[ویکی فقه] نزهة الناظر و تنبیه الخاطر (کتاب). «نزهة الناظر و تنبیه الخاطر»، تالیف حسین بن محمد بن حسن بن نصر حلوانی، به زبان عربی است و توسط سید محمد باقر موحد ابطحی مورد تحقیق قرار گرفته است.
این کتاب حاوی مجموعه ای از سخنان حکمت آمیز پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و ائمه معصومین علیه السّلام در موضوعات گوناگون است.کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، سیزده فصل و یک خاتمه است. نویسنده، به جهت اینکه کتاب از اختصار خارج نشود، اسناد روایات را حذف کرده است.
این کتاب حاوی مجموعه ای از سخنان حکمت آمیز پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و ائمه معصومین علیه السّلام در موضوعات گوناگون است.کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، سیزده فصل و یک خاتمه است. نویسنده، به جهت اینکه کتاب از اختصار خارج نشود، اسناد روایات را حذف کرده است.
[ویکی نور] نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، تألیف حسین بن محمد بن حسن بن نصر حلوانی، به زبان عربی است و توسط سید محمد باقرموحد ابطحی مورد تحقیق قرار گرفته است. این کتاب حاوی مجموعه ای از سخنان حکمت آمیز پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) در موضوعات گوناگون است.
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، سیزده فصل و یک خاتمه است. نویسنده، به جهت اینکه کتاب از اختصار خارج نشود، اسناد روایات را حذف کرده است.
اگر چه هدف نویسنده گردآوری روایات ائمه(ع) بوده است، اما به تعبیر وی کلام رسول الله(ص) اصل و کلام ائمه(ع) فرع بوده و آن حضرت شهر علم و ائمه(ع) ابواب آن هستند، لذا بیش از صد حدیث از سخنان درربار پیامبر(ص) را بر سخنان آن بزرگواران مقدم نموده است.
در ادامه، کلمات ائمه(ع)، به ترتیب، در بخش های مجزا ذکر شده است. بیشترین تعداد احادیث به امام علی(ع) با 67 و امام صادق(ع) با 71 حدیث اختصاص دارد. روایات نقل شده از سایر ائمه(ع) در حدود 30 حدیث است. از حضرت حجت(عج) تنها یک روایت مفصل ذکر شده است. این روایت را شیخ صدوق در «کمال الدین» به سه طریق که دو طریق آن به ابونعیم انصاری زیدی و طریق سوم به ابوجعفر محمد بن علی منقذی حسینی ختم می شود، نقل کرده است.
نمونه هایی از احادیث مذکور در کتاب:
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، سیزده فصل و یک خاتمه است. نویسنده، به جهت اینکه کتاب از اختصار خارج نشود، اسناد روایات را حذف کرده است.
اگر چه هدف نویسنده گردآوری روایات ائمه(ع) بوده است، اما به تعبیر وی کلام رسول الله(ص) اصل و کلام ائمه(ع) فرع بوده و آن حضرت شهر علم و ائمه(ع) ابواب آن هستند، لذا بیش از صد حدیث از سخنان درربار پیامبر(ص) را بر سخنان آن بزرگواران مقدم نموده است.
در ادامه، کلمات ائمه(ع)، به ترتیب، در بخش های مجزا ذکر شده است. بیشترین تعداد احادیث به امام علی(ع) با 67 و امام صادق(ع) با 71 حدیث اختصاص دارد. روایات نقل شده از سایر ائمه(ع) در حدود 30 حدیث است. از حضرت حجت(عج) تنها یک روایت مفصل ذکر شده است. این روایت را شیخ صدوق در «کمال الدین» به سه طریق که دو طریق آن به ابونعیم انصاری زیدی و طریق سوم به ابوجعفر محمد بن علی منقذی حسینی ختم می شود، نقل کرده است.
نمونه هایی از احادیث مذکور در کتاب:
wikinoor: نزهة_الناظر_و_تنبیه_الخاطر
[ویکی نور] نزهه الناظر و تنبیه الخاطر (ویرایش جدید). نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، اثر ابوعبدالله حسین بن محمد بن حسن بن نصر حلوانی ، کتابی است روایی که به قلم شیوا و رسای عبدالهادی مسعودی ، ترجمه و تحقیق شده است.
