نبردهای کورنتیان

نبردهای کورنتیان نام سلسله نبردهایی در یونان باستان بود که از سال ۳۹۵ تا ۳۸۷ پیش از میلاد رخ داد و در آن اسپارت در برابر اتحاد چهارگانه آتن، آرگوس، کورینتوس و تبای که توسط شاهنشاهی هخامنشی پشتیبانی می شدند، قرار گرفت. علت نخست جنگ، منازعه محلی در شمال غربی یونان بود که در آن تبای و اسپارت دخالت داشتند. دلیل ژرف تر آن نیز خصومت برانگیخته شده از اسپارت به علت گسترش یافتن قلمرو آن در آسیای صغیر، مرکز، شمال و حتی غرب یونان بود. [ ۱] نبرد در دو جبهه صورت می گرفت: نبرد زمینی در نزدیکی کورینتوس و نبرد دریایی در اطراف دریای اژه. در مراحل نخستین نبرد زمینی، اسپارت ها توانستند به زودی به پیروزی هایی دست یابند اما آنان قادر به حفظ پیروزی هایشان نبودند و مدت کمی پس از آن به بن بست برخوردند. در دریا نیز ناوگان اسپارت ها شکست سختی از ناوگان ایرانیان خورد و این رویداد به تلاش اسپارت ها برای تبدیل شدن به یک قدرت دریایی پایان داد. در سال های بعد، آتن با استفاده از این وضعیت چندین جنگ دریایی را ترتیب داد و آن ها توانستند تعدادی از جزایری را که بخشی از اتحادیه دلوس ( متحدان آتن ) در قرن ۵ پیش از میلاد بودند را به دست آوردند. ایران که از این موفقیت های آتن احساس خطر کرده بود، به پشتیبانی از متحدان خاتمه داد و پشتیبانی از اسپارت را آغاز کرد. این عمل متحدان را مجبور به صلح کرد. صلح شاهانه که همچنین به نام صلح آنتالکیداس نیز شناخته می شود در سال ۳۸۷ پیش از میلاد امضا شد و به نبرد خاتمه داد. طبق این پیمان ایران می توانست به کل ایونیا تسلط داشته باشد و تمام شهرهای یونان مستقل می بودند. اسپارت باید با داشتن قدرت برای اجبار به اجرای بندهای آن، نگهبان صلح باشد. تأثیر این نبرد توانا کردن ایران برای دخالت در سیاست های یونان و تسلط اسپارت در نظام سیاسی یونان بود. [ ۲]
در جنگ پلوپونز که در سال ۴۰۴ پیش از میلاد رخ داد، اسپارت از پشتیبانی تقریباً تمام سرزمین های اصلی یونان و همچنین ایران برخوردار بود و در ماه ها و سال های پس از نبرد، شماری از جزایر دریای اژه را به تصرف خود درآورد. با این حال، این پشتیبانی مستحکم در سال های پس از جنگ متلاشی شده بود. با وجود ماهیت مشترک پیروزی، اسپارت یه تنهایی غارت های به دست آمده از ایالات مغلوب و خراج های امپراتوری آتن را دریافت می کرد. [ ۳] هنگامی که اسپارت در سال ۴۰۲ پیش از میلاد الیس که یکی از اعضای اتحادیه پلوپونزی بود که از اعمال اسپارت در جنگ های پلوپونزی خشمگین شده بود را تصرف کرد، متحدان اسپارت اتحادشان با اسپارت را به هم زدند. کورینتوس و تبای از ارسال نیروی کمکی برای اسپارت در نبرد با الیس خودداری کردند. [ ۴] تبای، کورینتوس و آتن همچنین از شرکت در عملیات نظامی اسپارت در ۳۹۸ پیش از میلاد در ایونیا سرباز زدند. تبای ها تا آن جا پیش رفتند که از فرستادن قربانی برای آگسیلائوس دوم پادشاه اسپارت که می خواست پیش از عزیمتش به جنگ قربانی کند سرباز زدند. [ ۵] با وجود غیبت این ایالت ها، آگسیلائوس به طور مؤثری علیه ایرانیان در لیدیه پیشروی کرد و تا سارد پیش رفت. تیسافرن ساتراپ لیدی برای ناتوانی اش در مهار اسپارت ها اعدام شد. جانشینش تیثرئوستس به اسپارت ها رشوه داد تا به سمت ساتراپی فارناباز دوم ( هلسپونت فریگیه ) در شمال پیشروی کنند. آگسیلائوس نیز چنین کرد اما به طور همزمان شروع به تشکیل نیروی دریایی پرشماری کرد. [ ۶] به علت ناتوانی در شکست ارتش آگسیلائوس، فرناباز تصمیم به اجبار آگسیلائوس به صلح از طریق تحریک مشکلات در یونان کرد. وی تیموکرات رودس را به یونان روانه کرد تا با توزیع ده ها هزار دریک طلا، آنان را علیه اسپارت تحریک کند. [ ۷] تیموکرات از آتن، تبای، کورینتوس و آرگوس بازدید کرد و موفق به متقاعد کردن جناح های قدرتمند در هر یک از این ایالت ها جهت پیگیری سیاست ضد اسپارتیان شد. [ ۸] تبای ها که پیشتر سیاست های سرسختانه خود علیه اسپارت را نشان داده بودند، وعدهٔ آغاز جنگ علیه آنان را دادند.