نقشه راه فناوری

یکی از اهداف مدیریت فناوری حصول اطمینان از بکارگیری مناسب تکنولوژی هایی است که سود شرکت را بهینه کنند. [ ۱] د راین راستا مدیران فناوری به ابزارهایی نیاز دارند که اطمینان حاصل کنند که: فناوری های موجود و بالقوه سازمان در راستای نیازها و اهداف سازمان در حال و آینده است یا به عبارتی اطمینان از اینکه فناوری های سازمان با اهداف استراتژیک سازمان همراستا است. همچنین باید تأثیر تغییرات فناوری و بازار روی فرصتها و تهدیدهای پیش روی شرکت مورد ارزیابی قرار گیرد. در این راستا یکی از مهمترین و منعطف ترین ابزارهای برنامه ریزی نقشه راه است. یکی از روشهای رایج برنامه ریزی بلندمدت، استفاده از تکنیک تهیه نقشه راه برای حوزه موردنظر می باشد. در یک تعریف ساده، می توان گفت نقشه راه، روش کشف و توصیف آینده مطلوب و تبیین راه رسیدن به آن به زبانی ساده و قابل فهم برای سازمان است. حوزه ها و زمینه هایی که امکان تهیه نقشه راه برای آن ها وجود دارد، بسیار متنوع است. از این میان می توان، به عنوان مثال، به حوزه های فناوری، علم و دانش، و بازار اشاره نمود. یکی از پرکاربردترین این نقشه های راه، نقشه راه فناوری می باشد که به طور گستردهای در صنایع مختلف برای برنامه ریزی راهبردی و درازمدت به کار می رود. نقشه راه عبارتست از روش کشف و توصیف آینده مطلوب و تبیین راه رسیدن به آن به زبانی ساده و قابل فهم برای سازمان. نقشه راه ساختاری مبتنی بر زمان دارد و معمولاً به شکلی گرافیکی تدوین شده و به منظور تدوین، نمایش و ایجاد ارتباط میان برنامه های مختلف در سطوح متفاوت سازمان بکار می رود. ا تدوین نقشه راه فناوری نوعی از برنامه ریزی فناوری مبتنبی بر نیاز است که به شناسایی، انتخاب و توسعه فناوری های جایگزین برای پاسخگویی به مجموعه ای از نیازها کمک می کند. خروجی این فرایند تدوین را نقشه راه فناوری می نامییم. در این فرایند تیمی از خبرگان گرد هم می آیند تا چارچوبی برای سازماندهی و معرفی اطلاعات برنامه ریزی فناوری حیاتی به منظور اتخاذ تصمیمات مناسب سرمایه گذاری فناوری و اهرم قراردادن این سرمایه گذاری ها ارائه نمایند. با مجموعه ای از نیازهای معین، فرایند تهیه نقشه راه فناوری، راه کاری را جهت تهیه، سازماندهی، و نمایش اطلاعات پیرامون نیازمندی های حیاتی سیستم و اهداف عملکردی که می بایست در چارچوب زمانی مشخصی برآورده شود، فراهم می آورد. همچنین فناوریهایی را که نیاز است جهت دستیابی به آن اهداف توسعه یابند، شناسایی می نماید. در نهایت، اطلاعاتی را که برای ارزیابی گزینه های مختلف فناوری موردنیاز است، فراهم می آورد. فرایند ترسیم نقشه راه، عموماً به اندازه خروجی آن اهمیت دارد. این اهمیت به دلیل دانش تولید شده در حین بحث های مربوط به تدوین نقشه راه و همچنین به دلیل دستیابی کارکنان به درک مشترک و شبیه به هم از مفاهیم مطرح شده است. از این رو طراحی فرایند ترسیم نقشه راه باید دوشادوش طراحی معماری و ساختار نقشه راه صورت گیرد تا بتوان اطلاعات موردنیاز را به بهترین وجه بدست آورد، ساختار داد و به اشتراک گذاشت ( فال، 2011 ) . [ ۲]