نخستین جنگ یهود روم

نخستین جنگ یهودیان ـ روم ( عبری: המרד הגדול ) ، که از آن شورش بزرگ یاد می کنند، سلسله نبردهایی است که در ۶۶ میلادی بر اثر شورش یهودیان در منطقه یهودا و جلیل رخ داد که پس از ۶ سال جنگ، رومیان موفق شدند یهودیان را سرکوب و شهر اورشلیم و معبد دوم اورشلیم را تخریب کنند.
در سال ۶۳ پیش از میلاد، کشور یهودا – پس از آن که دوره ای از حکومت ایرانیان، یونانیان، بطالسه مصر، سلوکیان سوریه و سرانجام در پی قیام مکّابیان دوره ای از استقلال و سپس اختلاف را گذرانده بود – تحت سلطه رومیان درآمد. نخستین حاکم این مستعمره هیرکانوس دوم بود که در زمان او اداره امور عملاً در دست شخصی به نام آنتی پاتر بود. پس از قتل آنتی پاتر، فرزندش به نام هیرودیس در طی شورش و جنگی طولانی در سال ۳۷ پیش از میلاد حاکم یهودا شد. این شورش ها و اعتراضات ادامه داشت تا در سال ۶۶ میلادی و در زمان نرون امپراتور روم، شورشی فراگیر از سوی یهودیان آغاز شد. نرون نیز سردار خود وسپاسیان را مأمور سرکوب این شورش کرد. در اثنای جنگ و فتح اورشلیم خبر فوت نرون و جانشینی وسپاسیان به او رسید و وی به امید دست یافتن به مقام امپراتوری به سوی روم شتافت، که البته چنین نیز شد. وسپاسیان پس از رسیدن به مقام امپراتوری، پسر خود تیتوس را مأمور به ادامه جنگ ساخت تا سرانجام در سال ۷۰ میلادی اورشلیم محاصره شد و سپس سقوط کرد. در جریان این هجوم، وقایع حمله بخت النصر دوباره تکرار شد. معبد به آتش کشیده شد و شمار زیادی از یهودیان کشته و عده بسیاری نیز به اسارت درآمدند. برخی از نویسندگان یهودی شمار کشتگان یهود در این نبرد را بیش از یک میلیون نفر و شمار اسرا را در حدود یکصد هزار نفر دانسته اند. [ ۲]