نیترات استر

نیترات استر ( به انگلیسی: Nitrate ester ) یک گروه عاملی آلی با فرمول عمومی RONO2 است که در آن R می تواند هر مادهٔ آلی اضافی باشد. این مواد، استرهای اسید نیتریک و الکل اند. یک نمونهٔ شناخته شدهٔ استر نیترات، نیتروگلیسیرین است که برخلاف نامش یک ترکیب نیترو نیست.
استرهای نیترات معمولاً با فشرده سازی اسید نیتریک و الکل بدست می آید:[ ۱] برای نمونه ساده ترین استر نیترات، متیل نیترات است که از واکنش متانول و نیتریک اسید در حضور اسید سولفوریک بدست می آید:[ ۲]
به این فشرده سازی گاهی «نیتروکسیلاسیون»[ ۳] می گویند.
متلاشی شدن دمایی استرهای نیترات منجر به آزادسازی نیتروژن گازی ( N2 ) و دی اکسید کربن می شود. انرژی بسیار زیاد انفجار به دلیل قدرت زیاد میان پیوندهای نیتروژن مولکولی است. معادلهٔ استوکیومتری زیر چگونگی انفجار نیتروگلیسیرین را بیان می کند.
دلیل طبیعت بسیار حساس برخی نیترات های آلی، Si ( CH2ONO2 ) 4. [ ۴] [ ۵] است. یک دانه بلور این ترکیب در تماس با یک تفلون می تواند دچار انفجار شود.
استرهای نیترات ایزوسورباید دی نیترات ( ایزوردیل ) و ایزوسورباید مونو نیترات ( ایمدور، ایزمو، مونوکت ) در بدن به نیتریک اسید تبدیل می شوند که نقش گشادکنندگی رگ ها را دارد. در پزشکی از این استرها به عنوان دارو برای درمان آنژین صدری ( بیماری سرخرگ کرونری ) استفاده می شود.
استیل نیترات یک انیدرید نیترات است که از تراکم نیترات و استیک اسیدها بدست آمده است.