نظریۀ ادبی (literary theory)
روشی منسجم و نظام مند برای بررسی و مطالعۀ متون ادبی براساس دیدگاهی خاص. نظریه های ادبی بر مبنای مجرای ارتباطی و نقش های زبانی طبقه بندی های مختلفی دارند که از مهم ترین آن هاست: نظریه های ادبی مارکسیستی که با تأکید بر موضوع پیام به بررسی اثر ادبی می پردازند و بافت اجتماعی و تاریخی ای را اساس مطالعات خود قرار می دهند که اثر ادبی در آن خلق شده است؛ نظریه های ادبی فورمالیست که به ماهیت پیام اثر ادبی، مستقل از شرایط نویسنده، خواننده یا بافت تاریخی و اجتماعی توجه دارند؛ نظریه های ادبی ساخت گرا در آن ها به سبب تأکید بر رمز و نقش فرازبانی زبان، بیشترین توجه به چگونگی کاربرد زبان در القای معنی معطوف شده است؛ نظریه های ادبی رمانتیک که بر ذهن و زندگی نویسنده تأکید دارند و با توجه به شرایط و تجربیات و ذهنیات نویسنده به نقد و بررسی اثر ادبی می پردازند؛ نظریۀ ادبی خواننده مدار که بر تجربۀ خواننده تأکید دارد و تأثیری را که از طریق اثر ادبی در خواننده پدید می آید نقد و تحلیل می کند. گفتنی است هریک از این نظریه های ادبی دیگر ابعاد ارتباط ادبی را نادیده نمی گیرند، و صرف تأکید بر یک جنبۀ ارتباطی، دلیل بر ردّ ابعاد دیگر نیست.
روشی منسجم و نظام مند برای بررسی و مطالعۀ متون ادبی براساس دیدگاهی خاص. نظریه های ادبی بر مبنای مجرای ارتباطی و نقش های زبانی طبقه بندی های مختلفی دارند که از مهم ترین آن هاست: نظریه های ادبی مارکسیستی که با تأکید بر موضوع پیام به بررسی اثر ادبی می پردازند و بافت اجتماعی و تاریخی ای را اساس مطالعات خود قرار می دهند که اثر ادبی در آن خلق شده است؛ نظریه های ادبی فورمالیست که به ماهیت پیام اثر ادبی، مستقل از شرایط نویسنده، خواننده یا بافت تاریخی و اجتماعی توجه دارند؛ نظریه های ادبی ساخت گرا در آن ها به سبب تأکید بر رمز و نقش فرازبانی زبان، بیشترین توجه به چگونگی کاربرد زبان در القای معنی معطوف شده است؛ نظریه های ادبی رمانتیک که بر ذهن و زندگی نویسنده تأکید دارند و با توجه به شرایط و تجربیات و ذهنیات نویسنده به نقد و بررسی اثر ادبی می پردازند؛ نظریۀ ادبی خواننده مدار که بر تجربۀ خواننده تأکید دارد و تأثیری را که از طریق اثر ادبی در خواننده پدید می آید نقد و تحلیل می کند. گفتنی است هریک از این نظریه های ادبی دیگر ابعاد ارتباط ادبی را نادیده نمی گیرند، و صرف تأکید بر یک جنبۀ ارتباطی، دلیل بر ردّ ابعاد دیگر نیست.
wikijoo: نظریه_ادبی