نفلین سینیت ( انگلیسی: Nepheline syenite ) یک سنگ معدنی آذرین متوسط تا درشت دانه است که اساساً از نفلین، میکروکلین و آلبیت ( فلدسپات های قلیایی ) تشکیل شده است. نفلین سنیت ها بخاطر وجود نفلین و بسیاری از مواد معدنی دیگر از جمله مواد غنی از مواد قلیایی و عناصر نادر خاکی و سایر عناصر ناسازگار از سینیت های پایه معمولی متمایز می شوند. [ ۱] ترکیب شیمیایی نفلین ( Na, K ) AlSiO4 بوده که ترکیب ایده آل آن NaAlSiO4 است اما در طبیعت همواره در آن مقداری پتاسیم وجود دارد. نفلین سینیت به علت ارزش فوق العاده ای که در صنعت دارد ( صنایع آلومینیوم، شیشه و سرامیک پلاستیک و کائوچو، تهیه پشم و شیشه معدنی، کود شیمیایی و … ) در اکثر کشورهای دنیا مورد توجه فراوان قرار گرفته است.
سنگ های دارای نفلین در سراسر جهان پراکنده اند اما مقدار محدودی دارای ترکیب شیمیایی مناسب برای بهره برداری اقتصادی هستند. نفلین سینیت از یک طرف در کشورهایی که فاقد ذخایر غنی از بوکسیت هستند به عنوان منبع مهم جهت تولید آلومینا استفاده می شوند و از طرف دیگر در کشورهایی که از لحاظ منابع بوکسیت غنی هستند و یا بوکسیت ارزان در دسترس دارند ( کشورهای غربی، آمریکا، کانادا ) به دلیل فراوانی مواد آلکالی ( سدیم، پتاسیم و کلسیم ) در صنایع شیشه و سرامیک کاربرد فراوان دارد. [ ۲] در ایران نیز در استان آذربایجان یک کارخانه فرآوری نفلین سینیت ( مجتمع نفلین سینیت کلیبر ) وجود دارد. کانسار نفلین سینیت کلیبر بزرگترین توده نفلین دار اکتشاف شده در کشور ایران محسوب می شود که با وسعتی حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع و ذخیره قطعی بیش از یکصد میلیون تنی در فاصله ۱۳ کیلومتری کلیبر قرار دارد. [ ۳]
از نظر ماکروسکوپی نفلین سینیت شبیه به گرانیت است. وجود نفلین و عدم وجود کوارتز تفاوت اساسی آن با گرانیت است. نفلین سینیت به رنگ خاکسترى تیره تا روشن وجود دارد. برخى بلورهاى آن به صورتى مى گراید و ظاهر کانى آن به گرانیت شباهت دارد. [ ۴] سنگ دگرگونی درجه بالایی وجود دارد که از نفلین سینیت سرچشمه گرفته است و مشخصه آن بافت گنیس است که بسیار نادر است و به آن نفلین سینیت گنیس یا لچفیلدیت گفته می شود. به عنوان مثال در روستای کنان ، ایالت ریودوژانیرو ، برزیل یافت می شود.
ویژگی های شیمیایی نفلین سینیت ها قابل توجه است. نفلین سینیت ها غنی از مواد قلیایی و آلومینا هستند و درصد سیلیس در آنها از 50 تا 56 درصد متغیر است، در حالی که مقدار آهک، منیزیم و آهن در آنها هرگز زیاد نیست، ولی درصد آن ها نسبت به بقیه اجزای موجود، متغیرتر است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسنگ های دارای نفلین در سراسر جهان پراکنده اند اما مقدار محدودی دارای ترکیب شیمیایی مناسب برای بهره برداری اقتصادی هستند. نفلین سینیت از یک طرف در کشورهایی که فاقد ذخایر غنی از بوکسیت هستند به عنوان منبع مهم جهت تولید آلومینا استفاده می شوند و از طرف دیگر در کشورهایی که از لحاظ منابع بوکسیت غنی هستند و یا بوکسیت ارزان در دسترس دارند ( کشورهای غربی، آمریکا، کانادا ) به دلیل فراوانی مواد آلکالی ( سدیم، پتاسیم و کلسیم ) در صنایع شیشه و سرامیک کاربرد فراوان دارد. [ ۲] در ایران نیز در استان آذربایجان یک کارخانه فرآوری نفلین سینیت ( مجتمع نفلین سینیت کلیبر ) وجود دارد. کانسار نفلین سینیت کلیبر بزرگترین توده نفلین دار اکتشاف شده در کشور ایران محسوب می شود که با وسعتی حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع و ذخیره قطعی بیش از یکصد میلیون تنی در فاصله ۱۳ کیلومتری کلیبر قرار دارد. [ ۳]
از نظر ماکروسکوپی نفلین سینیت شبیه به گرانیت است. وجود نفلین و عدم وجود کوارتز تفاوت اساسی آن با گرانیت است. نفلین سینیت به رنگ خاکسترى تیره تا روشن وجود دارد. برخى بلورهاى آن به صورتى مى گراید و ظاهر کانى آن به گرانیت شباهت دارد. [ ۴] سنگ دگرگونی درجه بالایی وجود دارد که از نفلین سینیت سرچشمه گرفته است و مشخصه آن بافت گنیس است که بسیار نادر است و به آن نفلین سینیت گنیس یا لچفیلدیت گفته می شود. به عنوان مثال در روستای کنان ، ایالت ریودوژانیرو ، برزیل یافت می شود.
ویژگی های شیمیایی نفلین سینیت ها قابل توجه است. نفلین سینیت ها غنی از مواد قلیایی و آلومینا هستند و درصد سیلیس در آنها از 50 تا 56 درصد متغیر است، در حالی که مقدار آهک، منیزیم و آهن در آنها هرگز زیاد نیست، ولی درصد آن ها نسبت به بقیه اجزای موجود، متغیرتر است.
wiki: نفلین سینیت