نوری فضل الله

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] شیخ فضل اللّه بن ملا عباس کجوری، معروف به نوری در سال 1258ق در کجور مازندران چشم به جهان گشود و پس از گذراندن دروس مقدماتی در آغاز جوانی به همراه میرزا حسین بن محمدتقی نوری طبرسی (متوفای 1320ق)دایی و پدر زن خود به نجف اشرف مهاجرت می کند و از محضر شیخ راضی بن شیخ محمد مالکی (متوفای 1290ق) و شیخ مهدی کاشف الغطاء(متوفای 1289ق) استفاده کرده و در حوزه درس میرزای شیرازی بزرگ (متوفای 1312ق) مورد توجه او قرار می گیرد و در زمره شاگردانش محسوب شده و به تقریر بعضی از مباحث درس ایشان می پردازد و به مرتبه بلند فقاهت و اجتهاد نائل می شود.
شیخ فضل اللّه تا زمانی که در عراق بود در کنار بهره گیری از دانشمندان بزرگ حوزه دینی نجف و سامرا، خود نیز به تدریس اشتغال داشته و شخصیت هایی همچون مرحوم شیخ عبدالکریم حائری یزدی (متوفای 1355ق)، مؤسّس حوزه علمیه قم از محضر این عالم ربانی بهره های فراوان برده اند.
شیخ فضل اللّه پس از نیل به مرتبه اجتهاد و تألیف چند رساله فقهی و اصولی و اخذ اجازه نقل روایت، به اشاره میرزای شیرازی برای ارشاد و هدایت مردم به سال 1300ق، به تهران می آید و پس از درگذشت میرزا حسن آشتیانی (متوفای 1319ق) صاحب «بحر الفوائد» (حاشیه بر رسائل شیخ اعظم)، از مجتهدین طراز اول تهران شناخته می شود.
فعالیت های شیخ فضل اللّه نوری علیه سلطه بیگانگان پس از ورود به ایران آغاز گردید و در نهضت تنباکو در سال 1309ق، شکل مخصوصی به خود گرفت. وی در این جنبش ضد انگلیسی فعالانه شرکت می کند و همراه میرزا حسن آشتیانی در محور این حرکت قرار می گیرد که در نهایت به پیروزی متدینین می انجامد.
از همین اوان بین او و سید عبدالله طباطبایی (متوفای 1328ق) که از مجتهدین طراز اوّل تهران بود، اختلاف نظر پیش می آید؛ زیرا او برخلاف فتوای میرزای شیرازی بزرگ، حکم به حلیت استعمال تنباکو داده و با این جمله که: «من فقیه هستم و میرزای شیرازی فقیه دیگر»، با فتوای میرزای شیرازی مخالفت می کند. از طرفی او نسبت به سیاست های انگلستان توجه لازم را نداشته است و حتی در جریان نهضت از مردم می خواهد که به سفارت انگلستان رفته و برای کمک گرفتن از انگلستان تحصن کنند.
شیخ پیوسته طرف دار مشروطه مشروعه و حکومت بر اساس آیات الهی و قوانین قرآنی بود و با مشروطیتی که خواسته روشنفکران غربگرا و استعمار انگلیس بود، مخالفت می کرده است که نمونه آن سه ماه تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم و مدرسه مروی و انتشار نشریه «دعوت اسلامی» می باشد.

پیشنهاد کاربران

بپرس