نعمت الله نصیری

[ویکی فقه] ارتشبد "نعمت الله نصیری" ۱۳ سال ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور ـ ساواک ـ را به عهده داشت. در کودتای ۲۸ مرداد که کودتاکنندگان، زندان را اشغال کردند و زندانیان آزاد شدند، نصیری جزء رهاشدگان از زندان بود، نصیری در ۱۵ خرداد ماه سال ۱۳۴۲ با حفظ سمت ریاست شهربانی کل کشور، به دلیل سوابق و عملکرد در کودتای ۲۸ مرداد و مسؤولیت های بعد از کودتا برای درهم شکستن قیام مردم به رهبری امام خمینی، به فرمانداری نظامی تهران منصوب شد.
ارتشبد "نعمت الله نصیری" که ۱۳ سال ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور ـ ساواک ـ را به عهده داشت، در مرداد ۱۲۸۹ش. در «سمنان» متولد شد. پدرش "محمد نصیری" (عمید الملک) و مادرش "زرین تاج خانم" نام داشت. نصیری پس از تحصیلات مقدماتی، در سال ۱۳۱۱ش. وارد دانشکده افسری شد و در سال ۱۳۱۳ درجه ستوان دومی گرفت. او ۱۰ سال اولیه خدمت خود را در دانشکده افسری گذراند. وی در این مدت با "محمدرضا پهلوی" دوست و هم دوره شد. او از بین ۴۲ نفر، شاگرد هشتم شد. وی پس از فارغ التحصیلی از دانشکده افسری، مشاغل مختلف نظامی اختیار کرد. در جلد دوم «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی»، مناصب نظامی نصیری از زمان فارغ التحصیلی از دانشکده تا احراز فرماندهی گارد شاهنشاهی، به نقل از اسناد ساواک به این شرح است: «فرمانده دسته مسلسل سنگین، فرمانده دسته و گروهان دانشکده افسری، معاون دانشکده تکمیلی افسری، فرمانده گردان ۲ هنگ ۱۸ کرمان، فرمانده گردان مستقل سیرجان، فرمانده گردان پیاده دانشکده افسری، فرمانده تکمیلی و معاون دسته پیاده دانشکده افسری، فرمانده دانشکده پیاده و فرمانده هنگ پیاده پهلوی. ایشان در سال ۱۳۲۹ش. به درجه سرهنگی، به فرماندهی گارد شاهنشاهی منصوب شد.»
نقش نصیری در کودتای ۲۸ مرداد
نصیری در سال ۲۸ مرداد ۳۲، به دستور شاه و ابلاغ دستور وی مبنی بر انفصال "مصدق" از نخست وزیری و انتصاب "فضل الله زاهدی" به جای وی به نخست وزیری منصوب گردید و لیکن در ۲۵ مرداد به دستور سرتیپ ریاحی، رئیس ستاد وقت ارتش توقیف و زندانی شد. چند روز پس از پیروزی کودتای ۲۸ مرداد، وی و جمعی از نظامیان بلند پایه ی وابسته به گارد شاهنشاهی که به دستور دولت مصدق در جریان کودتا دستگیر شده بودند، آزاد شدند. نصیری در حمله به منزل مصدق و تصرف آن که منجر به فرار مصدق شد، نقش فرماندهی داشت. در کودتای ۲۸ مرداد که کودتاکنندگان، زندان را اشغال کردند و زندانیان آزاد شدند، نصیری جزء رهاشدگان از زندان بود، او تعدادی از افراد گارد شاهنشاهی را که در زندانِ پاسگاه نظامی شرق تهران در اسارت بودند، آزاد نمود. او پس از بازگشت شاه به کشور، به درجه سرتیپی و در سال ۱۳۳۶ به درجه سرلشکری منصوب گردید. او در مرداد سال ۱۳۴۱ به درجه سپهبدی و در سال ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به سمت فرمانداری نظامی تهران و حومه منصوب شد، در ۱۰ بهمن در سال ۱۳۴۳ در دولت "امیرعباس هویدا" به سمت معاونت نخست وزیر و رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ـ ساواک ـ منصوب شد.ساواک در دوران نصیری به اوج خشونت و سرکوب مخالفان گرایش یافت و تیم سه نفری "نصیری"، "ثابتی" و "معتضد" از ساواک، یک سرویس خشن و بی رحم به وجود آورد.
نصیری و قیام ۱۵ خرداد
نصیری در ۱۵ خرداد ماه سال ۱۳۴۲ با حفظ سمت ریاست شهربانی کل کشور، به دلیل سوابق و عملکرد در کودتای ۲۸ مرداد و مسؤولیت های بعد از کودتا برای درهم شکستن قیام مردم به رهبری امام خمینی، به فرمانداری نظامی تهران منصوب شد. قلع و قمع بیشتر مبارزان با دستگیری افراد مورد نظر، جلوگیری از تجمع مردم در شب، جمع آوری اجساد و انتقال آنان به اماکن خاص، جهت محو آثار کشتار و مشخص نشدن افراد کشته شده ، هدف حکومت نظامی بود. پس از سرکوب قیام ۱۵ خرداد، به دلیل عدم همکاری با پلیس، میدان میوه و تره بار تهران تعطیل شد. در روز ۱۵ خرداد، نصیری دستور بازداشت طیب حاج رضایی را صادر کرد. در زندان متن از پیش تهیه شده ای را به او داد و گفت: «بخوان و امضاء کن.» خلاصه ی متن این بود که من «طیب» مقداری پول از آقای خمینی گرفته ام که اگر روزی چنین اتفاقی افتاد و ایشان دستگیر شد، من نفری ۲۵ ریال بین مردم پخش کنم، تا به خیابان ها بریزند و بگویند: یا مرگ یا خمینی، طیب حاضر به امضای متن نشد. نصیری از "حاج اسماعیل رضایی" خواست که متن را امضا کند؛ اما او هم قبول نکرد. به رغم شکنجه ها و آزارهای زیاد، هیچ یک حاضر به تایید متن مورد نظر نصیری نشدند. دادگاه بعدی پس از چند جلسه سرانجام در ۲۷ مرداد، رای خود را مبنی بر اعدام طیب و حاج رضایی صادر کرد. در ۱۲ شهریور دادگاه نظامی تجدید نظر، شروع به کار کرد و در ۲۲ مهر رای دادگاه صادر شد. طیب حاج رضایی را با اینکه دلایل کافی نداشتند، فقط بر اثر اعمال فشار نصیری و درخواست او از شاه، محکوم به اعدام کردند.
عقاید فکری نصیری
...