مترجم در تصحیح و تحقیق کتاب، از سه نسخه خطی متعلق به کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه مسجد اعظم قم و نسخه شخصی سید محمد موحد محمدی اصفهانی استفاده کرده است. دو نسخه چاپی نیز وجود دارد که یکی به سال 1404ق، در مشهد مقدس به طبع رسیده و افست از چاپ نجف اشرف می باشد و دیگری نسخه چاپ شده به سال 1408ق، در قم
نسخه خطی اول از دیگر نسخه ها کهن تر و متعلق به قرن یازدهم است. متن احادیث این نسخه تا حدی از بقیه نسخه ها صحیح تر می نماید و اعراب اندکی هم دارد که در برخی موارد راهگشاست. این نسخه در دسترس مصححان قبلی «نزهة الناظر» نبوده و در سال های اخیر به کتابخانه بزرگ آستان قدس رضوی در مشهد هدیه شده است. مترجم، این نسخه را با علامت «أ» مشخص کرده است. از این نسخه چند صفحه ساقط شده است که احادیث 37 تا 93 از میان احادیث پیامبر(ص) و بخش های کوچکی از برخی احادیث امام علی(ع) را ندارد و نیز حدیث 5 تا 16 از احادیث امام کاظم(ع) به میان احادیث امام سجاد(ع) آمده و با آن خلط شده است، اما خوشبختانه مستنسخ، در حاشیه متن به این موارد، تذکر داده است. این نسخه چند صفحه هم اضافه دارد که نمونه آن صفحه هشت نسخه خطی است که شرح احادیث پیامبر(ص) (حدیث 104) است. در مقدمه نیز دو صفحه اضافی به چشم می خورد
بر اساس برخی عبارت ها در حاشیه این نسخه، مانند «لیس فی الأصل» در صفحه بیست و یکم نسخه، احتمال مقابله آن می رود که قوت دیگری برای این نسخه بشمار می آید
مترجم در استفاده از نسخه ها، نسخه چاپی در دسترس را که به وسیله آیت الله ابطحی اصفهانی به طبع رسیده است، متن قرار داده است؛ زیرا ایشان هر دو نسخه خطی در دسترس خود و نیز نسخه چاپی اسبق را در مجموع متن و پانوشت تصحیح خود آورده و آن ها را از هم جدا و متمایز کرده است
افزون بر این، مترجم در موارد بسیاری از تصحیح خود، از متن کتاب «الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة» و گاه «بحار الأنوار» نیز استفاده کرده است؛ زیرا بخش بزرگی از «الدرة الباهرة» را می توان برگرفته از «نزهة الناظر» دانست و ازاین رو می تواند به عنوان یک نسخه ناقص از آن بشمار آید و همین مسئله در کتب جوامع و واسطه مانند «بحار الأنوار» که از «نزهة الناظر» حدیث نقل کرده اند، جاری است
مترجم در تصحیح و تحقیق کتاب، از سه نسخه خطی متعلق به کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه مسجد اعظم قم و نسخه شخصی سید محمد موحد محمدی اصفهانی استفاده کرده است. دو نسخه چاپی نیز وجود دارد که یکی به سال 1404ق، در مشهد مقدس به طبع رسیده و افست از چاپ نجف اشرف می باشد و دیگری نسخه چاپ شده به سال 1408ق، در قم
نسخه خطی اول از دیگر نسخه ها کهن تر و متعلق به قرن یازدهم است. متن احادیث این نسخه تا حدی از بقیه نسخه ها صحیح تر می نماید و اعراب اندکی هم دارد که در برخی موارد راهگشاست. این نسخه در دسترس مصححان قبلی «نزهة الناظر» نبوده و در سال های اخیر به کتابخانه بزرگ آستان قدس رضوی در مشهد هدیه شده است. مترجم، این نسخه را با علامت «أ» مشخص کرده است. از این نسخه چند صفحه ساقط شده است که احادیث 37 تا 93 از میان احادیث پیامبر(ص) و بخش های کوچکی از برخی احادیث امام علی(ع) را ندارد و نیز حدیث 5 تا 16 از احادیث امام کاظم(ع) به میان احادیث امام سجاد(ع) آمده و با آن خلط شده است، اما خوشبختانه مستنسخ، در حاشیه متن به این موارد، تذکر داده است. این نسخه چند صفحه هم اضافه دارد که نمونه آن صفحه هشت نسخه خطی است که شرح احادیث پیامبر(ص) (حدیث 104) است. در مقدمه نیز دو صفحه اضافی به چشم می خورد
بر اساس برخی عبارت ها در حاشیه این نسخه، مانند «لیس فی الأصل» در صفحه بیست و یکم نسخه، احتمال مقابله آن می رود که قوت دیگری برای این نسخه بشمار می آید
