نهالی

/nahAli/

مترادف نهالی: بستر، تشک، رختخواب، فراش، نهال، نهالین

متضاد نهالی: روانداز

معنی انگلیسی:
mattress

لغت نامه دهخدا

نهالی. [ ن ِ ] ( اِ ) چیزی باشد که بر آن نشینند.( صحاح الفرس ). آن است که به عربی مطرح خوانند و بر صدر صفها افکنند و دست نیز خوانندش. ( اوبهی ). حشیة. تشک. توشک. دشک. شادگونه. ( یادداشت مؤلف ). قسمی از بساط کوتاه قد و توشک و بستری که به روی آن می خوابند. ( ناظم الاطباء ). نهالین. مسند. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). تشکچه ای که بر آن نشینند. بالش :
نهالی بیفکند و مسند نهاد
ز دیداراو میزبان گشت شاد.
فردوسی.
نهالی همه خاک دارند و خشت
خنک آنکه جز تخم نیکی نکشت.
فردوسی.
نهالیش در زیر دیبای زرد
پس پشت او مسندی لاژورد.
فردوسی.
چنانکه یک زانوی وی بیرون صدر بودی و یک زانو بر نهالی. ( تاریخ بیهقی ص 16 ).
نهالی به زیرش غلیژن بدی
ز بر چادرش آب روشن بدی.
اسدی.
زیبا به خرد باید بودنت و به حکمت
زیبا تو به تختی و به صدری و نهالی.
ناصرخسرو.
با او بر یکی نهالی پیش تخت بنشست. ( چهارمقاله ).
ایا به حرمت و تعظیم بارگاه ترا
زمانه بوسه زده گوشه نهالی و نخ.
سوزنی.
باریش همچو حشو نهالی و مرفقه.
سوزنی.
فضیل به خانه جهود آمد و جهود خاک در زیر نهالی کرده بود پس دست به زیر نهالی درکرد و مشتی دینار برداشت... جهود گفت... من خاک در زیر نهالی کرده بودم آزمایش ترا. ( تذکرةالاولیاء ).
تا نهالی و لحافت نبود چندین دست
در وثاقت شب سرما منشان مهمان را.
نظام قاری.
حبذا بخت نهالی که نهالی چون تو
خیزدش هر سحری تازه و خرم ز کنار.
نظام قاری.
به تخت کت چو برآمد نهالی زربفت
کلاه وار قبا پیش او ببست کمر.
نظام قاری.
- نهالی افکندن ؛ تشک گستردن.
نهالی بیفکند و بالش نهاد
ز دیدار او میزبان گشت شاد.
فردوسی.
- نهالی به جائی فرستادن ؛ عزم آنجا کردن :
نهالی به دوزخ فرستاده ای
تو گوئی نه از مردمان زاده ای.
فردوسی.

فرهنگ فارسی

بستر، تشک، نهال ونهالین نیزگفته اند
( اسم ) بستر تشک : (( پس دوات خواست و قلم و بر پاره ای کاغذ بنوشت چیزی و در زیر نهالی خلیفه بنهاد ... ) )

فرهنگ معین

(نِ ) (اِ. ) تُشک ، بستر.

فرهنگ عمید

بستر، تشک: نهالی بیفگند و مسند نهاد / ز دیدار او میزبان گشت شاد (فردوسی: ۶/۴۹۰ ).

پیشنهاد کاربران

نِهالی: تشکچه. زیرانداز
نمونه:همچنان چندک زده، بر نهالی چرکین خود. ( کلیدر ج۶ص۱۸۸۹ )
محمدجعفر نقوی
نهالی/ năh�lu : تشک
مانند: لحاف و نهالی را از روی شانه ی مادر واگرفت و کنار دیوار، زیر ایوان انداخت.
کلیدر
محمود دولت آبادی

بپرس