نضر بن حارث

فعالیت تبلیغاتی نضربن حارث در بُعد قصه گویی و نقّالی همراه با آوازخوانی در وسعتی گسترده، مدت ها استمرار داشت. تا آنجا که ابن عباس می گوید: هشت آیه از آیات قرآن کریم در مذمت و نکوهش او نازل شده است؛ به ویژه آیاتی که به اساطیر الاولین اشاره دارد، خطابش را قصه گویی مزبور ذکر کرده اند. برخی مفسّران، آیهٔ ۹۳ سوره انعام را که در آن آمده است: «کسی گفت من هم همانند آنچه خدا فرو فرستاده نازل خواهم کرد»، اشاره به او و ادعاهایش می دانند. به قولی ۸ آیه از سوره قلم و نیز آیات ۳ و ۴ سورهٔ حج یا ۵ و ۶ سورهٔ فرقان در مذمت نضربن حارث نازل گردیده است: َوَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَن سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُوْلَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِینٌ ( لقمان ۶ ) : از مقاتل و کلبی روایت شده است که: نضربن حارث به طریق تجارت به جانب ملک عجم ( پارس ) رفته بود و قصه رستم و اسفندیار و بهرام گور خریده در مجامع قریش به نوعی به گوش ایشان می رسانید که شیفته و فریفته می شدند و به جهت سرگرم شدن به آن، قرآن را فرو می گذاشتند و نضربن حارث بر وجه عناد و انکار می گفت که اگر محمد از قصه عاد و ثمود و عظمت ملک سلیمان و داوود نبی خبر می دهد، من از وسعت مملکت و وفور ابهت ملوک عجم و اکاسره ( کسری ها ) و قیاصره ( قیصرها ) سخن می گویم. در جنگ بدر اکبر، ابن حارث اسیر شد، محمّد تا او را دید دستور قتل داد، و علی بن ابیطالب گردن او را زد.