نوایی عبدالحسین

نوایی، عبدالحسین (تهران ۱۳۰۲ـ همان جا ۱۳۸۳ش)
نوایی، عبدالحسین
مصحّح، نویسنده، محقّق و تاریخ نگار ایرانی. در ۱۳۲۳ش از دانشسرای عالی تهران، در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشنامۀ لیسانس گرفت. سپس به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و به معلمی پرداخت و از همان سال با عباس اقبال آشتیانی در مجلۀ یادگار همکاری کرد که تا ۱۳۲۸ش، مقارن با تعطیل شدن آن، ادامه یافت. برای ادامۀ تحصیل به فرانسه رفت و از دانشگاه سوربن در رشتۀ ادبیات دانشنامۀ دکتری گرفت. در بازگشت به ایران ضمن ادامۀ خدمت در وزارت فرهنگ، در دانشگاه های تهران، ملی (شهید بهشتی) و پژوهشکدۀ ادبیات تدریس کرد. در ۱۳۴۶ش، مدتی کوتاه رئیس دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تبریز بود و پس از بازگشت به تهران به مدیریت کل تشکیلات و روش های وزارت آموزش و پرورش منصوب شد. در ۱۳۵۱ش، به سازمان کتاب های درسی منتقل شد و تا ۱۳۵۴ش، در این سِمت بود. آخرین سِمت او ریاست مدرسۀ عالی بابلسر بود. مجموع آثار او در عرصۀ تاریخ و تاریخ نگاری، دورۀ وسیعی از تاریخ ایران، از دوره های باستان، میانه و معاصر را دربر می گیرد. وی به حوزۀ ادیان و مذاهب ایران باستان و اسناد و مدارک کتب کهن توجه داشت. توجه او به تاریخ قاجاریه و مشروطیت رویکردی سندپژوهانه بوده است. از تألیفات اوست: دولت های ایران از مشروطیت تا اولتیماتوم؛ ایران و جهان (برندۀ کتاب سال جمهوری اسلامی)؛ روابط سیاسی و اقتصادی ایران در دورۀ صفویه؛ روابط سیاسی ایران و اروپا در عصر صفوی؛ القاب و عناوین در عصر قاجار؛ کریم خان زند. تصحیح متون: تصحیح تاریخ گزیده از حمدالله مستوفی (۱۳۵۰ش)؛ تاریخ عضدی؛ تکملةالاخبار؛ زبور آل داوود؛ مآثر رحیمی؛ مرآت البلدان (۱۳۶۱ش)؛ فتنۀ باب (۱۳۳۳ش)؛ احسن التّواریخ (برندۀ جایزه کتاب سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی). تصحیح اسناد: اسناد و مکاتبات تاریخی از تیمور تا شاه اسماعیل؛ شاه طهماسب: مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی؛ شاه عباس: مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی؛ اسناد و مکاتبات سیاسی از ۱۰۳۸ـ۱۱۳۵ق؛ مهدعلیا به روایت اسناد.