نراقی مهدی بن ابی ذر

[ویکی نور] ملا مهدی نراقی در سال 1128 ق. در نراق - از روستاهای اطراف کاشان - در یک خانواده ی متوسط مذهبی متولد شد. از همان اوان کودکی و نوجوانی با علاقه ای که به علم و تحصیل داشت و با اتکا به استعداد خدادادی وارد حوزه ی علمیه کاشان شد و از محضر فاضل اندیشمند ملا جعفر بیگدلی استفاده نمود. وی دوره ی مقدمات، سطح و مقداری از دروس خارج فقه و اصول را در این حوزه طی کرد.
پس از مدتی برای تکمیل مراتب علمی و تخصص در علوم و فنون اسلامی راهی حوزه ی علمیه ی اصفهان شد و از فقها و فلاسفه ی آن شهر بهره برد. از اساتید وی در اصفهان می توان مولی اسماعیل خواجویی (م 1173 ق.)، محمد بن محمد زمان کاشانی (م اواخر قرن دوازده)، محمد باقراصفهانی، شیخ محمد مهدی هرندی و آقا میرزا نصیر اصفهانی (م 1191) را نام برد که در میان آنان مولی اسماعیل خواجویی از جایگاه خاصی برخوردار است و مولی محمد مهدی نراقی در فقه، اصول، کلام، فلسفه، حساب، هندسه، نجوم در حدود سی سال از این عالم بزرگ فیض برده است. همچنین از محمد بن محمد زمان کاشانی که از بزرگان مشایخ اجازه در سلسله طبقات نقل حدیث به شمار می آید در رجال و حدیث استفاده های وافری نموده است.
وی در اصفهان علاوه بر تحصیل به تدریس، تحقیق، تألیف و ارشاد مردم نیز همت گماشت و حتی با یادگیری خط و زبان عبری و لاتین در نزد عالمان یهودی، با رهبران مذهبی اقلیتها وارد بحث و مناظره شد و از متن کتابهای مذهبی آنان با خط عبری مطالبی را بر حقانیت رسالت پیامبر اسلام «ص» نقل و ترجمه کرد.
او پس از سی سال، به وطن خود کاشان بازگشت در حالی که کاشان از عالمان دینی خالی بود و به برکت وجود وی حوزه ی علمیه ی کاشان زنده شد.
پس از مدتی شهر کاشان را به سوی نجف اشرف و کربلای معلّی ترک گفته و در درس محمد باقروحید بهبهانی (م 1205 ق.)، شیخ یوسف بحرانی (م 1186) و شیخ محمد مهدی فتونی (م 1183) شرکت نمود.
او پس از سالها تلاش و تحقیق در نجف و کربلا، دوباره به وطن خود کاشان بازگشت و به برکت وجود شریف آن جناب کاشان از مراکز مهم علوم اسلامی گردید. از محضر وی علمای بزرگی همچون محمد باقرشفتی (م 1260)، حاج محمد کلباسی (م 1262) و فرزندش ملا احمد نراقی (م 1245 ق.) و دیگران استفاده نموده اند.