نیروی مقتدر انتظامی جمهوری اسلامی ایران سازمان مأمور برقراری و حفظ امنیت شهرها و روستاها و مبارزه با قاچاق و مفاسد اجتماعی از جمله مواد مخدر در ایران. این نهاد، در ۱۳۷۰ش، با ادغام کمیتۀ انقلاب اسلامی و شهربانی و ژاندارمری شروع به کار کرد. بحث ادغام نیروهای انتظامی از طرف وزارت کشور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای برقراری هر چه بهتر نظم و امنیت در کشور و جلوگیری از قاچاق در مرزها و نیز جلوگیری از صرف هزینه های اضافی و تداخل وظایف و مسئولیت ها و مأموریت های مشابه از نیمۀ دهۀ ۱۳۶۰ش به طور جدی مطرح بود؛ تا این که قانون ادغام نیروهای انتظامی، مشتمل بر ۱۱ ماده و ۱۰ تبصره در ۲۷ تیر ۱۳۶۹ش از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشت و در ۲۰ مرداد ۱۳۶۹ش به تصویب و تنفیذ شورای نگهبان رسید. وزارت کشور موظف شد، در اسرع وقت، نسبت به اجرای این قانون اقدام و آیین نامه های لازم را تهیه کند. ادغام نیروهای انتظامی، افزون بر سه نیروی شهربانی، ژاندارمری، و کمیتۀ انقلاب اسلامی، نیروهای دیگر، ازجمله پلیس قضایی و حفاظت وزارت خانه ها، را نیز دربرمی گرفت. شش ماه پس از تصویب قانون مذکور، ادغام نیروهای انتظامی آغاز شد و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، در ۲ فروردین ۱۳۷۰ش، با تأکید مقام معظم رهبری، تشکیل شد. براساس مادۀ ۱۵ این قانون، سازمان های حفاظت اطلاعات و عقیدتی ـ سیاسی این نیرو از ادغام سازمان های مشابه در نیروی انتظامی سابق تشکیل شد. اهّم وظایف نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران عبارت است از ۱. استقرار نظم، امنیت و تأمین آسایش عمومی و فردی؛ ۲. مبارزه با هر چیز که مخل امنیت کشور است؛ ۳. حراست از اماکن و نهادها و سازمان ها؛ ۴. حفاظت از صاحب منصبان و مسئولان کشور؛ ۵. مبارزه با قاچاق و توزیع مواد مخدر؛ ۶. همکاری با دبیرخانۀ پلیس بین الملل (اینترپل).
