هالی، اِدْموند (۱۶۵۶ـ۱۷۴۲)(Halley, Edmond)
هالی، اِدْموند
اخترشناس انگلیسی. علاوه بر تشخیص دنباله داری، که چندی بعد به نام او معروف شد، فهرست نامهای از ستاره ها گردآوردی کرد. با استفاده از ثبت های تاریخی، حرکت خاص ستاره ها را آشکارسازی کرد و مسیری در پژوهش در پیش گرفت که پس از مرگش منجربه محاسبۀ نسبتاً دقیق یکای اخترشناسی (واحد نجومی) شد. او محاسبه کرد که مشاهدات گزارش شدۀ دنباله دار در ۱۴۵۶، ۱۵۳۱، ۱۶۰۷ و ۱۶۸۲ همگی نشان دهنده بازگشت یک دنباله دارند و نتیجه گرفت که این دنباله دار مسیری سهمی شکل را دارد. در ۱۷۰۵، در اثرش با عنوان خلاصه ای از اخترشناسیِ دنباله دار اعلام کرد که این دنباله دار بار دیگر در ۱۷۵۸ نمایان خواهد شد. وقتی چنین شد، ابراز احساسات عمومی نسبت به این اخترشناس چنان بود که نام قطعی دنباله دار از نام او گرفته شد. همچنین، کمک های درخور توجه دیگری به اخترشناسی کرد، ازجمله کشف حرکت های خاص دَبَران، سِماکِ رامح و شِعرایِ یمانی، و ابداع روش به دست آوردن اختلاف منظر با استفاده از رصدهایی که طی گذر زهره عملی می شود. از ۱۷۲۰ اخترشناس سلطنتی انگلستان بود. در نزدیکی لندن زاده شد. در آکسفورد درس خواند، اما آن جا را در ۱۶۷۶، بدون دریافت مدرک ترک کرد. از ۱۶۷۶ تا ۱۶۷۸ با اقامت در جزیرۀ سنت هلنا، در اقیانوس اطلس جنوبی، نقشۀ ستاره های نیمکرۀ جنوبی آسمان را تهیه کرد. حاصل آن فهرست نامۀ ستاره های جنوبی (۱۶۷۹) بود که به جلد سوم تاریخ کیهانی (۱۷۲۵) فلمستید الحاق شد. در ۱۷۰۳، استاد هندسۀ آکسفورد شد. همچنین، ژئوفیزیک دان و هواشناس پیشتازی بود، و در بسیاری زمینه های دیگر ازجمله ریاضی و باستان شناسی نیز فعالیت می کرد. با آیزاک نیوتون دوست بود و اثبات قوانین کپلر ازجمله مسائلی بود که توجه او را به خود جلب کرد. او که تا حدی در این زمینه پیشرفت کرده برای مشورت با نیوتون به کیمبریج رفت و دریافت که نیوتون، پیش تر، این مسئله را حل کرده ولی چیزی در این خصوص منتشر نکرده است. بدین ترتیب، با پافشاری هالی و تقبل هزینه از سوی او چاپ اثر نیوتون با عنوان اصول (۱۶۹۸ـ۱۷۰۰) امکان پذیر شد. از ۱۶۹۸ تا ۱۷۰۰، هالی ناخدای کشتی سلطنتی کوچک پارامور بود که از آن برای مشاهدۀ تغییرات مغناطیسی (انحراف قطب نما از شمال واقعی)، از ۵۲ درجۀ شمالی تا ۵۲ درجۀ جنوبی اقیانوس اطلس، استفاده کرد. این مشاهدات با این امید صورت گرفت که شاید اطلاعاتی برای تعیین طول جغرافیایی به دست دهد. مشاهدات او با عنوان نمودار کلی تغییرات قطب نما (۱۷۰۱) منتشر شد که نخستین نمودار منتشرشده در نوع خود، و نخستین نموداری بود که خطوط هم زاویه، معروف به خطوط هالی، در آن ترسیم شد.
