[ویکی نور] «عزیز الدین بن محمد نسفی»، یکی از شخصیت های برجسته حوزه عرفان اسلامی است که نسبتا ناشناس مانده است. وی از صوفیان ارجمند و پرکار سده هفتم هجری است که نقش مهم او در معرفی و تشریح تفکرات عرفا و حکیمان صوفی مشرب، مخصوصا محیی الدین بن عربی (د 638ق)، به زبان فارسی، به حق بازشناخته نشده است. متأسفانه جز اطلاعاتی کلی، اندکی از سوابق خانوادگی، نیاکان و سوابق عمر نسفی، به ویژه از دوران جوانی او، در دست نیست، جز آنکه می دانیم در یکی از واپسین سال های نامعلوم سده ششم یا نخستین سال های سده هفتم در شهر نسف (یا نخشب) ماوراءالنهر، چشم به جهان گشود. در جوانی به بخارا رفت و تا 671ق، آنجا ماند؛ در این سال که یکی از مخرب ترین تجاوزات مغول تحت فرمان اباقا خان آغاز گردید، از بخارا بیرون شد و یک چند در خراسان و مدتی در اصفهان به سر برد. سرانجام، به شیراز مهاجرت کرد و در ابرقوه رحل اقامت افکند و همان جا بدرود حیات گفت.
سال وفات نسفی را مختلف نوشته اند که بعضی مسلما باطل و برخی درخور اعتماد صددرصد نیست؛ به هرحال، از سنواتی که نسفی در بعضی از آثارش ذکر کرده و بنا به قرائن دیگر، سال درگذشت نسفی باید بین سال های 680 و 699ق، رخ داده باشد.
نسفی، در یکی از بحرانی ترین ادوار تاریخ ایران و ماوراءالنهر می زیست. او نظاره گر بزرگ ترین فجایع و مصیبت هایی بود که بر سر مردم این مرز و بوم رفته است. به طوری که نوشته اند نسفی همه کسانش را در فتنه های پیاپی مغول از دست داد و به همین دلیل از بخارا راهی خراسان گردید. او به سبب اوضاع نابسامان ماوراءالنهر و خراسان که مجالی برای تعلیم و تصنیف نمی گذاشت، بیشتر کتاب های خود را در خلال اقامت های کوتاه و بلند خود در کرمان، شیراز، اصفهان و سرانجام در ابرقوه نوشت.
رعایت بی طرفی از سویی و ملاحظه کاری و مصلحت اندیشی از سویی دیگر، موجب شده که حتی مذهب نسفی در پرده ابهام بماند؛ گرچه وجود بعضی قرائن، افرادی را در این گمان انداخته که نسفی را شیعی بدانند، اما حقیقت آن است که در این مورد نمی توان سخنی به قطع و یقین اظهار داشت.
عزیز نسفی را مصنفات نسبتا زیادی است که اکثر آنها به چاپ رسیده است. پیش از معرفی آنها به بیان مهم ترین ارزش این آثار می پردازیم.
بزرگ ترین امتیاز مصنفات نسفی شاید ارزش آموزشی آنهاست که دارای چند مؤلفه است:
سال وفات نسفی را مختلف نوشته اند که بعضی مسلما باطل و برخی درخور اعتماد صددرصد نیست؛ به هرحال، از سنواتی که نسفی در بعضی از آثارش ذکر کرده و بنا به قرائن دیگر، سال درگذشت نسفی باید بین سال های 680 و 699ق، رخ داده باشد.
نسفی، در یکی از بحرانی ترین ادوار تاریخ ایران و ماوراءالنهر می زیست. او نظاره گر بزرگ ترین فجایع و مصیبت هایی بود که بر سر مردم این مرز و بوم رفته است. به طوری که نوشته اند نسفی همه کسانش را در فتنه های پیاپی مغول از دست داد و به همین دلیل از بخارا راهی خراسان گردید. او به سبب اوضاع نابسامان ماوراءالنهر و خراسان که مجالی برای تعلیم و تصنیف نمی گذاشت، بیشتر کتاب های خود را در خلال اقامت های کوتاه و بلند خود در کرمان، شیراز، اصفهان و سرانجام در ابرقوه نوشت.
رعایت بی طرفی از سویی و ملاحظه کاری و مصلحت اندیشی از سویی دیگر، موجب شده که حتی مذهب نسفی در پرده ابهام بماند؛ گرچه وجود بعضی قرائن، افرادی را در این گمان انداخته که نسفی را شیعی بدانند، اما حقیقت آن است که در این مورد نمی توان سخنی به قطع و یقین اظهار داشت.
عزیز نسفی را مصنفات نسبتا زیادی است که اکثر آنها به چاپ رسیده است. پیش از معرفی آنها به بیان مهم ترین ارزش این آثار می پردازیم.
بزرگ ترین امتیاز مصنفات نسفی شاید ارزش آموزشی آنهاست که دارای چند مؤلفه است:
wikinoor: نسفی،_عزیزالدین_بن_محمد