نسخ اجماع

[ویکی فقه] نسخ حکم شرعی با اجماع، و نسخ حکم مستفاد از اجماع با دلیل دیگر را نسخ اجماع گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
نسخ اجماع، به این معنا است که نسبت به امری، اجماع منعقد شود و سپس دلیل معتبر دیگری، حکم آن اجماع را نسخ کند و یا آن که اجماع، حکم دلیل معتبر دیگری (اعم از کتاب و یا سنت) را نسخ نماید.
حکم نسخ اجماع یا نسخ به اجماع
در جواز نسخ اجماع و یا نسخ به اجماع اختلاف است و این بحث مبتنی بر این است که مشخص شود آیا اجماع، قبل از انقطاع وحی محقق است یا نه، که در صورت اول، باید گفت در نسخ اجماع ایرادی نیست، ولی در صورت دوم، ممنوع است. بیشتر علما معتقدند انعقاد اجماع پس از وفات رسول خدا (صلی الله علیه وآله) و در زمان انقطاع وحی رخ داده است، گرچه دیدگاه مرحوم صاحب قوانین آن است که در زمان رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) اجماع منعقد شده است.