نیک وبد ( تقوا و فجور ) در وی وجود دارد، اما به عقیدهٔ مولانا انسان می تواند با تربیت صحیح از سفلی به اعلی راه یابد. [ ۱]
مولوی معتقد است که شهوت جنسی، آدمی را کور و کر می کند. انسان شهوت زده، خری را چون انسان زیبا می بیند آنچنان که در داستان کنیزک و خر خاتون به این موضوع اشاره داشته است:[ ۱]
شیوهٔ طرح مسائل توسط مولانا بگونه ای است که با خواندن این اشعار، خواننده احساس بدی پیدا نمی کند و حتی ممکن است فکر کند که یک درس اخلاقی گرفته است. [ نیازمند منبع]
برخی معتقدند که ساختار شناختی و معرفتی برخی از مردم به گونه ای است که اگر مطالبی در قالب داستان های شهوت انگیز مطرح شوند تأثیرگذاری بیشتری خواهند داشت. [ ۲]
وعاظ و عرفای آن زمان از بیان الفاظ زننده یا هزل آمیز هیچ ابایی نداشتند. مثلاً مولوی، شمس تبریزی، و سنایی هر سه از ناسزای «غَرخواهر» در آثارشان استفاده کرده اند که در زمانهٔ خود امری مقبول و رایج بود. مولوی در غزل زیر از دیوان شمس، برای خوار کردن دشمنان از الفاظ و عبارات «قبیح» استفاده کرده است. [ ۳]