نوسته

لغت نامه دهخدا

نوسته. [ ت َ / ت ِ / ن َ وَ ت َ / ت ِ ] ( اِ ) صدای گریه که در گلو پیچد. ( برهان قاطع ) ( ناظم الاطباء ). گریه در گلو و فریاد، و ظاهراً تصحیف نیوشه است. ( از رشیدی ). نیوشه هم به این معنی ظاهراً مصحف شنوشه = سنوسه = اشنوسه است ، چنانکه به اقرب احتمال در این بیت بدیع بلخی :
اشک بارید و پس نیوشه گرفت
باز بفزود گفتهای دراز.
نیوشه مصحف شنوشه است. ( احوال رودکی تألیف سعید نفیسی ، از حاشیه برهان قاطع چ معین ).

فرهنگ فارسی

صدای گریه که در گلو پیچد ٠ گریه در گلو و فریاد و ظاهرا تصحیف نیوشه است ٠

پیشنهاد کاربران

شوربختانه این واژه همچون بسیاری از واژگانی که در پارسی میانه ریشه دارند ولی بازجستن نمونه ای از کاربردشان در پارسی نو کاری دشوار و گاهی نشدنی ست، منبع و اصل کلمه در لغتنامه ی مرحوم دهخدا به نادرستی تعریف
...
[مشاهده متن کامل]
شده و گمان هایی که ایشان برده اند تنها خواننده را به سردرگمی و سراسیمگی می سپارد ، گرچه شاهکار ایشان گنجینه ایست ارزنده، و کوششی که از برای گرد اوردن ان کرده اند شایسته ی سپاس و تحسین ماست. این واژه هیچ ربطی به کلمه ی شنوشه یا دیسه های دیگرش ندارد و از فعل پارسی میانه که مصدر ان niwistan ( نِوِستَن ) و بن کنونیش niwēy ( نِوی ) امده که معنای اعلام کردن می داده است. دور از احتمال نیست که به گذشت زمان این واژه دچار فرگشت معنایی شده باشد و معنای ان به همان گریه و فریادی که در گلو پیچد دگرگون شده باشد. به لغت نامه ی مختصر پهلوی دی. ان ماکنزیA Concise Pahlavi Dictionary by D. N Mackenzie، و پایگاه دادگان پارسیگ رجوع شود.

بپرس