هالی، اِدْموند
اخترشناس انگلیسی. علاوه بر تشخیص دنباله داری، که چندی بعد به نام او معروف شد، فهرست نامهای از ستاره ها گردآوردی کرد. با استفاده از ثبت های تاریخی، حرکت خاص ستاره ها را آشکارسازی کرد و مسیری در پژوهش در پیش گرفت که پس از مرگش منجربه محاسبۀ نسبتاً دقیق یکای اخترشناسی (واحد نجومی) شد. او محاسبه کرد که مشاهدات گزارش شدۀ دنباله دار در ۱۴۵۶، ۱۵۳۱، ۱۶۰۷ و ۱۶۸۲ همگی نشان دهنده بازگشت یک دنباله دارند و نتیجه گرفت که این دنباله دار مسیری سهمی شکل را دارد. در ۱۷۰۵، در اثرش با عنوان خلاصه ای از اخترشناسیِ دنباله دار اعلام کرد که این دنباله دار بار دیگر در ۱۷۵۸ نمایان خواهد شد. وقتی چنین شد، ابراز احساسات عمومی نسبت به این اخترشناس چنان بود که نام قطعی دنباله دار از نام او گرفته شد. همچنین، کمک های درخور توجه دیگری به اخترشناسی کرد، ازجمله کشف حرکت های خاص دَبَران، سِماکِ رامح و شِعرایِ یمانی، و ابداع روش به دست آوردن اختلاف منظر با استفاده از رصدهایی که طی گذر زهره عملی می شود. از ۱۷۲۰ اخترشناس سلطنتی انگلستان بود. در نزدیکی لندن زاده شد. در آکسفورد درس خواند، اما آن جا را در ۱۶۷۶، بدون دریافت مدرک ترک کرد. از ۱۶۷۶ تا ۱۶۷۸ با اقامت در جزیرۀ سنت هلنا، در اقیانوس اطلس جنوبی، نقشۀ ستاره های نیمکرۀ جنوبی آسمان را تهیه کرد. حاصل آن فهرست نامۀ ستاره های جنوبی (۱۶۷۹) بود که به جلد سوم تاریخ کیهانی (۱۷۲۵) فلمستید الحاق شد. در ۱۷۰۳، استاد هندسۀ آکسفورد شد. همچنین، ژئوفیزیک دان و هواشناس پیشتازی بود، و در بسیاری زمینه های دیگر ازجمله ریاضی و باستان شناسی نیز فعالیت می کرد. با آیزاک نیوتون دوست بود و اثبات قوانین کپلر ازجمله مسائلی بود که توجه او را به خود جلب کرد. او که تا حدی در این زمینه پیشرفت کرده برای مشورت با نیوتون به کیمبریج رفت و دریافت که نیوتون، پیش تر، این مسئله را حل کرده ولی چیزی در این خصوص منتشر نکرده است. بدین ترتیب، با پافشاری هالی و تقبل هزینه از سوی او چاپ اثر نیوتون با عنوان اصول (۱۶۹۸ـ۱۷۰۰) امکان پذیر شد. از ۱۶۹۸ تا ۱۷۰۰، هالی ناخدای کشتی سلطنتی کوچک پارامور بود که از آن برای مشاهدۀ تغییرات مغناطیسی (انحراف قطب نما از شمال واقعی)، از ۵۲ درجۀ شمالی تا ۵۲ درجۀ جنوبی اقیانوس اطلس، استفاده کرد. این مشاهدات با این امید صورت گرفت که شاید اطلاعاتی برای تعیین طول جغرافیایی به دست دهد. مشاهدات او با عنوان نمودار کلی تغییرات قطب نما (۱۷۰۱) منتشر شد که نخستین نمودار منتشرشده در نوع خود، و نخستین نموداری بود که خطوط هم زاویه، معروف به خطوط هالی، در آن ترسیم شد.
wikijoo: هالی،_ادموند_(۱۶۵۶ـ۱۷۴۲)