نقطهٔ ذوب ( به انگلیسی: Melting point ) یا دمای ذوب به دمایی که در آن، ماده به طور کامل از حالت جامد به مایع ( یا بالعکس ) تبدیل می شود، دمای ذوب می گویند. دمای ذوب در نمودارهای فازی به عنوان نقطهٔ ذوب مطرح می شود. تمامی نقاطی که روی خط میان فاز مایع و جامد قرار دارند، همگی بیانگر نقطهٔ انجماد/ذوب هستند. معروف ترین نقطهٔ ذوب/نقطهٔ انجماد مربوط به آب است. به دلیل توانایی مواد در فوق سرد شدن، نقطه انجماد می تواند به راحتی کمتر از مقدار واقعی خود به نظر برسد. نقطهٔ ذوب و انجماد همیشه برای مواد خالص در نظر گرفته می شود. نقطه ذوب یک ماده به فشار بستگی دارد و معمولاً در فشار استاندارد مانند ۱ اتمسفر یا ۱۰۰ کیلو پاسکال مشخص می شود. ناخالصی و فشار روی نقطهٔ ذوب/انجماد تأثیر می گذارد. در حین ذوب شدن/منجمد شدن، دمای جسم ثابت می ماند. وجود ناخالصی سبب کاهش نقطه ذوب می گردد.
در یک جسم جامد، مولکول های تشکیل دهندهٔ آن در جای خود نوسان می کنند، ولی هنوز حالت کریستالی خود را حفظ کرده اند. اگر به جسم سخت گرما داده شود، این نوسان ها بیشتر می شوند، تا زمانی که ساختار کریستالی از هم می پاشد و جسم مایع می شود.
موادی که دارای نقطهٔ ذوب متجانس هستند، در یک دمای خاص ذوب یا منجمد می شوند و تا پایان استحاله دمای آنها ثابت باقی می ماند.
مواد دارای نقطهٔ ذوب نامتجانس در یک محدودهٔ دماییِ مشخص ذوب یا منجمد می شوند و در این محدوده با پایین رفتن دما مقدار فازِ جامد بیشتر شده و از مقدار فاز مایع کاسته می شود.
تعریف یک دما به عنوان دمای ذوب یا دمای انجماد به دیدگاه ما از رژیم حرارتی بستگی دارد. هنگام گرم کردن، این نقطه، نقطهٔ ذوب، و هنگام سرد کردن، نقطهٔ انجماد است.
فشار بر نقطهٔ ذوب مواد تأثیر گذار است. با بالارفتن فشار نقطهٔ ذوب نیز بالا می رود. ( البته یک استثنا وجود دارد: آب، که با فشار بالاتر، نقطهٔ ذوب آن پایین می آید ) . با افزایش فشار، نقطهٔ ذوب یخ کاهش می یابد.
اطلاعات بیشتر: فهرست عناصر بر اساس نقطه ذوب
برای اکثر مواد، نقطه ذوب و انجماد تقریباً برابر است. برای مثال، نقطه ذوب و نقطه انجماد جیوه ۲۳۴٫۳۲ کلوین ( ۳۸٫۸۳ - درجه سانتیگراد؛۳۷٫۸۹ درجه فارنهایت ) است. [ ۱] با این حال، برخی از مواد دارای دماهای انتقال جامد - مایع متفاوتی هستند. به عنوان مثال، آگار در ۸۵ درجه سانتیگراد ( ۱۸۵ درجه فارنهایت؛ ۳۵۸ کلوین ) ذوب می شود و در ۳۱ درجه سانتیگراد ( ۸۸ درجه فارنهایت؛ ۳۰۴ کلوین ) جامد می شود. چنین وابستگی جهتی به عنوان هیسترزیس شناخته می شود. نقطه ذوب یخ در فشار ۱ اتمسفر بسیار نزدیک به ۰ درجه سانتیگراد ( ۳۲ درجه فارنهایت؛ ۲۷۳ کلوین ) است. [ ۲] این شرایط به عنوان نقطه انجماد شناخته می شود. در حضور مواد هسته زا، نقطه انجماد آب همیشه با نقطه ذوب یکسان نیست. در غیاب هسته سازها، آب می تواند قبل از انجماد به عنوان یک مایع فوق سرد شده تا دمای - ۴۸٫۳ درجه سانتی گراد ( - ۵۴٫۹ درجه فارنهایت؛ 224. 8 K ) وجود داشته باشد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر یک جسم جامد، مولکول های تشکیل دهندهٔ آن در جای خود نوسان می کنند، ولی هنوز حالت کریستالی خود را حفظ کرده اند. اگر به جسم سخت گرما داده شود، این نوسان ها بیشتر می شوند، تا زمانی که ساختار کریستالی از هم می پاشد و جسم مایع می شود.
موادی که دارای نقطهٔ ذوب متجانس هستند، در یک دمای خاص ذوب یا منجمد می شوند و تا پایان استحاله دمای آنها ثابت باقی می ماند.
مواد دارای نقطهٔ ذوب نامتجانس در یک محدودهٔ دماییِ مشخص ذوب یا منجمد می شوند و در این محدوده با پایین رفتن دما مقدار فازِ جامد بیشتر شده و از مقدار فاز مایع کاسته می شود.
تعریف یک دما به عنوان دمای ذوب یا دمای انجماد به دیدگاه ما از رژیم حرارتی بستگی دارد. هنگام گرم کردن، این نقطه، نقطهٔ ذوب، و هنگام سرد کردن، نقطهٔ انجماد است.
فشار بر نقطهٔ ذوب مواد تأثیر گذار است. با بالارفتن فشار نقطهٔ ذوب نیز بالا می رود. ( البته یک استثنا وجود دارد: آب، که با فشار بالاتر، نقطهٔ ذوب آن پایین می آید ) . با افزایش فشار، نقطهٔ ذوب یخ کاهش می یابد.
اطلاعات بیشتر: فهرست عناصر بر اساس نقطه ذوب
برای اکثر مواد، نقطه ذوب و انجماد تقریباً برابر است. برای مثال، نقطه ذوب و نقطه انجماد جیوه ۲۳۴٫۳۲ کلوین ( ۳۸٫۸۳ - درجه سانتیگراد؛۳۷٫۸۹ درجه فارنهایت ) است. [ ۱] با این حال، برخی از مواد دارای دماهای انتقال جامد - مایع متفاوتی هستند. به عنوان مثال، آگار در ۸۵ درجه سانتیگراد ( ۱۸۵ درجه فارنهایت؛ ۳۵۸ کلوین ) ذوب می شود و در ۳۱ درجه سانتیگراد ( ۸۸ درجه فارنهایت؛ ۳۰۴ کلوین ) جامد می شود. چنین وابستگی جهتی به عنوان هیسترزیس شناخته می شود. نقطه ذوب یخ در فشار ۱ اتمسفر بسیار نزدیک به ۰ درجه سانتیگراد ( ۳۲ درجه فارنهایت؛ ۲۷۳ کلوین ) است. [ ۲] این شرایط به عنوان نقطه انجماد شناخته می شود. در حضور مواد هسته زا، نقطه انجماد آب همیشه با نقطه ذوب یکسان نیست. در غیاب هسته سازها، آب می تواند قبل از انجماد به عنوان یک مایع فوق سرد شده تا دمای - ۴۸٫۳ درجه سانتی گراد ( - ۵۴٫۹ درجه فارنهایت؛ 224. 8 K ) وجود داشته باشد.
wiki: نقطه ذوب