نقد الخطاب الاستشراقی

[ویکی نور] نام کتاب:نقد الخطاب الاستشراقی
تالیف:دکتر ساسی سالم الحاج
کتاب پیرامون آراء مستشرقین در خصوص بعضی از مسائل
اسلامی به رشتۀ تحریر در آمده است مؤلف در این کتاب
پس از تعریف مفهوم استشراق نظرات مستشرقین را در مورد قرآن

[ویکی فقه] نقد الخطاب الاستشراقی (کتاب). نام کتاب نقد الخطاب الاستشراقی تالیف دکتر ساسی سالم الحاج می باشد. کتاب پیرامون آراء مستشرقین در خصوص بعضی از مسائل اسلامی به رشته تحریر در آمده است.
مؤلف در این کتاب پس از تعریف مفهوم استشراق نظرات مستشرقین را در مورد قرآن ، زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و سیر تطور فقه اسلامی و قوانین فقهی بیان نموده شبهاتی را که آنان در این زمینه ها وارد کرده اند پاسخ می دهد. تتبع در اقوال و گستردگی آن باعث شده که مطالب کتاب از اعتبار علمی خاصی برخوردار باشد و مؤلف آن در حد امکان توانسته نظرات مختلف مستشرقین را درباره موضوعات مطروحه جمع آوری نماید و مورد نقد و بررسی قرار دهد. نکته قابل ذکر در مورد کتاب این است که قلم مؤلف رعایت آداب نویسندگی را نموده و تا حد امکان سعی نموده است عفت کلام و قلم را رعایت و در پاسخگوئی به شبهات ادب اسلامی را رعایت نماید. با توجه به ویژگی های موجود در این کتاب، می توان گفت یکی از تالیفات بسیار ارزشمند در زمینه استشراق می باشد.
ساختار کتاب
کتاب دارای ۲ باب است که باب اول آن دارای ۳ فصل و باب دوم آن دارای ۴ فصل می باشد.جلد اول کتاب شامل باب اول و دو فصل از باب دوم می باشد که مطالب آن به قرار زیر است:باب: التاصیل التاریخی للاستشراق شامل ۳ فصل به قرار زیر: فصل اول: مفهوم الاستشراق.فصل دوم: مراحل الاستشراق شامل: مرحلة الاستشراق الدینیة، مرحلة الاستشراق العسگری، مرحلة الاستشراق السیاسیة، اهداف الاستشراق العلمیة.فصل سوم: مناهج المستشرقین شامل: منهجیة جولدزیهر فی الدراسات الاسلامیة، منهجیة سنوک هرجرونیة فی الدراسات الاسلامیة، منهجیة کارل هنریش بیکر فی الدراسات الاسلامیة، منهجیة ماکد و نالد فی الدراسات الاستشراقیة، منهجیة ما سینیون فی الدراسات الاسلامیة.باب دوم: الاستشراق و بعض القضایا الاسلامیة شامل ۴ فصل:فصل اول: المستشرقون و القرآن الکریم شامل: المستشرقون و ترجمة القرآن الکریم، المستشرقون و مصادر القرآن الکریم المستشرقون و جمع القرآن، المستشرقون و القرآن المکی و المدنی.الفصل الثانی: المستشرقون و السنة النبویه شامل: المستشرقون و مصطلحات الحدیث، المستشرقون و تطور الحدیث، المستشرقون و اسباب وضع الحدیث، المستشرقون و نقد الحدیث، المستشرقون و تدوین الحدیث.جلد دوم: دارای دو فصل می باشد که مطالب آن به قرار زیر است:الفصل الثالث: المستشرقون و السیرة النبویة شامل: المستشرقون و البیئة العربیة قبل البعثة المحمدیة، السیرة النبویة قبل البعثة، السیرة النبویة بعد البعثة بمکة، السیرة النبویة بالمدینة.الفصل الرابع: المستشرقون و الفقه الاسلامی شامل: المبحث الاول: المستشرقون و تطور الفقه الاسلامی شامل: التشریع فی عهد الرسول، الفقه فی عهد خلفاء الراشدین، الفقه فی عهد الدولة الامویة، تطور الفقه فی عهد الائمة المجتهدین، الفقه فی دور التقلید، تطور الفقه فی العصر الحاضر.المبحث الثانی: المستشرقون و اصالة الفقه الاسلامی شامل: المستشرقون و المصادر الخارجیه للفقه الاسلامی، اوجه الاتفاق و الاختلاف بین الفقه الاسلامی و القانون الرومانی.المبحث الثالث: المستشرقون و صلاحیة الفقه الاسلامی شامل: علم اصول الفقه و دوره فی تطویر الفقه الاسلامی، القواعد الفقهیه و دورها فی تطویر الفقه الاسلامی، الاجتهاد و دوره فی تطویر الفقه الاسلامی، خاتمة.
