هزار و یک روز کتابی از دوران صفوی و از رستهٔ جامع الحکایات تألیف فرانسوا پتیس دلاکروا بر اساس مدلی از هزار و یک شب است. وی این کتاب را در پنج مجلد بین سال های ۱۷۱۰ و ۱۷۱۲ منتشر کرد که ترجمه مجموعه ای فارسی به نام هزار و یک روز به دست آمده از درویشِ مخلص در اصفهان در ۱۶۷۵ است. این حکایات در واقع، اقتباسی آزاد از فرج بعد از شدت به ترکی عثمانی بود.
... [مشاهده متن کامل]
فَرّخناز، شاهزاده خانم کشمیر با دیدن خوابی از مردان متنفر می شود. او خواب می بیند که ماده گوزنی، گوزن نری را که به دام صیاد افتاده است، نجات می دهد اما هنگامی که ماده گوزن در پی این فداکاری، اسیر بندهای صیاد می شود، گوزنِ نر او را به حال خود می گذارد و می گریزد. شاهزاده خانم با دیدن این خواب، اعتمادش را به حد تنفر به جنس مذکر از دست می دهد و زیر بار هیچ ازدواجی نمی رود. پادشاهِ نگران حال دختر و کشورش، این نگرانی را با دایهٔ او «جرعه بخش» در میان می گذارد. دایه قول می دهد که اگر به او اجازه و وقت لازم داده شود با قصه گویی و داستان درمانی فرخناز را متغیر کند. در حقیقت در داستان های هزار و یک روز این دایهٔ سرد و گرمِ روزگار چشیدهٔ آگاه و باتجربه تلاش می کند با تعریف داستان هایی تودرتو از وفاداری مردان عاشق، احساس تنفر شاهزاده به مردان را از بین ببرد و سلامت شاهزاده را به او بازگرداند.
ساختار داستان نویسی هزار و یک روز تو در تو یا لایه به لایه است، در لایهٔ اول، حکایت فرخناز، دختر شاه کشمیر ( روایتِ اصلی ) قرار دارد، با ورود جرعه بخش قصه گو در لایهٔ دوم شش داستان بلند روایت می شود. در لایهٔ سوم این روایت ها خود به ۵۰ روایت داستانی تقسیم می شوند که در لایهٔ چهارم و پنجم نیز روایت های مستقلی به آن ها افزوده می شود و جمعاً ۷۲ روایت کوتاه را شکل می دهند که به صورت کلاسیک ۱۹ داستان است.
فرانسوا پتیس دلاکروا در ۱۷۱۰ اولین جلد هزار و یک روز را که ادعا می کرد ترجمهٔ کتاب مجموعهٔ داستانِ فارسی از «درویشِ مخلص» است، شش سال پس از نشر هزار و یک شب آنتوان گالان به زبان فرانسوی چاپ کرد و این کتاب به زبان های زندهٔ دنیا ترجمه و باز نشر شد. این کتاب با ترجمهٔ محمد حسن میرزا کمال الدوله و محمد کریم خان قاجار از فرانسوی به فارسی ترجمه شد و در ۱۲۷۵ خورشیدی به نام ألف النهار در قطع رحلی در ۵۷۵ صفحه به چاپ سنگی رسید سپس در سال ۱۳۲۹ خورشیدی توسط نشر امیرکبیر و کتابفروشی ادبیه در ۴۰۴ صفحهٔ وزیری با حذف سخن راوی در ابتدای فصل بندی روزانه ها، با تغییرات بسیار جزئی در متن و تغییر نقاشی های چاپ سنگی، منتشر شد. چاپ دیگری از این کتاب با عنوان هزار و یک روز با بازنویسی، کاستن و افزودن و جابه جایی داستان ها توسط لطفعلی بریمانی سال ۱۳۶۱ و به همت نشر عطایی چاپ شده است و خلاصهٔ ۱۶۸ صفحه ای حاوی چندین داستان از این کتاب به نام افسانه های هزار و یک روز از سارا. کی با ترجمهٔ رؤیا خویی در سال ۱۳۹۰ برای کودک و نوجوان توسط نشر محراب قلم منتشر شده است. مجموعه به صورت کامل در ۹۷ با تصحیح و مقدمه رضا طاهری در ۶۸۸ صفحه رقعی در نشر نخستین به چاپ رسید.
