نبرد دوم فاو که به نام عملیات رمضان مبارک ( به مناسبت ماه رمضان ) نزد عراقی ها و سقوط فاو نزد ایرانیان نیز خوانده می شود، نام نبرد سنگینی در جنگ ایران و عراق است که در ۲۸ فروردین ۱۳۶۷ ( ۱۷ آوریل ۱۹۸۸ ) اتفاق افتاد. این عملیات بخشی از عملیات گسترده ارتش عراق با نام عملیات توکلنا علی الله به شمار می آید. دو سال پس از شکست نیروهای عراقی در نبرد اول فاو، ارتش عراق که به تازگی بازسازی شده بود اقدام به یک عملیات وسیع برای بیرون راندن نیروهای ایرانی از شبه جزیره فاو نمود. عراقی ها بیش از صد هزار نیرو از سربازان ویژه گارد ریاست جمهوری را علیه ۱۵۰۰۰ نفر از نیروهای داوطلب بسیجی ایران که در شبه جزیره حضور داشتند به کار گرفتند. در این عملیات که با غافلگیری نیروهای ایرانی در غیاب فرماندهان آنها در منطقه آغاز شد، شبه جزیره فاو ظرف ۳۵ ساعت به دست عراقی ها افتاد و پس از قطع راه های ارتباطی آن با ایران، تمام نیروهای محاصره شدۀ ایرانی کشته یا اسیر شدند و بیشتر تجهیزات آنها نیز سالم و دست نخورده بدست عراقی ها افتاد.
... [مشاهده متن کامل]
این عملیات سبب شکست ایران و عقب نشینی کامل نیروهای ایرانی از شبه جزیره ای شد که در دو سال گذشته تحت اشغال کامل ایران قرار داشت. سقوط جزیرۀ استراتژیک فاو و پیرو آن پیروزی های پشت سرهم نیروهای عراقی، روند تحولات جنگ را به گونه ای ناگهانی و غافل گیرانه، به زیان ایران و به سود عراق تغییر داد. این شکست، زمینه ساز آن شد که سید روح الله خمینی خواستار اجرای حکم اعدام فرماندهان مقصر شکست در جنگ شود . به گفتهٔ اکبر هاشمی رفسنجانی، همان زمان، صادق خلخالی خواستار اعدام مسببان شکست در جنگ یعنی یحیی صفوی و دو تن دیگر شده بود . در هنگام سقوط فاو، مجموعه ای از فرماندهان ارشد سپاه متهم شدند که در زمان حمله عراق، برای انجام «فعالیت های سیاسی» برای حضور نیروهایشان در مجلس، جبهۀ نبرد را ترک کرده و در کرمانشاه حضور داشتند. محسن رفیق دوست، وزیر وقت سپاه نیز دلیل سقوط فاو را نه «نظامی»، بلکه «سیاسی» و مشغول بودن به انتخابات مجلس می داند. غلامعلی رشید، معاون وقت عملیات فرمانده کل سپاه اعلام کرد که حتی پس از حمله عراق به فاو «محسن رضایی یک حمله سراسری را باور نکرده است». همچنین به روایت حسن روحانی، حتی در زمان مخابره خبر سقوط فاو، فرمانده وقت سپاه پاسداران یعنی محسن رضایی همچنان معتقد بود که فاو سقوط نخواهد کرد مگر آنکه ارتش عراق از بمب اتم استفاده کند . عدم رضایت روح الله خمینی در هنگام پذیرش قطعنامه از نحوه مدیریت جنگی محسن رضایی به حدی بالا رفته بود که منجر به رواج شایعه زندانی شدن محسن رضایی شده بود .
... [مشاهده متن کامل]
این عملیات سبب شکست ایران و عقب نشینی کامل نیروهای ایرانی از شبه جزیره ای شد که در دو سال گذشته تحت اشغال کامل ایران قرار داشت. سقوط جزیرۀ استراتژیک فاو و پیرو آن پیروزی های پشت سرهم نیروهای عراقی، روند تحولات جنگ را به گونه ای ناگهانی و غافل گیرانه، به زیان ایران و به سود عراق تغییر داد. این شکست، زمینه ساز آن شد که سید روح الله خمینی خواستار اجرای حکم اعدام فرماندهان مقصر شکست در جنگ شود . به گفتهٔ اکبر هاشمی رفسنجانی، همان زمان، صادق خلخالی خواستار اعدام مسببان شکست در جنگ یعنی یحیی صفوی و دو تن دیگر شده بود . در هنگام سقوط فاو، مجموعه ای از فرماندهان ارشد سپاه متهم شدند که در زمان حمله عراق، برای انجام «فعالیت های سیاسی» برای حضور نیروهایشان در مجلس، جبهۀ نبرد را ترک کرده و در کرمانشاه حضور داشتند. محسن رفیق دوست، وزیر وقت سپاه نیز دلیل سقوط فاو را نه «نظامی»، بلکه «سیاسی» و مشغول بودن به انتخابات مجلس می داند. غلامعلی رشید، معاون وقت عملیات فرمانده کل سپاه اعلام کرد که حتی پس از حمله عراق به فاو «محسن رضایی یک حمله سراسری را باور نکرده است». همچنین به روایت حسن روحانی، حتی در زمان مخابره خبر سقوط فاو، فرمانده وقت سپاه پاسداران یعنی محسن رضایی همچنان معتقد بود که فاو سقوط نخواهد کرد مگر آنکه ارتش عراق از بمب اتم استفاده کند . عدم رضایت روح الله خمینی در هنگام پذیرش قطعنامه از نحوه مدیریت جنگی محسن رضایی به حدی بالا رفته بود که منجر به رواج شایعه زندانی شدن محسن رضایی شده بود .