مترجم در استفاده از نسخه ها، نسخه چاپی در دسترس را که به وسیله آیت الله ابطحی اصفهانی به طبع رسیده است، متن قرار داده است؛ زیرا ایشان هر دو نسخه خطی در دسترس خود و نیز نسخه چاپی اسبق را در مجموع متن و پانوشت تصحیح خود آورده و آن ها را از هم جدا و متمایز کرده است
افزون بر این، مترجم در موارد بسیاری از تصحیح خود، از متن کتاب «الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة» و گاه «بحار الأنوار» نیز استفاده کرده است؛ زیرا بخش بزرگی از «الدرة الباهرة» را می توان برگرفته از «نزهة الناظر» دانست و ازاین رو می تواند به عنوان یک نسخه ناقص از آن بشمار آید و همین مسئله در کتب جوامع و واسطه مانند «بحار الأنوار» که از «نزهة الناظر» حدیث نقل کرده اند، جاری است
wikinoor: نزهة_الناظر_و_تنبیه_الخاطر_(ویرایش_جدید)
[ویکی فقه] نزهه الناظر و تنبیه الخاطر (کتاب). «نزهة الناظر و تنبیه الخاطر»، تالیف حسین بن محمد بن حسن بن نصر حلوانی، به زبان عربی است و توسط سید محمد باقر موحد ابطحی مورد تحقیق قرار گرفته است.
این کتاب حاوی مجموعه ای از سخنان حکمت آمیز پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و ائمه معصومین علیه السّلام در موضوعات گوناگون است.کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، سیزده فصل و یک خاتمه است. نویسنده، به جهت اینکه کتاب از اختصار خارج نشود، اسناد روایات را حذف کرده است.
گزارش محتوا
اگر چه هدف نویسنده گردآوری روایات ائمه علیه السّلام بوده است، اما به تعبیر وی کلام رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم اصل و کلام ائمه علیه السّلام فرع بوده و آن حضرت شهر علم و ائمه علیه السّلام ابواب آن هستند، لذا بیش از صد حدیث از سخنان درربار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم را بر سخنان آن بزرگواران مقدم نموده است.در ادامه، کلمات ائمه علیه السّلام ، به ترتیب، در بخش های مجزا ذکر شده است. بیشترین تعداد احادیث به امام علی علیه السّلام با ۶۷ و امام صادق علیه السّلام با ۷۱ حدیث اختصاص دارد. روایات نقل شده از سایر ائمه علیه السّلام در حدود ۳۰ حدیث است. از حضرت حجت عجّل الله فرجه الشریف تنها یک روایت مفصل ذکر شده است. این روایت را شیخ صدوق در «کمال الدین» به سه طریق که دو طریق آن به ابو نعیم انصاری زیدی و طریق سوم به ابو جعفر محمد بن علی منقذی حسینی ختم می شود، نقل کرده است.
نمونه احادیث کتاب
۱. قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم : لیس بمؤمن من بات شبعان ریان و جاره جائع ظمآن. ۲. قال علی علیه السّلام : اکثر مصارع العقول تحت بروق الاطماع. ۳. قال الحسن علیه السّلام : النعمة محنة فان شکرت کانت کنزا و ان کفرت صارت نقمة. ۴. قال الحسین علیه السّلام : لولا ثلاثة ما وضع ابن آدم راسه لشی ء الفقر و المرض و الموت. ۵. قال السجاد علیه السّلام : اعظم الناس خطرا من لم یر الدنیا خطرا لنفسه. ۶. قال الباقر علیه السّلام : معالجة الموجود افضل من انتظار المفقود. ۷. قال الصادق علیه السّلام : اطلبوا العلم و لو بخوض اللجج و شق المهج. ۸. قال الکاظم علیه السّلام : من تکلف ما لیس من عمله ضاع عمله و خاب امله. ۹. قال الرضا علیه السّلام : الناس ضربان بالغ لا یکتفی و طالب لا یجد. ۱۰. قال الجواد علیه السّلام : القصد الی الله تعالی بالقلوب ابلغ من اتعاب الجوارح بالاعمال. ۱۱. قال الهادی علیه السّلام : من لم یحسن ان یمنع لم یحسن ان یعطی. ۱۲. قال العسکری علیه السّلام : اولی الناس بالمحبة من املوه. ۱۳. قال الحجة علیه السّلام : کان علی بن الحسین، زین العابدین علیه السّلام ، یقول فی سجوده فی هذا الموضع- و اشار بیده الی الحجر تحت المیزاب-: «عبیدک بفنائک، فقیرک بفنائک، مسکینک بفنائک (سائلک بفنائک) ، یسالک ما لا یقدر علیه غیرک».
