نردبان دو قطعه چوب یا فلز بلند عمودی است که در میان آن ها به فاصله معیّن، چوب ها یا قطعات فلزی افقی کار گذاشته و توسط آن از دیوار، درخت و غیره بالا می روند. [ ۱] نردبانها ابزار ساده ای برای دست یابی به ارتفاعات و سطوح بالاتر می باشند که اگر از آن ها به درستی استفاده و مراقبت نماییم، برای سال های زیادی قابل استفاده خواهند بود. نردبانها از مواد اولیه متفاوت و در طراحی های متنوعی ساخته می شوند و در همه اشکال، اندازه ها موجود بوده و در صنایع گوناگون نیز موارد استعمال متنوعی دارند.
عمده ترین خطر هنگام استفاده از نردبان ها، سقوط است که در نتیجه انجام یک سری اعمال و شرایط ناایمن ایجاد می گردد که از جمله آن ها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
• موقعیت نامناسب نردبان نسبت به محل کار فرد و مصرف کننده آن
• ایستادن فرد بر روی پله های بالایی نردبان که منجر به برهم خوردن تعادل وی می شود
• گذاشتن نردبانها بر روی سطح ناپایدار و بی ثبات[ ۲]
این خطرات در صورتی که کارگران مایل به انجام روش صحیح کار با نردبان بوده و نردبانها نیز در شرایط مطلوب نگاه داشته شوند، به حداقل خواهد رسید. اقدامات زیر باعث کاهش حوادث و جراحات حاصل از نردبانها خواهد گردید:
• آموزش صحیح
• بازرسی های مداوم
• نگهداری مناسب و کاربرد صحیح نردبانها
• قبل از کار کردن با نردبان برای اولین بار، دستورالعمل کارخانه تولیدکننده و قوانین رسمی ایمنی[ ۳] را مطالعه کنید.
• در کلیه اموری که در آن ها نیاز به کاربرد نردبان می باشد، استفاده از نردبانهای محکم و با ثبات بر روی یک سطح صاف توصیه می شود.
• هر نردبان را صرفاً جهت مصارفی که برای آن طراحی شده است، مورد استفاده قرار دهید که در این مورد می توانیم به پیشنهادها و توصیه های کارخانجات تولیدکننده مراجعه نماییم.
• پایه نردبان را در زاویه ای قرار دهید که به ازای هر ۱۰۰
سانتی متر طول نردبان، معادل ۲۵ سانتی متر از دیوار فاصله داشته باشد ( اعداد تقریبی و نسبی هستند ) ؛ یعنی باید فاصله پای نردبان از پای دیوار، یک چهارم طول نردبان باشد. کلاً می توان گفت که زاویه ۷۵ درجه در برابر دیوار عمودی حالت نسبتاً مناسبی برای
ایمنی محسوب می شود. هشدار: وضعیت پایه نردبان و کیفیت سطح زمین نقش مهمی برای ایمنی بازی می کنند.
• در هر زمان تنها یک نفر مجاز به بالا رفتن از نردبان می باشد.
• برای افزایش طول نردبان نباید آن را روی چیزهای متحرک دیگری قرار داد؛ همچنین هرگز دو نردبان کوتاه را متصل نکرده و به جای نردبان بلند مورد استفاده قرار ندهید.
• نردبان یکطرفه بیش از ده متر ممنوع است.
• سطح بالایی نردبان باید حداقل ۱ متر بالاتر از تکیه گاه بالایی قرار گیرد.
• در هنگام حمل و نقل نردبانها، آن ها را موازی با سطح زمین و با احتیاط حمل نموده و از سقوط ناگهانی آن ها جلوگیری نمایید.
• افرادی که از نردبانها استفاده می کنند باید از کفشهای مقاوم در مقابل سرخوردگی استفاده کنند.
• همواره از خطوط انتقال نیرو دوری نموده و حداقل ۳ متر از آن ها فاصله داشته باشید، اگر ولتاژ بیش از ۵۷۰۰۰
ولت است، فاصله ایمنی ۵ متر می باشد و در زمان لازم، ضرورتاً از نردبانهای با ریلهای نارسانا استفاده کنید. در این موقع پوشیدن لباس محافظ و کفش های استاندارد دارای مجوز با کفهای لاستیکی نیز الزامی ست.
• پایه های نردبان باید هم سطح بوده و محکم بر روی زمین قرار گیرند. در مواقعی که سطح زمین نرم ( سطحی که با قرار گرفتن نردبان روی آن دچار فرورفتگی می شود ) یا ناهموار است، باید در زیر پایه های نردبان، تخته محکم و یکدستی قرار داده شود.
• برای اثبات امنیت نردبان، آن را قبل از استفاده تست کنید تا مشخص شود که نردبان لق نمی زند و روی سطح زمین ثابت است، برای حصول اطمینان از استحکام نردبان، هر دو طرف آن را به دیوار یا تکیه گاه ثابت دیگری، تکیه دهید.
• نردبان را در محلهای پر رفت وآمد استفاده نکنید و در صورت لزوم اطراف نردبان را محصور نموده و از ورود افراد متفرقه به این محل ممانعت به عمل آورید.
• در مواقعی که نردبانها در محل درگاه مورد استفاده قرار می دهید، کلیه درهای ورودی در مجاورت محل قرارگیری نردبان را به طور موقتی نمایید و در صورتی که در حتماً باید باز بماند یا نردبان باید روی سطحی شیب دار قرار گیرد، از فرد دیگری تقاضا کنید تا در پای نردبان و در کنار آن بایستند تا از واقع شدن تصادف احتمالی جلوگیری شود.
• محوطه بالایی و پایینی قرارگیری نردبان بایستی تمیز و بدور از هرگونه اشیاء اضافی باشد.
• نردبان باید طوری قرارگیرد که سطح بالایی آن حداقل ۳ فوت ( ا متر ) بالاتر از تکیه گاه بالایی باشد که این قسمت به عنوان دستگیره ای برای پیاده شدن بر روی بام، داربست و… بکار می ورد. [ ۴]
