نرم تن

نَرم تَن (mollusc)
نَرم تَن
هر یک از گروه جانوران بی مهره. بیشتر آن ها بدنی سه قسمتی دارند: سر، تودۀ میانی شامل اندام های اصلی، و پا برای حرکت. اختاپوس های بسیار فریبنده و نرم تنان وابسته بازوهایی برای گرفتن شکار دارند. اغلبِ نرم تنان جانورانی دریایی اند، اما برخی نیز در آب شیرین، و تعداد کمی در خشکی زندگی می کنند. نرم تنان عبارت اند از کلم ها، ماسل ها، صدف خوراکی (دوکفه ایها)، حلزونها، حلزون های بی صدف (شکم پایان)، ماهی مرکب، اسکوییدها و اختاپوس ها (سرپایان). نرم تنان دارای بدنی نرم و فاقد اندام های حرکتی، به جز در اختاپوس ها، و جانورانی خونسرد ند. این جانوران فاقد اسکلت داخلی اند، اما اغلب گونه ها دارای صدف سختی اند که بدنشان را می پوشاند (شاخۀ نرم تنان). جیرۀ غذایی نرم تنان متنوع است. گونه های گوشت خوار اغلب از نرم تنان دیگر تغذیه می کنند. برخی از آن ها گیاه خوارند. تولیدمثل آن ها با تخم صورت می گیرد و جنسی است. بسیاری نر ـ ماده، یعنی دارای اندام های تناسلی نر و ماده اند. صدف نرم تنان به اشکال متفاوت است: منفرد یا تک صدف (نظیر حلزون)، دوتایی یا دوکفه ای (نظیر کلم)، حجره دار (نظیر نوتیلوس)، و بسیاری انواع دیگر. گاهی، مثلاً در ماهی مرکب و اسکویید، صدف داخلی است. هر نرم تن دارای یک چین پوستی، با نام جبّه است که یا کل بدن، یا فقط پشت را می پوشاند. این جبّه مواد گچی ترشح می کند و صدف می سازد. سطح شکمی پایینی (ناحیه شکم) پا را می سازد و به نرم تن اجازۀ حرکت در اطراف را می دهد. آبزیانِ دارای پوسته یا صدف (اویسترها، ماسل ها، کلم ها) از نظر اقتصادی ارزشمندترند، مخصوصاً از این نظر که آن ها را تکثیر می کنند و پرورش می دهند. رومی ها، و در قرن هفدهم ژاپنی ها، پرورش آبزیانِ دارای پوسته یا صدف را با روش های پیشرفته تجربه کردند. پرورش انبوه اویستر امروزه به فراوانی صورت می گیرد. در ابتدا کوکیچی میکی موتو پرورش مروارید را در دهۀ ۱۸۹۰ آغاز کرد. پس از جنگ جهانی اول، پرورش مروارید بدل به صنعت صادراتی مهمی شد.