وضعیت کتاب
...
این کتاب حاوی مجموعه ای از سخنان حکمت آمیز پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم و ائمه معصومین علیه السّلام در موضوعات گوناگون است.کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، سیزده فصل و یک خاتمه است. نویسنده، به جهت اینکه کتاب از اختصار خارج نشود، اسناد روایات را حذف کرده است.
گزارش محتوا
اگر چه هدف نویسنده گردآوری روایات ائمه علیه السّلام بوده است، اما به تعبیر وی کلام رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم اصل و کلام ائمه علیه السّلام فرع بوده و آن حضرت شهر علم و ائمه علیه السّلام ابواب آن هستند، لذا بیش از صد حدیث از سخنان درربار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم را بر سخنان آن بزرگواران مقدم نموده است.در ادامه، کلمات ائمه علیه السّلام ، به ترتیب، در بخش های مجزا ذکر شده است. بیشترین تعداد احادیث به امام علی علیه السّلام با ۶۷ و امام صادق علیه السّلام با ۷۱ حدیث اختصاص دارد. روایات نقل شده از سایر ائمه علیه السّلام در حدود ۳۰ حدیث است. از حضرت حجت عجّل الله فرجه الشریف تنها یک روایت مفصل ذکر شده است. این روایت را شیخ صدوق در «کمال الدین» به سه طریق که دو طریق آن به ابو نعیم انصاری زیدی و طریق سوم به ابو جعفر محمد بن علی منقذی حسینی ختم می شود، نقل کرده است.
نمونه احادیث کتاب
۱. قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم : لیس بمؤمن من بات شبعان ریان و جاره جائع ظمآن. ۲. قال علی علیه السّلام : اکثر مصارع العقول تحت بروق الاطماع. ۳. قال الحسن علیه السّلام : النعمة محنة فان شکرت کانت کنزا و ان کفرت صارت نقمة. ۴. قال الحسین علیه السّلام : لولا ثلاثة ما وضع ابن آدم راسه لشی ء الفقر و المرض و الموت. ۵. قال السجاد علیه السّلام : اعظم الناس خطرا من لم یر الدنیا خطرا لنفسه. ۶. قال الباقر علیه السّلام : معالجة الموجود افضل من انتظار المفقود. ۷. قال الصادق علیه السّلام : اطلبوا العلم و لو بخوض اللجج و شق المهج. ۸. قال الکاظم علیه السّلام : من تکلف ما لیس من عمله ضاع عمله و خاب امله. ۹. قال الرضا علیه السّلام : الناس ضربان بالغ لا یکتفی و طالب لا یجد. ۱۰. قال الجواد علیه السّلام : القصد الی الله تعالی بالقلوب ابلغ من اتعاب الجوارح بالاعمال. ۱۱. قال الهادی علیه السّلام : من لم یحسن ان یمنع لم یحسن ان یعطی. ۱۲. قال العسکری علیه السّلام : اولی الناس بالمحبة من املوه. ۱۳. قال الحجة علیه السّلام : کان علی بن الحسین، زین العابدین علیه السّلام ، یقول فی سجوده فی هذا الموضع- و اشار بیده الی الحجر تحت المیزاب-: «عبیدک بفنائک، فقیرک بفنائک، مسکینک بفنائک (سائلک بفنائک) ، یسالک ما لا یقدر علیه غیرک».
وضعیت کتاب
...
wikifeqh: نزهة_الناظر_و_تنبیه_الخاطر_(کتاب)