نورد

در فلزکاری، عملیات های نَوَرد ( به انگلیسی: Rolling ) ضخامت یک قطعه یا صفحه را کاهش می دهند یا سطح مقطع ماده را از طریق نیروهای فشاری اعمال شده توسط غلتک ها تغییر می دهند. نورد معمولاً اولین فرایند تبدیل یک ماده به محصول کار شده ( Wrought Product ) است. با نورد مواد اولیه ضخیم می توان آنها به شکل بلوم ( Bloom ) ، شمش یا تختال درآورد، یا این اشکال را می توان مستقیماً از ریخته گری مداوم به دست آورد. بلوم قطعه ای فلزی است که مقطعی مربعی یا مستطیلی شکل داشته و ضخامت آن بیشتر از ۱۵ سانتیمتر و طول آن کمتر از دو برابر ضخامت است. شمش ( بیلت ) معمولاً کوچکتر از بلوم بوده و یک مقطع دایره ای شکل یا مربعی دارد. شمش معمولاً با نوعی فرایند تغییر شکل مانند نورد یا اکستروژن تولید می شود. تختال ( یا اسلب ) یک جامد مستطیل شکل است که عرض آن بیش از دو برابر ضخامت است. با نورد تختال ها می توان پلیت ها، ورق ها یا تسمه ها را تولید کرد. پلیت ها ضخامتی بیش از ۶ میلیمتر دارند، درحالی که محدوده ضخامت ورق ها و تسمه ها بین ۶ تا ۰٫۱ میلیمتر می باشد. [ ۱]
این محصولات نورد گرم اغلب ماده اولیه فرآیندهای بعدی مانند شکل دهی سرد یا ماشینکاری را تشکیل می دهند. ورق ها و تسمه ها را می توان با ساخت به محصولاتی تبدیل کرد یا اینکه با نورد دوباره آنها را تبدیل به فویل کرد ( یعنی ضخامت کمتر از ۰٫۱ میلیمتر ) . با نورد مجدد بلوم ها و شمش ها می توان آنها را تبدیل به محصولات تمام شده ای مانند ریل های قطار، میله یا لوله کرد. [ ۱]
از نظر تناژ، نورد به وضوح در بین تمام فرآیندهای تولید غالب است. تقریباً ۹۰٪ از کل محصولات فلزی حداقل یک بار عملیات نورد را تجربه می کنند. تجهیزات نورد و روش های آن به اندازه ای پیشرفته است که می توان محصولاتی استاندارد و با کیفیت یکنواخت را با هزینه نسبتاً کم تولید کرد. از آنجا که غلتک های شکل دار هم عظیم بوده و هم هزینه بالایی دارند، محصولات دارای شکل فقط در اشکال و اندازه های استانداردی موجود هستند که تقاضای کافی برای اجازه تولید اقتصادی دارند. [ ۱]
تاریخ راستین نورد به مفهوم امروزی آن ولی در شکل های بسیار ساده و اندازه های کوچک به سده هفدهم برمی گردد. به این صورت که دو غلتک چدنی در یک چهارچوب چوبی قرار داده می شد و فلزاتی چون قلع و سرب را نورد می کردند. هر چند پیش از این از غلتک ها برای صاف کردن و فشردن مواد استفاده می شد، ولی ایده استفاده از غلتک ها به منظور ایجاد کاهش در سطح مقطع فلز، در این دوره به وجود آمد