ویژگی های کتاب
۱- مباحث کتاب سیر منطقی دارد و هر مبحث مقدمه است برای بحث بعدی.۲- در پایان هر بحث مطالب را بگونه ای بیان می نماید که زمینه را برای مطلب و بحث بعدی آماده می نماید.۳- مطالب کتاب از تنوع و تتبع آراء گسترده ای برخوردار است.۴- در پاسخگویی به شبهات مستشرقین، دیدگاه فرقه یا گروه خاصی (از گروههای اسلامی مانند اهل سنت یا...) را بیان نمی کند بلکه جواب کلی می دهد.۵- در جلد اول، فصل اول: اهداف اساسی مستشرقین در بیان ترویج علوم دینی مخصوصا ترجمه قرآن کریم بیان شده است.۶- در باب دوم، فصل اول: ترجمه های قرآن که توسط مستشرقین صورت پذیرفته را مورد بررسی قرار داده اشکالات آنها را بیان می کند.۷- در ادامه همین فصل مهمترین خصوصیت ترجمه قرآن به زبان های دیگر را بیان می کند مبنی بر اینکه: اکثر این ترجمه ها آمیخته است به مقدمات و تبلیغات که هدف آنها تغییر احکام قرآن و تاویل کردن آیات آن بنابر اغراض شخصی خود.۸- فصل اول از باب دوم: مستشرقون و قرآن کریم: در این فصل آراء مستشرقین پیرامون قرآن کریم را بررسی نموده و نتیجه می گیرند که مجموع این نظریه ها به این مطلب بر می گردد که برای قرآن دو مصدر و منبع اساسی وجود دارد که یکی داخلی است و آن کمک گرفتن از دیگران و دیگری خارجی است و آن کمک گرفتن از تعالیم یهود و مسیحیت .۹- در فصل اول، باب دوم: مواردی را که مستشرقین ادعا می کنند پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آنها را از آداب جاهلیت گرفته و به آنها عمل نموده (همچون بعضی از اعمال حج ) ذکر نموده و آنها را پاسخ می دهد.۱۰- در مقدمه جلد دوم هدف مستشرقین را از بیان صفات ناپسند برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم را تشکیک کردن آنها در دعوت آن حضرت می داند.۱۱- فصل چهارم از باب دوم: یکی از مباحث مهم این فصل بیان وجه اتفاق و اختلاف بین فقه اسلامی و قانون رومانی است که در آن وجوه اشتراک و اختلاف آن دو بررسی شده است و معتقد است که تشابه بین فقه اسلامی و قانون رومانی دلیل بر تاثیر و تاثر از یکدیگر نیست بلکه علت آن تشابه افکار انسانی است.۱۲- فصل چهارم، باب دوم: بحث تطور فقه در عصر حاضر در این فصل کیفیت تطور و تکامل فقه اسلامی و نوشتن قوانین را بیان می نماید و یکی از علل آن را تخصصی شدن موضوعات فقهی و تدریس آن در جوامع مختلف و دانشگاهها می داند.
نسخه شناسی
...