نسفی عبدالله بن احمد

[ویکی نور] ابوالبرکات عبدالله بن أحمد بن محمود النسفی ملقب به حافظالدین النسفی، از علمای حنفی مذهب اهل «أیذَج» از نواحی «اصبهان» است که در آنجا هم وفات یافته است. «نسف» از بلاد سند مابین جیحون و سمرقند است که به آن نَخشَب هم گفته می شود و علمای فراوانی در علوم و فنون مختلف در آن پرورش یافته اند
اطلاعات چندانی از وی در دست نیست. در منابع، تاریخ ولادت وی ضبط نشده و در تاریخ وفاتش نیز اختلاف وجود دارد، به گونه ای که برخی، تاریخ وفات او را سال 701ق و برخی سال 710ق و 711ق ذکر کرده اند که قول اخیر ارجح است
وی در دورانی زندگی می کرد که بلاد مسلمین، به خاطر حمله مغولان، دچار جنگ و خونریزی بوده و عالمان بزرگی در این ایام از دست رفتند که از آن جمله اند: تقی الدین ابن الصلاح (ت 643ق)، امام علم الدین سخاوی (ت 643ق)، حافظ ضیاءالدین مقدسی (ت 643ق)، علامه یوسف ابن جوزی (ت 656)، شیخ الاسلام العز بن عبدالسلام (ت 660ق)، قاضی شام احمد بن خلکان (ت 681ق)، قطب الدین محمد بن احمد بن علی قسطلانی (ت 686ق)، قطب الدین محمد بن مسعود سیرافی
مصادر تاریخی، اشاره ای به مسافرت های علمی وی نکرده اند، مگر سفر او در اواخر عمرش به بغداد که صاحب «کشف الظنون» متذکر آن گردیده است. در «مفتاح السعادة» نیز به این نکته اشاره شده است که در سال 710ق، نزد ابوالمجد محمد بن محمد بن عبدالساتر، تفقه کرده و «الزیادات» را از ابونصر احمد بن محمد بن عمر العتابی البخاری روایت کرده است
وی در علم فقه، اصول، تفسیر و اصول دین، صاحب آثار زیادی است که از جمله آن هاست:
النسفی، عبدالله بن احمد، «تفسیر النسفی (مدارک التنزیل و حقائق التأویل)»، دارالنفاس، بیروت، لبنان، چاپ اول، 1416ق/ 1996م، مقدمه کتاب، ج1، ص17- 20.