نصوص الخصوص فی ترجمه الفصوص

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص (کتاب). «نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص»، اثر مسعود بن عبدالله شیرازی (بابا رکنا)، شرحی فارسی بر «فصوص الحکم» شیخ محی الدین بن عربی می باشد.
شارح، این شرح را به تشویق عارف بزرگ معاصرش، نعمان خوارزمی به رشته تحریر درآورده است و در سال های ۷۳۹- ۷۴۳؛ یعنی مدت چهار سال ، در این تالیف اشتغال داشته و تاریخ اختتام آن را خود او به شعر فارسی در پایان کتاب چنین گفته است: محرم بد ز سال میم و جیم آنگه به ذال اندر که توفیقم رفیق آمد رسانیدم به پایانی کتابی کو به ظاهر بحر و باطن درهمی ماند چنین گوهر نیابد کس به عمر خود به هر کانی مقصودش از سال میم و جیم و ذال، سه حرف است (م، ج، ذ) که به حساب جمل معروف، ۷۴۳ می شود.

[ویکی نور] نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص، اثر مسعود بن عبدالله شیرازی(بابا رکنا)، شرحی فارسی بر «فصوص الحکم» شیخ محی الدین بن عربی می باشد. شارح، این شرح را به تشویق عارف بزرگ معاصرش، نعمان خوارزمی به رشته تحریر درآورده است و در سال های 739 - 743؛ یعنی مدت چهار سال، در این تألیف اشتغال داشته و تاریخ اختتام آن را خود او به شعر فارسی در پایان کتاب چنین گفته است:
مقصودش از سال میم و جیم و ذال، سه حرف است(م، ج، ذ) که به حساب جمل معروف، 743 می شود.
کتاب، شرح مبسوطی است که با عبارات ساده نزدیک به فهم، انشاء شده و به تقریب، جامع خلاصه ای از همه آن مطالب است که در شروح قبل از وی، مخصوصا شرح کمال الدین عبدالرزاق کاشانی و شیخ داود بن محمود قیصری که بابا رکن الدین خود شاگرد بلاواسطه آنها بود، نوشته اند؛ به علاوه فواید تازه ای که خود بر مطالب شارحان قبل افزوده است.
شارح، خود در این باره می گوید: «و مسمی گردانیدم به «نصوص الخصوص فی شرح الفصوص»، بنا بر دو معنی: یکی آنچه خلاصه کلام سابقان از شارحان و خاصه مشایخ و استادان خود بود، در آنجا یاد کردم و دیگر آنکه در بعضی از مواضع آنچه خاصه بر دل این بی چاره روی می نمود، به آن ملحق گردانیدم». لازم به ذکر است که این شرح فقط مشتمل بر سه فص آدمی و شیثی و نوحی است.
«فما ألقی الا ما یلقی إلی و لا أنزل فی هذا المسطور إلا ما ینزل به علی؛

[ویکی فقه] نصوص الخصوص فی ترجمه الفصوص (کتاب). «نصوص الخصوص فی ترجمة الفصوص»، اثر مسعود بن عبدالله شیرازی (بابا رکنا)، شرحی فارسی بر «فصوص الحکم» شیخ محی الدین بن عربی می باشد.
شارح، این شرح را به تشویق عارف بزرگ معاصرش، نعمان خوارزمی به رشته تحریر درآورده است و در سال های ۷۳۹- ۷۴۳؛ یعنی مدت چهار سال ، در این تالیف اشتغال داشته و تاریخ اختتام آن را خود او به شعر فارسی در پایان کتاب چنین گفته است: محرم بد ز سال میم و جیم آنگه به ذال اندر که توفیقم رفیق آمد رسانیدم به پایانی کتابی کو به ظاهر بحر و باطن درهمی ماند چنین گوهر نیابد کس به عمر خود به هر کانی مقصودش از سال میم و جیم و ذال، سه حرف است (م، ج، ذ) که به حساب جمل معروف، ۷۴۳ می شود.
معرفی اجمالی کتاب
کتاب، شرح مبسوطی است که با عبارات ساده نزدیک به فهم، انشاء شده و به تقریب، جامع خلاصه ای از همه آن مطالب است که در شروح قبل از وی، مخصوصا شرح کمال الدین عبد الرزاق کاشانی و شیخ داود بن محمود قیصری که بابا رکن الدین خود شاگرد بلاواسطه آنها بود، نوشته اند؛ به علاوه فواید تازه ای که خود بر مطالب شارحان قبل افزوده است. شارح، خود در این باره می گوید: «و مسمی گردانیدم به «نصوص الخصوص فی شرح الفصوص»، بنا بر دو معنی: یکی آنچه خلاصه کلام سابقان از شارحان و خاصه مشایخ و استادان خود بود، در آنجا یاد کردم و دیگر آنکه در بعضی از مواضع آنچه خاصه بر دل این بی چاره روی می نمود، به آن ملحق گردانیدم». لازم به ذکر است که این شرح فقط مشتمل بر سه فص آدمی و شیثی و نوحی است.
نمونه ای از کار شارح
«فما القی الا ما یلقی الی و لا انزل فی هذا المسطور الا ما ینزل به علی؛ یعنی من بر شما القا نکنم چیزی از تلقاء نفس خود، بلکه از آن القا کنم که به من ملقی شده و در این کتاب فرونیاورم و مرقوم نگردانم مگر آن چیزی که به من منزل شده؛ یعنی از حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلّم آنچه به من رسیده، از احکام انبیاء و اسرار اولیاء که او صلی الله علیه و آله وسلّم از حضرت احدیت ذات، فراگرفته و معلوم کرده بود، من غیر از آن، با خلق نگویم و در این کتاب ننویسم و شیخ را (رض)، غرض از این گفتن آن است که تا محجوبان که در غواشی انکارند، نگویند که این کلمات، مفتریات اوست یا آنچه نفس او بدان مایل شده، به مقتضای آن مسطور و مرقوم گردانیده، بلکه او (رض) در رسانیدن این کلمات، مامور و مامون بوده و این ضعیف به چند کس از ارباب قلوب رسید و از ایشان شنید که گفتند: ما در کشف خود از حقیقت این کتاب و معانی آن از ارواح انبیاء و اولیاء سؤال کردیم و همه ایشان هر یکی به عبارت خویش، آن را ستایش کردند». کتاب، توسط رجبعلی مظلومی، تصحیح و تحقیق شده است. فهرست مطالب و پیش گفتاری ارزش مند از استاد جلال الدین همایی، مشتمل بر معرفی بابا رکن الدین و پاره ای از مسائل مربوطه، در آغاز کتاب و فهرست نام های کسان و فهرست نام کتاب ها، در پایان آن ذکر شده است. پاورقی ها، به ذکر موارد اختلاف نسخ اختصاص یافته است.
منبع
...

پیشنهاد کاربران

بپرس