نخجوانی بیوک خان

دانشنامه آزاد فارسی

نَخْجَوانی، بیوک خان ( ـ۱۳۲۲ش)
مدرس و کارگردان تئاتر، زادۀ نخجوان. در ۱۲۹۸ش با همکاری رضا قلی زاده «آکتورال آذربایجان» را تشکیل داد، که بعدها به «گروه آرین» تغییر نام داد، و تأثیری تعیین کننده در تئاتر تبریز داشت. «گروه آرین» تحت مدیریت نخجوانی منسجم و فعال عمل می کرد، و اعضای آن از رقابت های ناسالم با سایر گروه های نمایشی احتراز می کردند. عمدۀ نمایش هایی که گروه آرین به کارگردانی او اجرا می کردند عبارت اند از جادوگر (۱۳۱۰)، فردوسی (۱۳۱۳)، و ابلیس (۱۳۱۳). نخجوانی در دانشکدۀ هنرهای دراماتیک باکو تحصیل کرد، و با گروه تئاتر علی بایرام اف به همکاری پرداخت. در ۱۲۹۶ش پس از انقلاب سوسیالیستی اکتبر به تبریز بازگشت. در سال هایی که جلیل محمدقلی زاده در تبریز سکونت داشت، با وی همکاری کرد، و در نمایش نامۀ مرده ها به کارگردانی قلی زاده در نقش «اسکندر دیوانه» ظاهر شد. نخجوانی همچنین در سال های فعالیتش دارالترجمه ای تأسیس کرد و با همکاری تعدادی مترجم چند نمایش نامۀ خارجی را برای اجرا به فارسی ترجمه کرد. او در سال های سلطنت پهلوی اول عضو کمیسیون نمایش بود.

پیشنهاد کاربران