نقشه

نقشه ( به عربی و فارسی تاجیکی: خریطه ) یک تصویر نمادین از روابط بین اِلِمان ها مانند اشیاء، مناطق و مضامین است.
بسیاری از پول ها حالت ایستا دارند و بر روی کاغذ یا سایر رویه های بادوام ترسیم می شوند، در حالی که برخی دیگر پویا و تعاملی هستند. اگر چه بیشتر برای به تصویر کشیدن داده های جغرافیایی از نقشه استفاده می شود ولی از نقشه برای نشان دادن ارتباط موارد دیگری مانند دی ان ای، نقشه برداری از مغز، ارتباط و توپولوژی شبکه های رایانه ای با اصول و قواعد متفاوت استفاده می شود. نقشه ها به تناسب مدل ریاضیاتی مورد استفاده می توانند دوبعدی مانند نمایش کلاسیک نقشهٔ زمین، سه بعدی مانند فضا داخلی زمین یا نقشه برداری نوین یا حتی در دستگاه مختصات های انتزاعی تر مانند مدلسازی پدیده هایی که متغیرهای مستقل زیادی دارند، تولید و نمایش داده شود.
از آنجا که نخستین کاربرد نقشه ها به شکل نمایش دوبعدی از سطح جهان برای کاربردهای مملکت داری و نظامی بوده است رایج ترین تعریف از نقشه را عبارت از تصویر قائم تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچک تر بر روی صفحه تصویر می دانند. [ ۱]
نقشه نگاری یا تولید نقشه، مطالعه و عمل نقشه برداری از اِلِمان های روی سطح زمین است و کسی که نقشه ها را تولید می کند نقشه بردار می نامند. ( تاریخچهٔ نقشه نگاری )
نقشه های جاده ها شاید امروزه پرکاربردترین نوع نقشه باشند و که از زیرمجموعهٔ نقشه های ناوبری محسوب می شوند؛ که شامل نمودارهای هوایی، دریایی، شبکهٔ ریلی، مسیرهای دوچرخه سواری و حتی پیاده روی می باشند؛ ولی عمده نقشه های تولیدی برای کاربردهای دیگر که مورد نیاز شهرداری ها، شرکت های توزیع آب و برق، واحدهای مالیاتی ( البته این مورد در ایران چندان رایج نیست ) ، سرویس های امداد و نجات و خدمات اضطراری و سایر سازمان های محلی تولید و مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از کاربران مهم و تولیدکنندهٔ نقشه ها جغرافیایی، سازمان های نظامی و انتظامی هر کشوری می باشد که معمولاً در سطح ملی اقدام به تولید و گردآوری داده می نمایند.
در نقشه های دوبعدی افزون بر نمایش اطلاعات مکانی به شکل سطحی یا نقطه ای از خطوط تراز ( کانتور ) برای نشان دادن مقادیر هم میزان مانند ارتفاع ثابت، دما، بارندگی و غیره استفاده می شود.
اکثر نقشه ها با یک مقیاس عددی مثلاً ۱:۱۰۰۰۰ ترسیم می شوند که نشان می دهد که هر واحد بر روی نقشه معادل چه میزانی بر روی زمین است به عنوان نمونه در مقیاس فوق هر میلیمتر بر روی نقشه معادل ده هزار میلیمتر بر روی زمین است که معادل ده متر می شود. براساس این مقیاس عددی معمولاً دقت نقشه نیز مشخص می شود. در مناطق محدود که سطح زمین مورد نقشه برداری به حدی کوچک باشد که بتوان از انحنا زمین صرف نظر کرد محاسبات ساده بوده ولی اگر ابعاد منطقه مورد نقشه برداری بزرگ باشد - به شکلی که نتوان از انحنا زمین صرف نظر کرد - نیاز به محاسبات و مدل سازی دقیق تر می باشد. در سطوح بزرگ امکان تبدیل اندازه گیری ها بر روی کره به سطح بدون در نظر گرفتن مدل های ریاضی ممکن نبوده و این باعث می شود که نقشه مقیاس ثابتی نداشته باشد و معمولاً دقت مقیاس در یک یا دو راستا ویژه در سیستم تصویر مورد استفاده قابل استناد است.

نقشه (فیلم ۲۰۰۶). نقشه ( به هندی: Naksha ) فیلمی است محصول سال ۲۰۰۶ و به کارگردانی ساچین باجاج است. در این فیلم بازیگرانی همچون سانی دئول، ویوک اوبروی، سمیرا ردی، جکی شروف ایفای نقش کرده اند.
این فیلم در ایران توسط مؤسسه رسانه های تصویری دوبله و پخش شده است.

نقشه (map)
بازنمایی شماتیک یک ناحیه، بخشی از سطح زمین، یا پراکندگی ستارگان. نقشه های جدید کرۀ زمین با استفاده از ماهواره هایی با مدار چرخش پایین تهیه می شوند که مجموعه ای از عکس های سه بعدی همپوش می گیرند و تصویری سه بعدی به دست می دهند. اولین نقشه های بزرگ مقیاس دقیق در حدود ۱۵۸۰ تهیه شدند (← اطلس). اکنون از عکس برداری های هوایی سنتی، اشعۀ لیزر، امواج مایکروویو، و تجهیزات مادون قرمز برای تهیۀ نقشه و بررسی سطح زمین استفاده می کنند. انواع فرافکنی نقشه (چگونگی نمایش جسم سه بعدی در دوبعد) در تهیۀ نقشه ها به کار می آیند. نقشه های تفصیلی را باید پیوسته روزآمد کرد. بنابراین، این نقشه ها به شکل دیجیتال در رایانه حفظ می شوند تا بدون نیاز به ترسیم مجدد، بتوان در هر زمان اصلاحات کوچک را اعمال کرد. در ایران، سازمان های گوناگون، ازجمله سازمان نقشه برداری کشور، ادارۀ جغرافیایی ارتش، و سازمان زمین شناسی کشور نقشه های گوناگون را تهیه می کنند. نقشه های بزرگ مقیاس، مثلاً، (۲۵۰۰۰/۱) بیشتر از نقشه های کوچک مقیاس، مثلاً (۱۰۰۰۰۰/۱) جزئیات منطقه را نشان می دهند.