فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
لامپ سیاه، نور سیاه یا بلک لایت ( به انگلیسی: blacklight ) به طیف خاصی از نور فرابنفش یا کاربردهای آن گفته می شود که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند ولی با تابش به ترکیبات رنگی خاصی که در بسیاری موارد حاوی فسفر هستند، می درخشد. [ ۱]
در بیانی خلاصه می توان گفت که لامپ سیاه همان لامپ مهتابی است با اندکی تفاوت. عملکرد لامپ مهتابی بدین ترتیب است که ولتاژی نسبتاً قوی در دو سر لامپ که از گاز جیوه پر شده است برقرار می کند. از این رو اتم های جیوه به حالت برانگیخته در می آیند، یعنی الکترون ها از مداری به مدار بالاتر می روند و از آنجا که اتم به حالت برانگیخته باقی نمی ماند، الکترون در حین برگشت به مدار قبلی مقدار انرژی ای که برای رفتن به آن مدار دریافت کرده بود را به شکل فوتونی با آن انرژی و طول موج از دست می دهد. در اتم جیوه معمولاً این طول موج در حوزهٔ امواج فرا بنفش است که برای انسان مضر است. از این رو جدار داخلی لامپ مهتابی را با لایه ای از ماده ای به خصوص پر می کنند که امواج فرا بنفش را گرفته و به همان صورت به حالت برانگیخته رفته و آن را به امواج نور مرئی تبدیل می کند. به همین دلیل در لامپ های مهتابی مقدار انرژی تلف شده ــ که معمولاً در لامپ های معمولی به شکل گرماست ــ به حداقل می رسد و تقریباً تمام انرژی مصرفی به نور تبدیل می شود. اما لامپ های سیاه تفاوت اندکی که با لامپ مهتابی دارند در این است که لامپ های سیاه فاقد آن ماده سفید رنگ هستند و تنها از گاز جیوه با شیشه ای به رنگ سیاه درست شده اند. به همین دلیل است که گاهی بعضی از لامپ های سیاه یک نور خفیفی از رنگ بنفش دارند؛ یعنی لامپ های سیاه نور فرابنفش تولید می کنند که این نور فرابنفش به وسیلهٔ موادی که دارای فسفر هستند ـ برای جذب نور فرابنفش ـ جذب می شود و بعضی از مواد در اطراف آن می درخشند. این مواد از قبیل ناخن و مو و … همانند مادهٔ سفید رنگ در جدارهٔ داخلی لامپ مهتابی عمل می کنند و نور فرابنفش را به نور مرئی تبدیل می کنند و نسبت به بقیه بیشتر می درخشند.
ویژگی دیده نشدن رنگ های بلک لایت و امکان مشاهده آن ها فقط در زیر لامپ های نور سیاه، موجب استفاده آن در صنایع مختلف شده است. برخی از این صنایع به شرح زیراند:[ ۱]
• محکمه های قضایی و موارد جنایی و قانونی
• چاپ اسکناس و اوراق بهادار و پیشگیری از جعل
• صنایع سرگرمی و ملزومات جشن ها
• پیداکردن گمشدگان و حیوانات ( ادرار انسان و حیوانات در طیف نور سیاه می درخشد )
• صنایع فرش شویی و نظافت در هتل ها
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر بیانی خلاصه می توان گفت که لامپ سیاه همان لامپ مهتابی است با اندکی تفاوت. عملکرد لامپ مهتابی بدین ترتیب است که ولتاژی نسبتاً قوی در دو سر لامپ که از گاز جیوه پر شده است برقرار می کند. از این رو اتم های جیوه به حالت برانگیخته در می آیند، یعنی الکترون ها از مداری به مدار بالاتر می روند و از آنجا که اتم به حالت برانگیخته باقی نمی ماند، الکترون در حین برگشت به مدار قبلی مقدار انرژی ای که برای رفتن به آن مدار دریافت کرده بود را به شکل فوتونی با آن انرژی و طول موج از دست می دهد. در اتم جیوه معمولاً این طول موج در حوزهٔ امواج فرا بنفش است که برای انسان مضر است. از این رو جدار داخلی لامپ مهتابی را با لایه ای از ماده ای به خصوص پر می کنند که امواج فرا بنفش را گرفته و به همان صورت به حالت برانگیخته رفته و آن را به امواج نور مرئی تبدیل می کند. به همین دلیل در لامپ های مهتابی مقدار انرژی تلف شده ــ که معمولاً در لامپ های معمولی به شکل گرماست ــ به حداقل می رسد و تقریباً تمام انرژی مصرفی به نور تبدیل می شود. اما لامپ های سیاه تفاوت اندکی که با لامپ مهتابی دارند در این است که لامپ های سیاه فاقد آن ماده سفید رنگ هستند و تنها از گاز جیوه با شیشه ای به رنگ سیاه درست شده اند. به همین دلیل است که گاهی بعضی از لامپ های سیاه یک نور خفیفی از رنگ بنفش دارند؛ یعنی لامپ های سیاه نور فرابنفش تولید می کنند که این نور فرابنفش به وسیلهٔ موادی که دارای فسفر هستند ـ برای جذب نور فرابنفش ـ جذب می شود و بعضی از مواد در اطراف آن می درخشند. این مواد از قبیل ناخن و مو و … همانند مادهٔ سفید رنگ در جدارهٔ داخلی لامپ مهتابی عمل می کنند و نور فرابنفش را به نور مرئی تبدیل می کنند و نسبت به بقیه بیشتر می درخشند.
ویژگی دیده نشدن رنگ های بلک لایت و امکان مشاهده آن ها فقط در زیر لامپ های نور سیاه، موجب استفاده آن در صنایع مختلف شده است. برخی از این صنایع به شرح زیراند:[ ۱]
• محکمه های قضایی و موارد جنایی و قانونی
• چاپ اسکناس و اوراق بهادار و پیشگیری از جعل
• صنایع سرگرمی و ملزومات جشن ها
• پیداکردن گمشدگان و حیوانات ( ادرار انسان و حیوانات در طیف نور سیاه می درخشد )
• صنایع فرش شویی و نظافت در هتل ها
wiki: نور سیاه
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید