هب

لغت نامه دهخدا

هب. [ هََ ب ب ] ( اِخ ) نام ستاره ای است به زبان هندی. رجوع به ماللهند ص 197 شود.
هب. [ هَِ ] ( فعل امر ) به لغت زند و پازند امر بگذاشتن است یعنی بگذار. ( برهان ) ( آنندراج ). به لغت زند و پازند، کلمه امر یعنی بگذار. ( ناظم الاطباء ).
هب. [ هََ ب ب ] ( ع مص ) بریدن چیزی را. ( اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ): هب السیف الشی هَبّاً؛ برید شمشیر آن چیز را و قطع کرد آن را. ( ناظم الاطباء ). || گردن گرفتن چیزی را. ( منتهی الارب ). || بیدار کردن. ( اقرب الموارد ). هب زید عَمْراً من نومه ؛ زید عمرو را از خواب بیدار کرد. این فعل هم لازم و هم متعدی است و در این باره بعضی از عالمان صرف در قرائت شاذی از آیه ٔ: «یا ویلنا من هبنا من مرقدنا» ( قرآن 52/36 )، استدلال به قرآن کرده اند ولی ابن جنی این قرائت را رد کرده و آن را از باب حذف و ایصال دانسته است. ( تاج العروس ) ( اقرب الموارد ). || خواندن گشن را به گشنی. ( منتهی الارب ). گفته میشود: هببت بالتیس ؛ اذا دعوته لینزو. ( منتهی الارب ). هب التیس ؛ برانگیخت نر را به گشنی. ( تاج العروس ). || وزیدن باد. ( منتهی الارب ). برپا شدن باد. برانگیخته شدن باد. ( تاج العروس ) ( اقرب الموارد ). ولی ابن درید گوید: این لغت برای وزیدن معمول نیست و معروف آن هبوب و هبیب است. ( تاج العروس ). || کنایه از آمدن. «من این هببت ؟»؛ از کجا آمدی. ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( معجم متن اللغة ) ( تاج العروس ). || بیدار شدن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).بیدار شدن از خواب. ( تاج العروس ). هب الرجل من النوم ؛ بیدار شد. ( اقرب الموارد ). ثعلب سروده :
فحیت فحیاها فهب فحلقت
مع النجم رؤیا فی المنام کذوب.
( تاج العروس ).
|| به نشاط رفتن و تیز و بشتاب رفتن انسان وجز آن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). هب السائر من الانسان و الدواب هباً؛ به نشاط رفت و تند رفت. ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ). || به نشاط رفتن شتر و جز آن. ( منتهی الارب ). هبت الناقة فی سیرها؛ تیز رفت و به نشاط رفت. ( تاج العروس ). هب البعیر؛ به نشاطرفت. ( تاج العروس ) ( منتهی الارب ). || جنبیدن و روان شدن شمشیر. ( منتهی الارب ). هب السیف هباً؛ جنبید و روان شد. ( اقرب الموارد ) ( معجم متن اللغة ). || مدتی غایب بودن کسی. ( منتهی الارب ). هب الرجل ؛ مدتی غایب بود. ( اقرب الموارد ). هب فلان حیناً ثم قدم ؛ مدتی غایب بود و سپس آمد. ( معجم متن اللغة ) ( تاج العروس ). این هببت عنا؛ کجا پنهان شدی از ما؟ ( منتهی الارب ) ( معجم متن اللغة ) ( اقرب الموارد ). || شکست خوردن. ( منتهی الارب ). هب فی الحرب ؛ شکست خورد. منهزم شد. ( اقرب المورد ) ( معجم متن اللغة ) ( تاج العروس ). || شروع کردن. هب الرجل یفعل کذا؛ شروع کرد آن مرد در کردن آن کار. ( ناظم الاطباء ). هب فلان یفعل کذا؛ شروع کرد. ( تاج العروس ). || طلوع کردن. هب النجم ؛ برآمد، طلوع کرد. ( معجم متن اللغة ).

فرهنگ فارسی

بریدن چیزی را گردن گرفتن آن چیز را

گویش مازنی

/hab/ بادکردن – مغرور شدن - باد ۳متورم

واژه نامه بختیاریکا

از ابعاد سطح
دانه؛ عدد؛ واحد شمارش اجسام کوچک به اندازه دانه قند
قرص؛ دارو

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی هَبْ: ببخش
معنی حَبِّ: دانه (هم ریشه با محبت لذا درآیه 95سوره انعام از آن تعبیر به طینت مؤمن هم شده است که خداوند محبت خود را در آن جای داده )
معنی حُبَّ: دوست داشتن
معنی حُکْمَ: حُکم -فرمان محکم ونافذ واستوار- بریدن نزاع به وسیله قضا -علم به معارف حقه الهیه و کشف حقایقی که در پرده غیب است ، و از نظر عادی پنهان است میباشد (درعباراتی نظیر "وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ ءَاتَیْنَاهُ حُکْماً وَعِلْماً "و"ءَاتَیْنَاهُ ﭐلْحُکْمَ صَبِی...
ریشه کلمه:
وهب (۲۵ بار)
wikialkb: هَب

پیشنهاد کاربران

رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً ۚ إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ ( آیه 8 سوره آل عمران )
پروردگارا! دل هایمان را پس از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن، و از سوی خود رحمتی برما ببخش؛ زیرا تو بسیار بخشنده ای.
... [مشاهده متن کامل]

وَ هَبْ : واو حرف عطف. هَبْ ، فعل أمر یعنی ببخش.
وهاب: بسیار بخشنده، بسیار هبه کننده، صیغه مبالغه است.
نکته: وقتی بدانیم موهبت و مواهب هم خانواده ی کلمه ی آشنای وهاب است می توانیم معنی موهبت و مواهب را از معنی وهاب هم استخراج کنیم به همین راحتی.

آتش گرفتن چیزی را هَبّ گویند.
هَبّ اَمس سیارتی = دیروز ماشینم آتش گرفت.
کوزه بزرگ - خم بزرگ
از افعال دو مفعولی است: فرض کن

بپرس