[ویکی فقه] کتاب نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین اثر شیخ عباس قمی می باشد، حاج شیخ عباس قمی (۱۳۵۹ق/ ۱۳۱۹ش) این کتاب را به زبان عربی، نگاشته است. وی در این کتاب _بنا بر گفته خود_ کوشیده است تا بر اساس کتابهای معتبر گذشتگان، کتابی معتبر بنگارد. (چنان که خود گفته است: جمعته من الکتب المعتبرة الی علیه الاعتماد و ال کون والاستناد) بیشتر مطالب این اثر، نقل قول هاست و مباحث تحلیلی و نقد و بررسی در آن، چندان به چشم نمی خورد.
این کتاب دارای یک مقدمه، پنج باب _که هر باب دارای فصل های متعدد است_ و یک خاتمه است. مقدمه کتاب، کوتاه و درباره ولادت امام حسین (علیه السّلام) شده است.باب نخست درباره مناقب امام حسین (علیه السّلام)، پاداش گریستن بر او، لعن کشندگان او و اخباری درباره شهادت اوست.باب دوم، که مفصل ترین باب کتاب است، درباره قیام آن حضرت و شهادت او و یاران و خاندانش است و در آن، وقایع روز تاسوعا و عاشورا با تفصیل بیشتر بیان شده است.باب سوم درباره حوادث پس از شهادت آن حضرت است؛ مانند ربودن جامه شهدا، غارت خیمه ها، دفن اجساد شهدا، ورود اهل بیت (علیه السّلام) به کوفه، خطبه حضرت زینب در این شهر، و فرستادن سرهای شهدا به شام.باب چهارم درباره حوادث خارق العاده ای است که پس از شهادت حضرت، روی داده است؛ همانند گریستن آسمان و زمین و مردم و فرشتگان در عزای حضرت و اشعاری که در سوگ وی سروده شده است.باب پنجم به فرزندان و همسران امام و پاداش زیارت او و تعرض و ستم خلفا به قبر حضرت، اختصاص یافته است.خاتمه درباره شرح حال توابین، قیام مختار و کشتن کشندگان امام حسین (علیه السّلام) نه به دست وی و مرگ یزید است. مؤلف، این کتاب را در بیستم جمادی الثانی ۱۳۳۵ قمری (سالروز ولادت حضرت زهرا (علیهالسّلام)) به پایان رسانده است. به پیوست نفس المهموم، کتاب نفثه المصدور فیما یتجدد به حزن یوم العاشور از همین مؤلف است که در آن بیشتر به مناقب امام حسین و یارانش پرداخته شده است. خاتمه این کتاب، اندرزهایی است که مؤلف به پیروی از استادش، محدث نوری در کتاب لؤلؤ و مرجان، به اهل منبر و تعزیه خوانان داده است. تاریخ پایان نگارش کتاب، یازدهم ذی قعده ۱۳۴۲ قمری (سالروز ولادت امام رضا (علیه السّلام)) می باشد.
← گزارش های غیر معتبر
نفس المهموم، در دهه های اخیر، با مقدمه محقق محترم سیداحمد حسینی و تحقیق آیت الله رضا استادی، چاپ شده است. همچنین این اثر به فارسی ترجمه شده است. نخستین ترجمه آن با حواشی و تعلیقات ارزشمند، به خامه آیت الله ابوالحسن شعرانی با عنوان دمع السجوم ترجمة نفس المهموم چاپ شده است. ترجمه دیگر این کتاب و نیز کتاب نفثة المصدور به قلم آیت الله محمدباقر کمره ای با نام رموز الشهادة ترجمه کامل نفس المهموم و نفثة المصدور، چاپ شده است. افزون بر این، ترجمه اخیر با عنوان «در کربلا چه گذشت» نیز عرضه شده است.
این کتاب دارای یک مقدمه، پنج باب _که هر باب دارای فصل های متعدد است_ و یک خاتمه است. مقدمه کتاب، کوتاه و درباره ولادت امام حسین (علیه السّلام) شده است.باب نخست درباره مناقب امام حسین (علیه السّلام)، پاداش گریستن بر او، لعن کشندگان او و اخباری درباره شهادت اوست.باب دوم، که مفصل ترین باب کتاب است، درباره قیام آن حضرت و شهادت او و یاران و خاندانش است و در آن، وقایع روز تاسوعا و عاشورا با تفصیل بیشتر بیان شده است.باب سوم درباره حوادث پس از شهادت آن حضرت است؛ مانند ربودن جامه شهدا، غارت خیمه ها، دفن اجساد شهدا، ورود اهل بیت (علیه السّلام) به کوفه، خطبه حضرت زینب در این شهر، و فرستادن سرهای شهدا به شام.باب چهارم درباره حوادث خارق العاده ای است که پس از شهادت حضرت، روی داده است؛ همانند گریستن آسمان و زمین و مردم و فرشتگان در عزای حضرت و اشعاری که در سوگ وی سروده شده است.باب پنجم به فرزندان و همسران امام و پاداش زیارت او و تعرض و ستم خلفا به قبر حضرت، اختصاص یافته است.خاتمه درباره شرح حال توابین، قیام مختار و کشتن کشندگان امام حسین (علیه السّلام) نه به دست وی و مرگ یزید است. مؤلف، این کتاب را در بیستم جمادی الثانی ۱۳۳۵ قمری (سالروز ولادت حضرت زهرا (علیهالسّلام)) به پایان رسانده است. به پیوست نفس المهموم، کتاب نفثه المصدور فیما یتجدد به حزن یوم العاشور از همین مؤلف است که در آن بیشتر به مناقب امام حسین و یارانش پرداخته شده است. خاتمه این کتاب، اندرزهایی است که مؤلف به پیروی از استادش، محدث نوری در کتاب لؤلؤ و مرجان، به اهل منبر و تعزیه خوانان داده است. تاریخ پایان نگارش کتاب، یازدهم ذی قعده ۱۳۴۲ قمری (سالروز ولادت امام رضا (علیه السّلام)) می باشد.
← گزارش های غیر معتبر
نفس المهموم، در دهه های اخیر، با مقدمه محقق محترم سیداحمد حسینی و تحقیق آیت الله رضا استادی، چاپ شده است. همچنین این اثر به فارسی ترجمه شده است. نخستین ترجمه آن با حواشی و تعلیقات ارزشمند، به خامه آیت الله ابوالحسن شعرانی با عنوان دمع السجوم ترجمة نفس المهموم چاپ شده است. ترجمه دیگر این کتاب و نیز کتاب نفثة المصدور به قلم آیت الله محمدباقر کمره ای با نام رموز الشهادة ترجمه کامل نفس المهموم و نفثة المصدور، چاپ شده است. افزون بر این، ترجمه اخیر با عنوان «در کربلا چه گذشت» نیز عرضه شده است.
wikifeqh: نقد_و_بررسی_نفس_المهموم