هادی تجویدی ( ۱۲۷۲ اصفهان – ۱۳۱۸ تهران ) نگارگر، نوازنده و هنرمند ایرانی است که مینیاتور ایرانی را پس از نزدیک به سه سده وقفه و رکود به سبک و شیوه اصیل و سنتی خود برگرداند و پایه گذار مکتبی نوین در مینیاتور معاصر با نام مکتب مینیاتور تهران شد. او را حلقه اتصال هنر نگارگری سنتی به نسل امروز می دانند.
... [مشاهده متن کامل]
هادی تجویدی در سال ۱۲۷۲ خورشیدی در اصفهان در خانواده ای هنرمند به دنیا آمد. پدرش محمدعلی سلطان الکتاب اصفهانی تذهیب کار و خوشنویس به نام، جد مادری اش میرزابابا اصفهانی هنرمندی معروف و دایی او، حاج میرزا امامی نقاشی برجسته بود. برادرانش محمدکاظم و مهدی نیز در نقاشی سرآمد بودند. به خصوص مهدی که آثار ارزنده ای در نقاشی آبرنگ از خود به یادگار گذاشته و آن ها را با امضای مهدی تائب امضا کرده است. او که در شاعری نیز دستی داشت تخلص تائب را برای خود انتخاب کرده بود.
تجویدی همزمان با تحصیلات مقدماتی در مکتب اساتیدی همچون محمدابراهیم نعمت اللهی مبانی نقاشی به سبک قدیم ایران را آموزش دید. میرزا احمد نقاش باشی صورت ساز برجسته آن زمان و حاج میرزا امامی از دیگر استادان او بودند و از جمله دوستانش در آن زمان می توان به محمد حسین مصورالملکی نگارگر توانا اشاره کرد.
در سال ۱۲۹۵ خورشیدی او به همراه برادرش مهدی به تهران آمد به جمع شاگردان میرزا یحیی خان نقاش باشی ( پدر علی اکبر تقوی ) پیوست و به اصول نقاشی قلمدان و جلدسازی ( نقاشی زیرلاکی ) تسلط یافت. قدرت و تبحر تجویدی حکیم الملک وزیر معارف وقت را تحت تأثیر قرار داد و باعث معرفی او به کمال الملک شد. این امر مقدمات ورود تجویدی به مدرسه عالی صنایع مستظرفه را که تنها دانشگاه هنر آن زمان بود فراهم کرد. تجویدی زیر نظر کمال الملک شیوه نقاشی کلاسیک و طبیعت سازی را آموخت. در همان زمان به تعلیم آناتومی و طبیعت سازی با آبرنگ پرداخت و تا درجه استادی در این رشته پیش رفت و در سال ۱۳۰۶ خورشیدی از سوی وزارت معارف وقت به دریافت دیپلم عالی در نقاشی طبیعت نایل شد. در سال ۱۳۰۸ خورشیدی حسین طاهرزاده بهزاد برای احیای هنرهای ملی ایران، مدرسه صنایع قدیمه که بعدها هنرستان عالی و هنرهای ایرانی نام گرفت را تأسیس کرد و هادی تجویدی به عنوان نخستین معلم مینیاتور این مدرسه برگزیده شد. تجویدی شاگردانی چون محمدعلی زاویه، ابوطالب مقیمی تبریزی، علی کریمی، سلیم عقیلی، علی مطیع و کلارا آبکار را در مکتب خود آموزش داد. تجویدی اغلب موضوعات ملی را دستمایه نقاشی های خود قرار می داد. نقاشی های آبرنگ او که از بهترین نقاشی ها در این زمینه به شمار می آیند و به شیوه قلم پرداز و با پیروی از سبک ابوالحسن خان صنیع الملک ترسیم شده اند، بعدها به مراکز هنری خارج از کشور از جمله موزه لوور راه یافته اند. آثار او در مجامع هنری اروپا با نام هادی معروف است. تجویدی زبان فرانسه را به خوبی می دانست و کتب خطی بسیاری داشت و شعرهای فراوانی را از حفظ می خواند. منزلت هنری تجویدی در زمان حیاتش به درستی شناخته نشد و ناسپاسی جامعه او را به انزوا سوق داد. او در ۱۳۱۸ در سن چهل و شش سالگی پس از یک دوره بیماری ممتد در گذشت. از او دو دختر و سه پسر به یادگار مانده است. پسر بزرگترش علی تجویدی آهنگساز و نوازنده ویولن بود. دو پسر دیگرش محمد تجویدی نقاش و مینیاتوریست و اکبر تجویدی نقاش، باستان شناس و مدرس دانشگاه سوربن هستند.
