[ویکی فقه] نسبت اولی به نسبت دارای مصداق خارجی اطلاق می شود.
نسبت اولی، مقابل نسبت ثانوی بوده و به نسبتی گفته می شود که در بیرون از ذهن وجود دارد و سپس در ذهن نیز ایجاد می گردد، مانند:نسبت موجود در حروف و جملات ناقص، همچون:ظرفیت، ابتدائیت، انتهائیت، نسبت مکانی و استعلایی.
ویژگی نسبت اولی
ویژگی این نسبت ها این است که به طور مستقیم از خارج به ذهن می آید و نیز از نوع نسبت ناقص و تحلیلی شمرده می شود؛ یعنی در واقع نسبت نیست و در تحلیل ذهن، نسبت می شود؛ برای مثال، نسبت ظرفیت، امری است که در بیرون از ذهن می باشد و در ذهن یک مفهوم اسمی و مستقل دارد، بنابراین نمی تواند از مصادیق نسبت باشد، اما ذهن با تحلیل این مفهوم واحد مرکب، آن را به ظرف و مظروف و رابطه بین آن دو تحلیل می نماید و یک نسبت تحلیلی را پدید می آورد.
چند نکته در باب نسبت اولی
نکاتی در باب نسبت اولی بیان شده است که به شرح زیر می باشد:
← نکته اول
...
نسبت اولی، مقابل نسبت ثانوی بوده و به نسبتی گفته می شود که در بیرون از ذهن وجود دارد و سپس در ذهن نیز ایجاد می گردد، مانند:نسبت موجود در حروف و جملات ناقص، همچون:ظرفیت، ابتدائیت، انتهائیت، نسبت مکانی و استعلایی.
ویژگی نسبت اولی
ویژگی این نسبت ها این است که به طور مستقیم از خارج به ذهن می آید و نیز از نوع نسبت ناقص و تحلیلی شمرده می شود؛ یعنی در واقع نسبت نیست و در تحلیل ذهن، نسبت می شود؛ برای مثال، نسبت ظرفیت، امری است که در بیرون از ذهن می باشد و در ذهن یک مفهوم اسمی و مستقل دارد، بنابراین نمی تواند از مصادیق نسبت باشد، اما ذهن با تحلیل این مفهوم واحد مرکب، آن را به ظرف و مظروف و رابطه بین آن دو تحلیل می نماید و یک نسبت تحلیلی را پدید می آورد.
چند نکته در باب نسبت اولی
نکاتی در باب نسبت اولی بیان شده است که به شرح زیر می باشد:
← نکته اول
...
wikifeqh: نسبت_اولی