... [مشاهده متن کامل]
فَرّخناز، شاهزاده خانم کشمیر با دیدن خوابی از مردان متنفر می شود. او خواب می بیند که ماده گوزنی، گوزن نری را که به دام صیاد افتاده است، نجات می دهد اما هنگامی که ماده گوزن در پی این فداکاری، اسیر بندهای صیاد می شود، گوزنِ نر او را به حال خود می گذارد و می گریزد. شاهزاده خانم با دیدن این خواب، اعتمادش را به حد تنفر به جنس مذکر از دست می دهد و زیر بار هیچ ازدواجی نمی رود. پادشاهِ نگران حال دختر و کشورش، این نگرانی را با دایهٔ او «جرعه بخش» در میان می گذارد. دایه قول می دهد که اگر به او اجازه و وقت لازم داده شود با قصه گویی و داستان درمانی فرخناز را متغیر کند. در حقیقت در داستان های هزار و یک روز این دایهٔ سرد و گرمِ روزگار چشیدهٔ آگاه و باتجربه تلاش می کند با تعریف داستان هایی تودرتو از وفاداری مردان عاشق، احساس تنفر شاهزاده به مردان را از بین ببرد و سلامت شاهزاده را به او بازگرداند.
ساختار داستان نویسی هزار و یک روز تو در تو یا لایه به لایه است، در لایهٔ اول، حکایت فرخناز، دختر شاه کشمیر ( روایتِ اصلی ) قرار دارد، با ورود جرعه بخش قصه گو در لایهٔ دوم شش داستان بلند روایت می شود. در لایهٔ سوم این روایت ها خود به ۵۰ روایت داستانی تقسیم می شوند که در لایهٔ چهارم و پنجم نیز روایت های مستقلی به آن ها افزوده می شود و جمعاً ۷۲ روایت کوتاه را شکل می دهند که به صورت کلاسیک ۱۹ داستان است.
فرانسوا پتیس دلاکروا در ۱۷۱۰ اولین جلد هزار و یک روز را که ادعا می کرد ترجمهٔ کتاب مجموعهٔ داستانِ فارسی از «درویشِ مخلص» است، شش سال پس از نشر هزار و یک شب آنتوان گالان به زبان فرانسوی چاپ کرد و این کتاب به زبان های زندهٔ دنیا ترجمه و باز نشر شد. این کتاب با ترجمهٔ محمد حسن میرزا کمال الدوله و محمد کریم خان قاجار از فرانسوی به فارسی ترجمه شد و در ۱۲۷۵ خورشیدی به نام ألف النهار در قطع رحلی در ۵۷۵ صفحه به چاپ سنگی رسید سپس در سال ۱۳۲۹ خورشیدی توسط نشر امیرکبیر و کتابفروشی ادبیه در ۴۰۴ صفحهٔ وزیری با حذف سخن راوی در ابتدای فصل بندی روزانه ها، با تغییرات بسیار جزئی در متن و تغییر نقاشی های چاپ سنگی، منتشر شد. چاپ دیگری از این کتاب با عنوان هزار و یک روز با بازنویسی، کاستن و افزودن و جابه جایی داستان ها توسط لطفعلی بریمانی سال ۱۳۶۱ و به همت نشر عطایی چاپ شده است و خلاصهٔ ۱۶۸ صفحه ای حاوی چندین داستان از این کتاب به نام افسانه های هزار و یک روز از سارا. کی با ترجمهٔ رؤیا خویی در سال ۱۳۹۰ برای کودک و نوجوان توسط نشر محراب قلم منتشر شده است. مجموعه به صورت کامل در ۹۷ با تصحیح و مقدمه رضا طاهری در ۶۸۸ صفحه رقعی در نشر نخستین به چاپ رسید.
