نصر سید ولی الله

دانشنامه آزاد فارسی

نصر، سیّد ولی الله (کاشان ۱۲۵۴ـ تهران ۱۳۲۴ش)
پزشک، پژوهشگر، دولتمرد و حقوق دان ایرانی، عضو پیوستۀ فرهنگستان ایران، و از بنیادگذاران فرهنگ نوین ایران. پس از طی دورۀ ابتدایی در زادگاهش، به تهران رفت و از دارالفنون تهران در رشتۀ پزشکی دانشنامۀ دکتری گرفت و به طبابت مشغول شد، و هم زمان به تحصیل علوم متداولی ازجمله حقوق، فلسفه، حکمت، ادبیات عربی و معارف پرداخت. در ۱۲۷۷ش وارد خدمات دولتی شد و در بخش پزشکی دارالفنون تدریس کرد و نیز به خدمت دادگستری درآمد. پس از صدور فرمان مشروطیت و تشکیل مجلس شورای ملی، از طرف اصناف تهران به وکالت مجلس اول برگزیده شد و با پایان یافتن مجلس، خدمات خود را در دادگستری ادامه داد. او در تنظیم قانون اساسی و متمم آن نیز نقش داشت. پس از تشکیل مدرسۀ عالی علوم سیاسی، ریاست آن را به عهده گرفت و پس از گشایش دانشگاه تهران به معاونت آن منصوب شد. سپس عهده دار سِمت های مختلفی ازجمله ریاست دانشکدۀ پزشکی، ریاست دانشکدۀ ادبیات، ریاست محاکمات وزارت مالیه، ریاست ثبت اسناد، و معاونت وزارت دادگستری بود. از ۱۳۰۰، به وزارت معارف رفت و یکی از ارکان اساسی و درجۀ اول آن وزارتخانه شد و در پی ریزی فرهنگ جدید ایران، تعمیم فرهنگ در سطح کشور، و تألیف کتب مفید همت گمارد. چندی نیز کفالت وزارت معارف را به عهده داشت، و سال ها در دانشکده های حقوق، طب، معقول و منقول تدریس کرد. سید حسین نصر فرزند اوست. از آثارش: جغرافیای طبیعی و سیاسی کامل ایران؛ جغرافیای اقتصادی عالم؛ حیوان شناسی؛ دانش و اخلاق.

پیشنهاد کاربران