هرمس تریسمجیستوس

هرمس تریسمجیستوسیک یا هرمس الهرامسه یا هرمس مثلث العظمة[ ۱] ( یونانی باستان: Ἑρμῆς ὁ Τρισμέγιστοςبه معنی هرمس سه بار بزرگ؛ لاتین: Mercurius ter Maximus ) از دانشمندان علوم غریبه و صاحبان طب و کیمیا در مصر بوده است. [ ۲] هرمس از باورمندان تناسخ انسان است. [ ۳]
هرمس تریسمجیستوس نامی است که یونانیان به تحوت داده اند که در اساطیر مصری، ایزد دانش و جادوگری و ادبیات و سخنگوی ایزدان است. بنا به اساطیری که از کاهنان مصری نقل شده، تحوت هجده هزار سال قبل از میلاد به مدت سه هزار سال بر زمین حکومت کرد و تمامی علوم را در بیست هزار جلد کتاب تدوین نموده است. این گفته ایامبلیخوس است، ولی منتحو مورخ مصری این عدد را دور از شأن آن خدا می داند و عقیده دارد که عدد کتاب های تحوت سی و شش هزار جلد بوده است. [ ۴] طبق گفتگان به دلیل قدرت کیمیا و جادوگری او قلمروی فرعونیان نیز، به شکوه و عظمت بی نظیری رسید، اما بعدها هرمس به دلیل قدردان نبودن فرعون، علیه او برخاست. اما فرعون موجب زندانی شدن او شد.
به نظر می رسد هرمس ترکیبی از یکی از اساطیر یونان به نام هرمس و تحوت از خدایان یونان باستان و مصر باستان باشد[ ۵] و در عصر هلنیستی این خدایان با یکدیگر در قالب هرمس ترکیب شده اند. [ ۶]
هر دو ی این خدایان، هرمس و تحوت، در فرهنگ های خود به عنوان خدای نوشتن و جادو شناخت می شدند. خدای ارتباطات یونان با خدای حکمت مصر ترکیب شده تا نمادی از دانش طالع بینی و کیمیاگری به وجود بیاید. هر دوی این خدایان به عنوان راهنمای روان ها، روح مردگان را به سوی زندگی پس از مرگ راهنمایی می کنند.
• اخنوخ
• ادریس
• هرمس الهرامسه را در دنیای اسلام با ادریس پیامبر یکی می دانند. [ ۱]
• هرمز
• اورمزد و بوذاسف
• بودا برخی هرمس پیامبر صابئینان را با بودا یکی می دانند که علت این امر گویا مربوط به تأثیر آیین بودا بر مانی است و اینکه برخی صابئینان را پیروان مانی می دانند. [ ۷]
• هرمس و عطارد
• آرمیس
• طاط
• رسالة معاتبة النفس
• زجرالنفس یا ینبوع الحیاة یا معاتَبَة النّفس یا یَنْبوع الحکمه کتابی منسوب به هرمس است که بابا افضل کاشانی بخشهایی از آن را به فارسی ترجمه کرده است. متن عربی برای اولین بار در ۱۸۷۳ در بن به چاپ رسید. [ ۱]
• السبع کواکب السیارة
• نفع البریة که چاپ دیگری از همان زجر النفس است.