نِزاری قُهِستانی، سعدالدین (ح ۶۵۰ـ۷۲۱/۷۲۰ق)
شاعر ایرانی. از اسماعیلیان بود. تحصیلاتش را در بیرجند و سپس قهستان پی گرفت. سپس چندی در آذربایجان، اران، گرجستان و ارمنستان سیاحت کرد. وی پس از آن به خدمت ملوک کرت درآمد، اما بدگویی دشمنانش سبب شد تا او را از دربار شاهان کرت برانند. اشعاری در مدح شمس الدین جوینی و ملوک کرت دارد. اما اشعارش حکایت از افکار اسماعیلی او ندارد. از آثارش: دیوان (تهران، ۱۳۷۱ش)؛ منظومه های دستورنامه (۱۹۲۶)، ازهر و مزهر، مناظرۀ روز و شب، ادب نامه، سفرنامه؛ مکاتبات منظوم. نزاری در مقبره ای، در گورستان قدیم بیرجند به خاک سپرده شد. این گورستان در دهۀ ۱۳۱۰ش تخریب و در محل آن باغ ملی بیرجند احداث شد. بعدها ساختمان های فرمانداری و شهرداری بیرجند را در آن جا بنا کردند. سپس این مکان به شعبۀ مرکزی بانک ملی بیرجند تبدیل و محل مقبرۀ نزاری با گلکاری مشخص شد. در اواخر دوران پهلوی، در همان محل آرامگاهی برای نزاری برپا کردند.
شاعر ایرانی. از اسماعیلیان بود. تحصیلاتش را در بیرجند و سپس قهستان پی گرفت. سپس چندی در آذربایجان، اران، گرجستان و ارمنستان سیاحت کرد. وی پس از آن به خدمت ملوک کرت درآمد، اما بدگویی دشمنانش سبب شد تا او را از دربار شاهان کرت برانند. اشعاری در مدح شمس الدین جوینی و ملوک کرت دارد. اما اشعارش حکایت از افکار اسماعیلی او ندارد. از آثارش: دیوان (تهران، ۱۳۷۱ش)؛ منظومه های دستورنامه (۱۹۲۶)، ازهر و مزهر، مناظرۀ روز و شب، ادب نامه، سفرنامه؛ مکاتبات منظوم. نزاری در مقبره ای، در گورستان قدیم بیرجند به خاک سپرده شد. این گورستان در دهۀ ۱۳۱۰ش تخریب و در محل آن باغ ملی بیرجند احداث شد. بعدها ساختمان های فرمانداری و شهرداری بیرجند را در آن جا بنا کردند. سپس این مکان به شعبۀ مرکزی بانک ملی بیرجند تبدیل و محل مقبرۀ نزاری با گلکاری مشخص شد. در اواخر دوران پهلوی، در همان محل آرامگاهی برای نزاری برپا کردند.