نُت نویسی گرافیکی (graph notation)
در موسیقی، نوعی زبان ابداعی با علائم خاص که نشان دهندۀ صداهای غیرمعمولی با زیرایی و کشش ذهنی اند، یا در معنای دیگر صداهای موسیقی معمولی را به شیوۀ بصری غیرمعمولی نشان می دهند. کارل هاینتس اشتوکهاوزن، شکلی از نت نویسی گرافیکی برای الگوهای گفتاری که در آوانگاری (علم فونِتیک) به کار می رود را در اثرش، چهارگوش (۱۹۵۹ـ۱۹۶۰)، اقتباس کرد. سابقۀ نشان دادن صداها به شیوۀ گرافیکی، به پلن شان قرون وسطایی باز می گردد، که هدف اصلی آن ثبت منحنی واقعی یک صدای آوازی بوده است. پیدایش آن در زمان های اخیر به ۱۸۵۶ باز می گردد که لئون اسکات فونوتوگراف را اختراع کرد؛ این وسیله مخصوص ثبت علامت های بصری صداهای گفتاری بود. در ۱۹۲۸ ارنست تُخ، آهنگ ساز، امکان ترسیم صدا برای بازسازی مستقیم را پدید آورد؛ با ورود صدای اُپتیکی به فیلم ها در دهۀ ۱۹۳۰، ای ام آوراموف و بی ای یانکوفسکی در روسیه و رودولف پفنینگر در آلمان، روش های موفقیت آمیزی در ترکیب امواج اپتیکی برای تولید موسیقی ابداع کردند. در این زمان دو هنرمند، لاسلو موهوی ـ ناج در برلین، و جک اِلیت در لندن، با نوارهای ثبت علائم صوتی، که آزادانه ترسیم شده بود طبع آزمایی، کردند؛ این نوارها دربردارندۀ تصویرهای ساختگی، آثار انگشت شست، و مانند آن بودند که ریتم قابل پیش بینی داشتند، اما سرشتِ واقعی آن ها نوفه یا نویز بود؛ نورمن مک لارن، فیلم ساز کانادایی، بعدها از این تکنیک استفاده کرد. در ۱۹۴۰، هِیتور ویلا ـ لوبوس افق نیویورک را برمبنای طرحی از یک عکس ساخت که با پروژکتور روی یک کاغذ گرافیکی انداخته شده و به همین شکل به دست نوشتۀ موسیقایی بدل شده بود. دستگاه موسیقی آزاد (۱۹۴۸) به پیشنهاد پرسی گِرینجر، که آن را برنِت کراس طراحی کرده بود، اصول صدای اپتیکی را در اندازه بزرگ تری به کار می گرفت؛ این تکنیک در سینتی سایزرهای دیجیتالی مانند فِیرلایت ادامه یافت. مهندسان آزمایشگاه های تلفن بل با تکمیل طیف نگار صوتی در ۱۹۴۴، تولیدِ نمودار ـ تصویر بسیار پیشرفته ترِ زیرایی و کشش رویدادهای شنیداری را امکان پذیر ساختند و الگویی برای پارتیتور شمایل نگارانۀ اتود الکترونیک دو (۱۹۵۳ـ۱۹۵۴) اثر اشتوکهاوزِن فراهم آوردند. پارتیتورهای گرافیکی دهۀ ۱۹۵۰ جان کِیج، خاطرات تجربه های سینمایی دهۀ ۱۹۳۰ را به یاد می آورند، نکته ای که دربارۀ پارتیتورهای گرافیکی بسیاری از آهنگ سازان اروپایی سال های ۱۹۵۹ـ۱۹۷۰ نیز صدق می کند.
در موسیقی، نوعی زبان ابداعی با علائم خاص که نشان دهندۀ صداهای غیرمعمولی با زیرایی و کشش ذهنی اند، یا در معنای دیگر صداهای موسیقی معمولی را به شیوۀ بصری غیرمعمولی نشان می دهند. کارل هاینتس اشتوکهاوزن، شکلی از نت نویسی گرافیکی برای الگوهای گفتاری که در آوانگاری (علم فونِتیک) به کار می رود را در اثرش، چهارگوش (۱۹۵۹ـ۱۹۶۰)، اقتباس کرد. سابقۀ نشان دادن صداها به شیوۀ گرافیکی، به پلن شان قرون وسطایی باز می گردد، که هدف اصلی آن ثبت منحنی واقعی یک صدای آوازی بوده است. پیدایش آن در زمان های اخیر به ۱۸۵۶ باز می گردد که لئون اسکات فونوتوگراف را اختراع کرد؛ این وسیله مخصوص ثبت علامت های بصری صداهای گفتاری بود. در ۱۹۲۸ ارنست تُخ، آهنگ ساز، امکان ترسیم صدا برای بازسازی مستقیم را پدید آورد؛ با ورود صدای اُپتیکی به فیلم ها در دهۀ ۱۹۳۰، ای ام آوراموف و بی ای یانکوفسکی در روسیه و رودولف پفنینگر در آلمان، روش های موفقیت آمیزی در ترکیب امواج اپتیکی برای تولید موسیقی ابداع کردند. در این زمان دو هنرمند، لاسلو موهوی ـ ناج در برلین، و جک اِلیت در لندن، با نوارهای ثبت علائم صوتی، که آزادانه ترسیم شده بود طبع آزمایی، کردند؛ این نوارها دربردارندۀ تصویرهای ساختگی، آثار انگشت شست، و مانند آن بودند که ریتم قابل پیش بینی داشتند، اما سرشتِ واقعی آن ها نوفه یا نویز بود؛ نورمن مک لارن، فیلم ساز کانادایی، بعدها از این تکنیک استفاده کرد. در ۱۹۴۰، هِیتور ویلا ـ لوبوس افق نیویورک را برمبنای طرحی از یک عکس ساخت که با پروژکتور روی یک کاغذ گرافیکی انداخته شده و به همین شکل به دست نوشتۀ موسیقایی بدل شده بود. دستگاه موسیقی آزاد (۱۹۴۸) به پیشنهاد پرسی گِرینجر، که آن را برنِت کراس طراحی کرده بود، اصول صدای اپتیکی را در اندازه بزرگ تری به کار می گرفت؛ این تکنیک در سینتی سایزرهای دیجیتالی مانند فِیرلایت ادامه یافت. مهندسان آزمایشگاه های تلفن بل با تکمیل طیف نگار صوتی در ۱۹۴۴، تولیدِ نمودار ـ تصویر بسیار پیشرفته ترِ زیرایی و کشش رویدادهای شنیداری را امکان پذیر ساختند و الگویی برای پارتیتور شمایل نگارانۀ اتود الکترونیک دو (۱۹۵۳ـ۱۹۵۴) اثر اشتوکهاوزِن فراهم آوردند. پارتیتورهای گرافیکی دهۀ ۱۹۵۰ جان کِیج، خاطرات تجربه های سینمایی دهۀ ۱۹۳۰ را به یاد می آورند، نکته ای که دربارۀ پارتیتورهای گرافیکی بسیاری از آهنگ سازان اروپایی سال های ۱۹۵۹ـ۱۹۷۰ نیز صدق می کند.
wikijoo: نت_نویسی_گرافیکی