نورگرایی

در زیست شناسی، نورگرایی یا فوتوتروپیسم ( به فرانسوی: phototropism ) به حرکت یا رشد یک ارگانیسم در واکنش به نور را گویند. نورگرایی رشد ناشی از اثر نابرابر شدت روشنایی در اطراف یک اندام است که سبب خم شدن آن به طرف نور یا در جهت خلاف تابش آن می شود. نورگرایی بیشتر در گیاهان دیده می شود اما در ارگانیسم هایی چون قارچ ها هم مشاهده شده است. حرکت یا رشد به سوی منبع نور، نورگرایی مثبت و حرکت یا رشد به دور از آن، نورگرایی منفی نامیده می شود. نورگرایی مثبت باعث رشد گیاهان به سمت بالا است.
علت خمیدگی ساقه پوش گیاه بر اثر تابش نور، عدم تساوی رشد در دو پهلوی آن است. ماده برانگیزاننده نورگرایی یکی از هورمون های گیاهی به نام اُکسین است که در نوک ساقه پوش به جود می آید و اثر آن بر رشد در قسمت های پایین تر آشکار می شود.
اکسین ها تمایل دارند تا در سمت تاریک ساقه تجمع پیدا کنند. اکسین ها با فعال کردن پمپ های پروتونی در سمت تاریک ساقه سبب خروج پروتون از سلول می شوند. این پروتون ها با اتصال به مولکول سلولز موجود در دیواره سلولی سبب سست شدن پیوندهای آن می شوند. از سوی دیگر پروتون ها آنزیم هایی به نام «اکسپانزین» را فعال می کندن که روند گسستن پیوندهای هیدروژنی سلولز دیواره سلولی را تسهیل می کنند. بدین ترتیب سلول های سمت تاریک ساقه نرم شده و کشیده می شوند که این کشش باعث خم شدن ساقه به سمت نور می شود.

نورگرایی (phototropism)
حرکت بخشی از گیاه به سمت یا در جهت عکس منبع نور. برگ نورگرایی مثبت دارد و با تشخیص منبع نور به گونه ای سمت گیری می کند که بیشترین مقدار نور را به دست آورد.