... [مشاهده متن کامل]
هادی تجویدی در سال ۱۲۷۲ خورشیدی در اصفهان در خانواده ای هنرمند به دنیا آمد. پدرش محمدعلی سلطان الکتاب اصفهانی تذهیب کار و خوشنویس به نام، جد مادری اش میرزابابا اصفهانی هنرمندی معروف و دایی او، حاج میرزا امامی نقاشی برجسته بود. برادرانش محمدکاظم و مهدی نیز در نقاشی سرآمد بودند. به خصوص مهدی که آثار ارزنده ای در نقاشی آبرنگ از خود به یادگار گذاشته و آن ها را با امضای مهدی تائب امضا کرده است. او که در شاعری نیز دستی داشت تخلص تائب را برای خود انتخاب کرده بود.
تجویدی همزمان با تحصیلات مقدماتی در مکتب اساتیدی همچون محمدابراهیم نعمت اللهی مبانی نقاشی به سبک قدیم ایران را آموزش دید. میرزا احمد نقاش باشی صورت ساز برجسته آن زمان و حاج میرزا امامی از دیگر استادان او بودند و از جمله دوستانش در آن زمان می توان به محمد حسین مصورالملکی نگارگر توانا اشاره کرد.
در سال ۱۲۹۵ خورشیدی او به همراه برادرش مهدی به تهران آمد به جمع شاگردان میرزا یحیی خان نقاش باشی ( پدر علی اکبر تقوی ) پیوست و به اصول نقاشی قلمدان و جلدسازی ( نقاشی زیرلاکی ) تسلط یافت. قدرت و تبحر تجویدی حکیم الملک وزیر معارف وقت را تحت تأثیر قرار داد و باعث معرفی او به کمال الملک شد. این امر مقدمات ورود تجویدی به مدرسه عالی صنایع مستظرفه را که تنها دانشگاه هنر آن زمان بود فراهم کرد. تجویدی زیر نظر کمال الملک شیوه نقاشی کلاسیک و طبیعت سازی را آموخت. در همان زمان به تعلیم آناتومی و طبیعت سازی با آبرنگ پرداخت و تا درجه استادی در این رشته پیش رفت و در سال ۱۳۰۶ خورشیدی از سوی وزارت معارف وقت به دریافت دیپلم عالی در نقاشی طبیعت نایل شد. در سال ۱۳۰۸ خورشیدی حسین طاهرزاده بهزاد برای احیای هنرهای ملی ایران، مدرسه صنایع قدیمه که بعدها هنرستان عالی و هنرهای ایرانی نام گرفت را تأسیس کرد و هادی تجویدی به عنوان نخستین معلم مینیاتور این مدرسه برگزیده شد. تجویدی شاگردانی چون محمدعلی زاویه، ابوطالب مقیمی تبریزی، علی کریمی، سلیم عقیلی، علی مطیع و کلارا آبکار را در مکتب خود آموزش داد. تجویدی اغلب موضوعات ملی را دستمایه نقاشی های خود قرار می داد. نقاشی های آبرنگ او که از بهترین نقاشی ها در این زمینه به شمار می آیند و به شیوه قلم پرداز و با پیروی از سبک ابوالحسن خان صنیع الملک ترسیم شده اند، بعدها به مراکز هنری خارج از کشور از جمله موزه لوور راه یافته اند. آثار او در مجامع هنری اروپا با نام هادی معروف است. تجویدی زبان فرانسه را به خوبی می دانست و کتب خطی بسیاری داشت و شعرهای فراوانی را از حفظ می خواند. منزلت هنری تجویدی در زمان حیاتش به درستی شناخته نشد و ناسپاسی جامعه او را به انزوا سوق داد. او در ۱۳۱۸ در سن چهل و شش سالگی پس از یک دوره بیماری ممتد در گذشت. از او دو دختر و سه پسر به یادگار مانده است. پسر بزرگترش علی تجویدی آهنگساز و نوازنده ویولن بود. دو پسر دیگرش محمد تجویدی نقاش و مینیاتوریست و اکبر تجویدی نقاش، باستان شناس و مدرس دانشگاه سوربن هستند.
