نبرد شوشی یا تصرف شوشی ( به انگلیسی: Capture of Shusha ) ، نبردی است که در ۸ و ۹ مه ۱۹۹۲ میلادی در شهر مهم و استراتژیک شوشی در آرتساخ بین نیروهای ارمنی و آذربایجانی صورت گرفت.
توسط نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان یک ماه طول کشید و اهداف غیرنظامی این شهر، پایتختِ جمهوری قره باغ کوهستانی، ( نیز در سال ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ میلادی ) ، به صورت عمدی بمباران شد. این عملیات جنگی باعث تخریب وسیع و مرگ بسیاری از غیرنظامی های ارمنی شهر شد. [ ۵]
بر اساس گزارش های دیدبان حقوق بشر، نیروهای آذربایجانی و ارمنی به بمباران شهرها و روستاها دست زدند، و از گلوله باران در عملیات استفاده کردند. دیده بان حقوق بشر گزارش کرد که شهرهای خوجالی و شوشی پایگاه های اصلی بودند که نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان برای بمباران استپاناکرت استفاده کردند. [ ۶] گلوله باران کور، تیراندازی توسط تک تیراندازها و حملات هوایی، صدها غیرنظامی را کشت و معلول کرد، خانه ها، بیمارستان ها، کودکستان ها، و مناطق دیگری که از لحاظ قانونی جزء اهداف نظامی محسوب نمی شوند ویران شد، و در کل جمعیت غیرنظامی در وحشت زندگی می کردند. بر اساس گفتهٔ مرکز یادبود دفاع از حقوق بشر، نواحی مسکونی استپاناکرت و شوشی با استفاده از توپخانه و راکت اندازها مدام گلوله باران شدند. میزانِ تخریب و تلفات در استپاناکرت بیشتر از شوشی بود. علت این موضوع شاید، ارتفاع کم استپاناکرت و شدت بسیار بیشتر گلوله باران نسبت به شوشی بود، زیرا آذربایجان به مخزن مهمات اتحاد جماهیر در شهر آغدام و دیگر مناطق دست یافت که بیش از ۱۱۰۰۰ واگن پر از راکت ( از جمله راکت های مخصوصِ ب ام - ۲۱ گراد ) بود. [ ۷] در ۸ و ۹ می ۱۹۹۲، بمباران کور مناطق غیرنظامی بعد از فتح شوشی توسط واحدهای ارتش ارمنستان پایان یافت. [ ۸]
نبرد شوشی، برنامه ریزی برای عملیات نظامی تحت نظرِ ژنرال گورگن دالیبالتایان و با راهنمایی آرکادی تر تادووسیان صورت گرفت. تمام عوامل نظامی به نفعِ ارتش آذربایجان بود. آذری ها از لحاظ میزان و کیفیت تجهیزات نظامی برتری داشتند. آن ها برتری نفری داشتند، و در ارتفاع بالاتری واقع بودند، و به علت موقعیت راهبردی شوشی، می توانستند به راحتی از این شهر دفاع کنند؛ بنابراین، دالیبالتایان حملهٔ مستقیم توسط ارمنی ها را شدنی نمی دانست. علاوه بر این، بر اساس کنوانسیون ها و شیوه های نظامی، برای موفقیت عملیات، حتی وقتی طرف مهاجم در بلندی واقع است، تعداد نفرات مهاجم باید حداقل ۳ تا ۴ برابر بیشتر از مدافع باشد، در حالیکه، یگان های نیروهای نظامی ارمنی قره باغ در آن زمان چنین توان انسانی نداشتند. در مقابل، آرکادی تر تادووسیان، که پیشروی نیروها به شوشی را رهبری می کرد، راهبردِ چند حملهٔ انحرافی به روستاهای مجاور را اتخاذ کرد تا مدافعین را از شهر بیرون بکشاند. در این میان، نیروها شهر را محاصره می کردند و مانع تقویت نیروی دفاعی شهر می شدند. [ ۹]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتوسط نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان یک ماه طول کشید و اهداف غیرنظامی این شهر، پایتختِ جمهوری قره باغ کوهستانی، ( نیز در سال ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ میلادی ) ، به صورت عمدی بمباران شد. این عملیات جنگی باعث تخریب وسیع و مرگ بسیاری از غیرنظامی های ارمنی شهر شد. [ ۵]
بر اساس گزارش های دیدبان حقوق بشر، نیروهای آذربایجانی و ارمنی به بمباران شهرها و روستاها دست زدند، و از گلوله باران در عملیات استفاده کردند. دیده بان حقوق بشر گزارش کرد که شهرهای خوجالی و شوشی پایگاه های اصلی بودند که نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان برای بمباران استپاناکرت استفاده کردند. [ ۶] گلوله باران کور، تیراندازی توسط تک تیراندازها و حملات هوایی، صدها غیرنظامی را کشت و معلول کرد، خانه ها، بیمارستان ها، کودکستان ها، و مناطق دیگری که از لحاظ قانونی جزء اهداف نظامی محسوب نمی شوند ویران شد، و در کل جمعیت غیرنظامی در وحشت زندگی می کردند. بر اساس گفتهٔ مرکز یادبود دفاع از حقوق بشر، نواحی مسکونی استپاناکرت و شوشی با استفاده از توپخانه و راکت اندازها مدام گلوله باران شدند. میزانِ تخریب و تلفات در استپاناکرت بیشتر از شوشی بود. علت این موضوع شاید، ارتفاع کم استپاناکرت و شدت بسیار بیشتر گلوله باران نسبت به شوشی بود، زیرا آذربایجان به مخزن مهمات اتحاد جماهیر در شهر آغدام و دیگر مناطق دست یافت که بیش از ۱۱۰۰۰ واگن پر از راکت ( از جمله راکت های مخصوصِ ب ام - ۲۱ گراد ) بود. [ ۷] در ۸ و ۹ می ۱۹۹۲، بمباران کور مناطق غیرنظامی بعد از فتح شوشی توسط واحدهای ارتش ارمنستان پایان یافت. [ ۸]
نبرد شوشی، برنامه ریزی برای عملیات نظامی تحت نظرِ ژنرال گورگن دالیبالتایان و با راهنمایی آرکادی تر تادووسیان صورت گرفت. تمام عوامل نظامی به نفعِ ارتش آذربایجان بود. آذری ها از لحاظ میزان و کیفیت تجهیزات نظامی برتری داشتند. آن ها برتری نفری داشتند، و در ارتفاع بالاتری واقع بودند، و به علت موقعیت راهبردی شوشی، می توانستند به راحتی از این شهر دفاع کنند؛ بنابراین، دالیبالتایان حملهٔ مستقیم توسط ارمنی ها را شدنی نمی دانست. علاوه بر این، بر اساس کنوانسیون ها و شیوه های نظامی، برای موفقیت عملیات، حتی وقتی طرف مهاجم در بلندی واقع است، تعداد نفرات مهاجم باید حداقل ۳ تا ۴ برابر بیشتر از مدافع باشد، در حالیکه، یگان های نیروهای نظامی ارمنی قره باغ در آن زمان چنین توان انسانی نداشتند. در مقابل، آرکادی تر تادووسیان، که پیشروی نیروها به شوشی را رهبری می کرد، راهبردِ چند حملهٔ انحرافی به روستاهای مجاور را اتخاذ کرد تا مدافعین را از شهر بیرون بکشاند. در این میان، نیروها شهر را محاصره می کردند و مانع تقویت نیروی دفاعی شهر می شدند. [ ۹]
wiki: نبرد شوشی