نجم الدین دبیران. [ ن َ مُدْ دی ن ِ دَ ] ( اِخ ) علی بن عمربن علی قزوینی ، مکنی به ابوالحسن و ملقب به نجم الدین و معروف به دبیران و کاتبی قزوینی و علامه. از دانشمندان و ستاره شناسان عصر هلاکوخان مغول است و به روایت مؤلف حبیب السیر «در وقتی که خواجه نصیر طوسی به رصد مشغولی میکرد او را به مراغه طلبید تا در آن باب شرایط امداد به جای آورد». از تألیفات اوست : 1- بحرالفوائد در شرح عین القواعد. 2- جامع الدقائق فی کشف الحقائق ، در منطق. 3- حکمةالعین ، در مبحث الهیات و طبیعیات. 4- الشمسیه ، در منطق که به نام خواجه شمس الدین جوینی صاحب دیوان تألیف یافته. 5- عین القواعد، در منطق و حکمت. وفات او به سال 675 هَ. ق. اتفاق افتاد. ( از ریحانةالادب ج 3 ص 336 ) ( تاریخ گزیده ص 811 ) ( حبیب السیر ج 3 ). و نیز رجوع به کشف الظنون و مجمعالفصحا ج 2 ص 28 و ریاض العارفین ص 214 شود.
